พุทธจิตวิทยา : แนวทางสู่สุขภาวะสำหรับคนวัยทำงาน กลุ่มแซนด์วิชเจเนอเรชั่นในประเทศไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอการประยุกต์ใช้หลักพุทธจิตวิทยาเพื่อเสริมสร้างสุขภาวะองค์รวมสำหรับคนวัยทำงานกลุ่มแซนด์วิชเจเนอเรชั่นในประเทศไทย ซึ่งเป็นกลุ่มคนในช่วงอายุ 42-62 ปี ที่ต้องแบกรับภาระดูแลทั้งบุพการีที่เข้าสู่วัยสูงอายุและบุตรที่ยังต้องการการพึ่งพา ในขณะเดียวกันก็ต้องทำงานหาเลี้ยงชีพและดูแลตนเอง ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยีที่รวดเร็ว กลุ่มคนเหล่านี้กำลังเผชิญความท้าทายใน 4 ด้านหลัก ได้แก่ ด้านร่างกาย (ความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพและโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง) ด้านจิตใจ (ความเครียด วิตกกังวลและภาวะหมดไฟ) ด้านสังคม (ความขัดแย้งระหว่างบทบาทและความกดดันทางการเงิน) และด้านปัญญา (การขาดโอกาสในการพัฒนาตนเอง) บทความนี้นำเสนอแนวทางการประยุกต์ใช้หลักพุทธจิตวิทยา โดยเฉพาะหลักภาวนา 4 ได้แก่ กายภาวนา (การพัฒนาร่างกาย) ศีลภาวนา (การพัฒนาความประพฤติ) จิตภาวนา (การพัฒนาจิตใจ) และปัญญาภาวนา (การพัฒนาปัญญา) ร่วมกับหลักธรรมอื่น ๆ เช่น อิทธิบาท 4 มัชฌิมาปฏิปทา และอริยสัจ 4 เพื่อเสริมสร้างความสมดุลและคุณภาพชีวิตที่ดีในทุกมิติ โดยเน้นการตั้งเป้าหมายชีวิต การดูแลสุขภาพกาย การเสริมสร้างความมั่นคงทางจิตใจ การพัฒนาความสัมพันธ์ที่เกื้อกูล การพัฒนาปัญญาเพื่อเข้าใจธรรมชาติของชีวิต และการทบทวนปรับปรุงตนเองอย่างต่อเนื่อง ซึ่งแนวทางดังกล่าวจะช่วยให้คนวัยทำงานกลุ่มแซนด์วิชเจเนอเรชั่นสามารถรับมือกับความท้าทายในชีวิตได้อย่างสมดุลและยั่งยืน