การฝึกตนด้วยการควบคุมความโกรธ

ผู้แต่ง

  • ภทพร พฤกษาโรจนกุล หลักสูตรพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพุทธจิตวิทยา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การฝึกตน, การควบคุม, ความโกรธ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ต้องการนำเสนอแนวทางการฝึกตนด้วยการควบคุมความโกรธ 4 ประการ ประกอบด้วย 1. มีสติรู้ทันความโกรธที่สังเกตได้จากอาการทางกาย 2. อดทนข่มใจต่อความโกรธ 3. เจริญเมตตาต่อตนเองด้วยการบริหารจิตและให้อภัยคู่กรณี 4. สำรวมกายวาจาด้วยการรักษาศีล 5 หากฝึกตนด้วยการควบคุมความโกรธอย่างสม่ำเสมอทำให้เรามีความมั่นคงทางจิตใจ มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง เป็นแนวทางที่ช่วยให้เรามีความสุขความสงบในบั้นปลาย นอกจากนี้ ยังช่วยให้เรามีความเห็นอกเห็นใจคู่กรณี มีความสัมพันธ์ที่ดีกับคู่กรณี นับว่าการฝึกตนเองด้วยการควบคุมความโกรธเป็นประโยชน์ต่อตนเองและผู้อื่นอย่างยิ่ง

เอกสารอ้างอิง

กนกรัตน์ สุขะตุงคะ. รู้ทันรับความโกรธ (ตอนที่ 1). สืบค้น 25 กุมภาพันธ์ 2568, จาก https://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/sirirajonline2021/Article_files/870_1.pdf

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2564). ก่อนมันจะย้อนกลับมาทำร้ายเรา..เผย 7 วิธีกำจัด"ความโกรธ"ในที่ทำงาน. สืบค้น 25 กุมภาพันธ์ 2568, จาก https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=30890

พระพุทธโฆสเถระ. (2554). คัมภีร์วิสุทธิมรรค (สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถระ, ผู้แปล) (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพ: บริษัท ธนาเพรส จำกัด.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2561). จิตวิทยาสู่ภาวนา (พิมพ์ครั้งที่ 18). กรุงเทพฯ : ผลิธัมม์.

พระราชวชิราธิบดี และคณะ. (2567). อุบายบรรเทาความโกรธ 10 ประการ. กรุงเทพฯ : วัฒนาพานิช สำราญราษฎร์.

ภัทรพงษ์ ธำมรงค์ปรีชาชัย. (2022) การประยุกต์ใช้ความเมตตากรุณาต่อตนเองเพื่อส่งเสริมการมีชีวิตอยู่ด้วยปัญญา. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร, 42(6), 1-13.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

วิทยา นาควัชระ. (2545). คนนิสัยดี (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ : บริษัท อมรินทร์พรินติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2565). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 39). กรุงเทพฯ : ผลิธัมม์.

“______”. (2566). หลักแม่บทของการพัฒนาตน (พิมพ์ครั้งที่ 30). สืบค้น 11 ธันวาคม 2567, จาก https://www.watnyanaves.net/th/book-content-index/469

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2566). สถิติคดีอาญาคดีความผิดเกี่ยวกับชีวิต ร่างกาย และเพศจำแนกตามประเภทความผิด รายจังหวัด พ.ศ. 2560–2565. กรุงเทพฯ : สืบค้น 24 กุมภาพันธ์ 2568, จาก https://www.nso.go.th/nsoweb/downloadFile/stat_impt/jw/file_xls_th

Bukkyo Dendo Kyokai. (2019). The Teaching of Buddha. Japan: Bukkyo Dendo Kyokai (Society for the Promotion of Buddhism).

Glick, R. & Roose, S. (1993). Rage Power and Aggression. London: Yale University Press.

Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. UK: Bantam Books.

Gross, J. J. (2002). Emotion regulation: Affective, cognitive, and social consequences. Psychophysiology, 39(3), 281–291.

Schuman-Olivier, Z., Trombka, M., Lovas, D. A., Brewer, J. A., Vago, D. R., Gawande, R., Dunne, J. P., Lazar, S. W., Loucks, E. B., & Fulwiler, C. (2020). Mindfulness and Behavior Change. Harvard review of psychiatry, 28(6), 371–394.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-15

รูปแบบการอ้างอิง

พฤกษาโรจนกุล ภ. (2025). การฝึกตนด้วยการควบคุมความโกรธ. วารสารจิตวิทยาพุทธศาสตร์ประยุกต์เพื่อสังคม, 11(1), 377–390. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/human/article/view/284613