การส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจของนักพยากรณ์โชคชะตาตามแนวพุทธจิตวิทยา

ผู้แต่ง

  • สุชาดา เชื้อเจ็ดตน หลักสูตรพุทธศาตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพุทธจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • พุทธชาติ แผนสมบุญ ภาควิชาจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • วิชชุดา ฐิติโชติรัตนา ภาควิชาจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

พละ 5, ทุนทางจิตวิทยาเชิงบวก, ความเข้มแข็งทางจิตใจ, พุทธจิตวิทยา, นักพยากรณ์โชคชะตา

บทคัดย่อ

งานวิจัยมีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อศึกษาแนวคิดทฤษฎีส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจของนักพยากรณ์ฯตามแนวพุทธจิตวิทยา 2. เพื่อวิเคราะห์แนวปฏิบัติส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจของนักพยากรณ์ฯ ตามแนวพุทธจิตวิทยา 3. เพื่อนำเสนอแนวปฏิบัติส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจของนักพยากรณ์ฯ ตามแนวพุทธจิตวิทยา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการวิจัยเอกสาร สัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มพระพุทธศาสนา 6 คน กลุ่มจิตวิทยา 6 คน กลุ่มนักพยากรณ์ 5 คน รวมทั้งสิ้น 17 คน และสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 9 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้หลัก 3 เส้าและ 6C

ผลการวิจัยพบว่า 1. แนวคิดทฤษฎีส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจของนักพยากรณ์ฯ ประกอบด้วย หลักธรรมพละ 5 กับทุนทางจิตวิทยาเชิงบวก ซึ่งสนับสนุนสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจของนักพยากรณ์ 2. การส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจมี 4 ประการ คือ 1) รักศรัทธาในอาชีพ 2) กำลังใจ 3) การสร้างกุศลทำดี และ 4) สมาธิในการทำงาน คุณลักษณะที่ส่งเสริมความเข้มแข็ง คือ 1) มีจิตวิญญาณ 2) มีศีลงดงาม 3) มีคุณธรรมภายใน จริยธรรมภายนอก และ 4) มีเมตตาเกื้อหนุน เกิดประโยชน์ 5 มิติ คือ สติ ขันติ เมตตา กรุณา สัมมาทิฏฐิ รู้จักตนเอง โดยยึดหลัก ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ เพื่อส่งเสริมจิตใจนักพยากรณ์ให้เข้มแข็งและปฏิบัติงานด้วยคุณธรรม 3. แนวปฏิบัติส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจนักพยากรณ์ฯ มี 8 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) สัทธรรม 3 2) พละ 5 3) ทุนทางจิตวิทยาเชิงบวก (PsyCap) 4) มีพุทธปัญญา 5) คุณลักษณะนักพยากรณ์ที่เข้มแข็งฯ คือ มีสติ รับความจริง คิดบวก มีเป้าหมายชีวิต เมตตาตัวเอง ยืดหยุ่น 6) สื่อสารเชิงจิตวิทยาแนวพุทธ 7) ความเชื่อภายในต่อตนและศาสตร์พยากรณ์ และ 8) ความเชื่อภายนอกจากผู้รับบริการ สังคม ปฏิบัติหน้าที่ด้วยจริยธรรม มั่นคงทางใจ ช่วยผู้อื่นมีคุณภาพ

เอกสารอ้างอิง

กิตติทัต แสงส่ง. (2566). ความเหนื่อยล้าจากความเห็นอกเห็นใจของผู้ให้การปรึกษาทางจิตวิทยา: การศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยาแบบบรรยาย (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี.

จิรัฏฐ์ จิตอรุโณทัย. (2565). ปัจจัยด้านความเครียดในการทำงานและประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่กรมศุลกากรที่เกี่ยวข้องกับงานด้านพิกัดอัตราศุลกากร (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ.

ธันยพร กริชติทายาวุธ. (2564). ผลของโปรแกรมการฝึกอบรมแบบบูรณาการที่มีต่อพละ 5 และการคิดเชิงบวกต่อความเจริญงอกงามในตนเองและสุขภาวะทางใจของสมาชิกสมาคมอาสาสมัครไทย (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.

นภัทร์ แก้วนาค. (2548). เทคนิคการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ : อักษรวัฒนา.

พระสมุห์บุญฤทธิ์ มหาปุญโญ ( ศรีวิชัย ). (2563). พละ 5 (ศรัทธาพละ วิริยพละ สติพละ สมาธิพละ ปัญญาพละ) และการส่งเสริมการปฏิบัติธรรม. วารสารรอยแก่นสาร, 5(2), 170.

พระโสภณวชิรวาที (อาทิตย์ อตฺถเวที). (2566). รูปแบบการเผยแผ่พระพุทธศาสนาตามแนวพุทธจิตวิทยาของพระพรหมบัณฑิต (ประยุทธ์ ธมฺมจิตฺโต) (ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย เล่มที่ 22: พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค อินทรียสังยุต (พละสังยุต). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สุวิมล วิชัยอัชชะ. (2563). ปัจจัยพุทธจิตวิทยาที่สัมพันธ์กับความเชื่อทางโหราศาสตร์ ของพุทธศาสนิกชน (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย). พระนครศรีอยุธยา.

อนุรัตน์ อนันทนาธร. (2559). ความเครียดและพฤติกรรมการจัดการความเครียดของเจ้าหน้าที่ตำรวจภูธรภาค 2 (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตร์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี.

ไทยรัฐออนไลน์. (2565, 25 สิงหาคม). พฤติกรรม “ความเชื่อเหนือเหตุผล” ของคนไทยกว่า 75% เชื่อในโหราศาสตร์โดยเฉพาะกลุ่มเจนวาย. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://www. thairath.co.th/Lifestyle/life/2481670

Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Cheung, F., Tang, C. S. K., & Tang, S. (2011). Psychological capital as a moderator between emotional labor, burnout, and job satisfaction among school teachers in China. International Journal of Stress Management, 18(4), 348–371.

Luthans, F., Youssef, C. M., & Avolio, B. J. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3), 541–572.

Rutter, M. (1979). Fifteen thousand hours: Secondary schools and their effects on children. London, England: Harvard University Press.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-19

รูปแบบการอ้างอิง

เชื้อเจ็ดตน ส., แผนสมบุญ พ., & ฐิติโชติรัตนา ว. (2025). การส่งเสริมความเข้มแข็งทางจิตใจของนักพยากรณ์โชคชะตาตามแนวพุทธจิตวิทยา. วารสารจิตวิทยาพุทธศาสตร์ประยุกต์เพื่อสังคม, 11(2), 143–160. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/human/article/view/293531