หลักพุทธจิตวิทยาที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของบุคลากร

ผู้แต่ง

  • ปทิตตา วิเศษบุปผากุล บริษัท บ้านสายสวรรค์ จำกัด จังหวัดนครราชสีมา

คำสำคัญ:

พุทธจิตวิทยา, ประสิทธิภาพการทำงาน, องค์กร, พละ 5, อิทธิบาท 4

บทคัดย่อ

การพัฒนาประสิทธิภาพการทำงาน เป็นการเพิ่มเติมความสามารถและทักษะในการทำงานของตนเอง หรือผู้อื่นให้ดีขึ้น เจริญขึ้น เพื่อให้บรรลุเป้าหมายขององค์กรอันจะทำให้ตนเอง ผู้อื่นและองค์กรเกิดความเจริญในที่สุด ซึ่งการพัฒนาประสิทธิภาพการทำงานมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาองค์กร นอกจากนี้ การพัฒนาตนเองกับการพัฒนาประสิทธิภาพการทำงานยังมีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิดอีกด้วย ก่อนที่บุคคลจะเข้าสู่การทำงานในองค์กรหนึ่ง ๆ บุคคลนั้น ต้องมีความรู้ความสามารถ มีคุณสมบัติตรงตามที่องค์กรนั้นต้องการ การที่บุคคลจะมีคุณสมบัติตามที่องค์กรกำหนด  ก็ต้องมีการพัฒนาตนเองให้มีความสามารถเพียงพอที่จะเข้าสู่งานและทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อบุคคลเข้าสู่งานแล้ว ก็เป็นหน้าที่ขององค์กรที่จะต้องพัฒนาบุคคลให้มีประสิทธิภาพในการทำงานให้ดีที่สุดเพื่อประสิทธิผลขององค์กรต่อไป

หลักพุทธจิตวิทยาที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของบุคลากรให้บรรลุผลสำเร็จได้ คือ พละ 5 ประกอบด้วย 1) สัทธาพละ กำลังศรัทธา 2) วิริยพละ กำลังวิริยะ 3) สติพละ กำลังสติ 4) สมาธิพละ กำลังสมาธิ 5) ปัญญาพละ กำลังปัญญา บุคลากรที่ปฏิบัติตามพละ 5 เป็นผู้มีบุคลิกภาพของผู้นำที่มีความเชื่อมั่นในตนเอง มีสติปัญญาที่จะนำตนเองให้ยิ่งใหญ่ในหน้าที่การงานของตน ทำให้เกิดความมั่นคงแก่ชีวิตและการทำงาน และอิทธิบาท 4 ทางแห่งความสำเร็จ คือ 1) ฉันทะ ความเอาใจใส่และทุ่มเทในหน้าที่การทำงาน 2) วิริยะ ความขยันหมั่นเพียรและมุ่งมั่น 3) จิตตะ มีจิตจดจ่อแน่วแน่และเกาะติดในหน้าที่การงาน 4) วิมังสา รู้จักใช้ปัญญาแสวงหาวิธีการที่จะทำให้หน้าที่การงาน บุคลากรที่ปฏิบัติตามอิทธิบาท 4 จะช่วยเพิ่มความสำเร็จในชีวิต ส่งผลให้การทำงานเกิดประสิทธิภาพและมีประสิทธิผลมากขึ้น

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2543). ธรรมะกับการทำงาน (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มูลนิธิพุทธธรรม.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์การศาสนา.

พระราชปฏิภาณโกศล. (2563). “พละ 5 ยุคใหม่” พลังนำชีวิตสู่ความสว่าง. สืบค้นเมื่อ 7 มีนาคม 2567, จาก https://www.ryt9.com/s/prg/3144081

พัชริญา พงษNสุทัศน์. (2564). ประสิทธิภาพการปฏิบัติงานโดยใช้หลักอิทธิบาทธรรมของบุคลากรเทศบาลตำบล ในอำเภอเมืองสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี (ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระนครศรีอยุธยา.

พุทธทาสภิกขุ. (2559). ศิลปะแห่งชีวิต ชุดลอยปทุม. กรุงเทพฯ : ธรรมสภา.

รังสรรค์ ประเสริฐศรี.(2548). พฤติกรรมองค์กร Organizational Behavior. กรุงเทพฯ : บริษัทธรรมสารจำกัด.

วีณา พึงวิวัฒน์นิกุล. (2561). เอกสารประกอบการบรรยายกระบวนวิชาการจัดการทรัพยากรมนุษย์ร่วมสมัย. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ศิรภัสสรศ์ วงศ์ทองดี. (2556). การพัฒนาทรัพยามนุษย์ Human Resource Development. กรุงเทพฯ : บริษัท วีฬพริ้นท์.

สมพิศ สุขแสน. (2556). เทคนิคการทำงานให้มีประสิทธิภาพ. สืบค้นเมื่อ 7 มีนาคม 2567, จาก https://bongkotsakorn. wordpress.com/2013/06/06/เทคนิคการทำงานให้ประสบความสำเร็จ/

สม สุจีรา. (2559) . คู่มือแสวงพรสวรรค์ (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ : อมรินทร์ธรรมะ.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2561). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ (พิมพ์ครั้งที่ 31). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์บริษัทสหธรรมมิก จำกัด.

สุดใจ ดิลกทรรศนนท์. (2562). การจัดการเชิงกลยุทธ์ STRATEGIC MANAGEMENT. กรุงเทพฯ : สามลดา.

สุชีพ ปุญญานุภาพ. (2541). คุณลักษณะพิเศษแห่งพระพุทธศาสนา (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาดไทย.

สุธินี ฤกษ์ขำ. (2563). การจัดหาทรัพยากรมนุษย์เชิงกลยุทธ์ในยุคพลิกผัน. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Maslow, Abraham H. (1954). Motivation and Personality. New York.

Walton, Richard E. (1974). Improving the Quality of Work Life. Harvard Business Review 27.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-15

รูปแบบการอ้างอิง

วิเศษบุปผากุล ป. (2025). หลักพุทธจิตวิทยาที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของบุคลากร. วารสารจิตวิทยาพุทธศาสตร์ประยุกต์เพื่อสังคม, 11(1), 363–376. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/human/article/view/277212