นางทรงปู่และผู้เข้าร่วมพิธีกรรมการเลี้ยงปู่ในมิติแห่งปัจเจกบุคคล

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งศึกษานางทรงปู่และผู้เข้าร่วมพิธีกรรมการเลี้ยงปู่ของชาวอำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลกในมิติแห่งปัจเจกบุคคล โดยใช้ทฤษฏีคติชนวิทยา 3 มิติ แนวคิดเกี่ยวกับคนทรงและแนวคิดเกี่ยวกับการเปลี่ยนผ่านภาวะโดยพิธีกรรม เก็บรวบรวมข้อมูลจากทั้งเอกสารและการลงภาคสนามจากพื้นที่กลุ่มชุมชนชาวนครไทยดั้งเดิม  4 กลุ่มชุมชน ผลการวิจัยพบว่า นางทรงปู่มีปรากฏมามากกว่า 100 ปี ต้องเป็นผู้มีคุณลักษณะพิเศษและผ่านการประกอบพิธีกรรมเพื่อเปลี่ยนผ่านภาวะจากนางเป็นนางทรงปู่ เป็นการสร้างความตระหนักถึง ความเปลี่ยนแปลงบทบาทหน้าที่ ใน 2 ด้าน ได้แก่ ด้านจิตใจและด้านร่างกายหรือพฤติกรรม นางทรงปู่คนปัจจุบัน  มีบุคลิกภาพที่แตกต่างกัน 2 ลักษณะ คือ บุคลิกภาพที่ 1 ตัวตนที่ดำรงอยู่ในปัจจุบันในสังคม และบุคลิกภาพที่ 2 ตัวตนขณะอยู่ในพิธีกรรม นอกจากนี้พิธีกรรมการเลี้ยงปู่ยังมีอิทธิพลต่อปัจเจกบุคคลผู้เข้าร่วมพิธีในด้านจิตใจ คือช่วยให้ผู้เข้าร่วมพิธีเกิดความรู้สึกความมั่นใจ ว่าปู่จะปกป้องคุ้มครองและชีวิตมีแต่เจริญรุ่งเรืองในชีวิต

คำสำคัญ :นางทรงปู่ ผู้เข้าร่วมพิธีกรรม พิธีกรรมการเลี้ยงปู่ มิติแห่งปัจเจกบุคคล