การวิเคราะห์สถานภาพของหน่วยงานที่มีบทบาทในการส่งเสริมการเข้าถึงการศึกษาและการเรียนรู้ของเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หน้าที่ ความรับผิดชอบ และแนวปฏิบัติที่ดีในการดำเนินงานของหน่วยงานที่มีบทบาทในการส่งเสริมการเข้าถึงการศึกษาและการเรียนรู้ของเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา งานวิจัยนี้ได้ดำเนินการบนพื้นฐานแนวคิดการตีความหมาย โดยออกแบบงานวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เรื่อง เก็บข้อมูลด้วยการศึกษาเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึกตัวแทนผู้ทำงานจาก 21 หน่วยงานจากทั่วประเทศไทยที่มีผลงานเกี่ยวข้องกับเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา
ผลการศึกษาพบว่า หน้าที่ และความรับผิดชอบของหน่วยงาน มี 3 ลักษณะ ได้แก่ 1) หน่วยงานที่มีบทบาทในการปฏิบัติงานเพื่อเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา ทำงานดูแลเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา ร่วมจัดการศึกษา การเรียนรู้นอกเวลาเรียน และจัดกิจกรรมเนื่องในโอกาสต่าง ๆ ให้เด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา 2) หน่วยงานที่มีบทบาทในการให้กรอบนโยบายการปฏิบัติงาน เน้นการผลักดันนโยบายในการทำงาน และประสานความร่วมมือ และ 3) หน่วยงานที่ทำงานให้การสนับสนุนการผลักดันโครงการเพื่อพัฒนาเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา และให้ทุนสนับสนุนการทำงานแก่หน่วยงานต่าง ๆ ที่ทำงานด้านเด็กและเยาวชนด้อยโอกาส รวมถึงการติดตามและประเมินผล โดยแนวการปฏิบัติที่ดีในการทำงานของหน่วยงานมี 4 ประเด็น ได้แก่ 1) การส่งเสริมการศึกษาขั้นพื้นฐาน 2) การส่งเสริมการเรียนรู้ทักษะชีวิตและฝึกอาชีพ 3) การดูแลสุขภาพ และ 4) การดูแลความปลอดภัยในชีวิต ซึ่งข้อจำกัดในการดำเนินงานของหน่วยงาน ได้แก่ ข้อจำกัดด้านบุคลากร การทำงานส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนได้รับการศึกษาที่สูงขึ้นการทำงานในพื้นที่ และงบประมาณการดำเนินการ