รูปแบบและคุณลักษณะผู้นำยุคใหม่ที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาระดับประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น (2) วิเคราะห์รูปแบบผู้นำและคุณลักษณะผู้นำยุคใหม่ ที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น และ (3) เสนอแนวทางการพัฒนาประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น เป็นวิจัยแบบผสมวิธี กรอบแนวคิดใช้แนวคิดและทฤษฎีของ Rensis Likert  Stogdill กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น ประชากรที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) ฝ่ายบริหารขององค์การบริหารส่วนตำบล ซึ่งประกอบด้วย นายกองค์บริหารส่วนตำบล รองนายกองค์การบริหารส่วนตำบล 2) ฝ่ายนิติบัญญัติขององค์การบริหารส่วนตำบลซึ่งประกอบด้วยประธานสภา รองประธานสภา และสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล 3) พนักงานองค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น จำนวน 8,723 คน นำมาคำนวณขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยเปิดตารางเครซี่และมอร์แกน ได้จำนวน 367 คน สัมภาษณ์นายกองค์การบริหารส่วนตำบล จำนวน 12 ท่าน เครื่องมือได้แก่ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ นำไปหาค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามได้ .95 และนำข้อมูลคุณภาพมาวิเคราะห์สรุปความตามเนื้อหา สถิติที่ใช้ได้แก่ แจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ   

ผลการวิจัยพบว่า

1. ระดับประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่นโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านตามลำดับค่าเฉลี่ยจากมากหาน้อย พบว่า อยู่ในระดับมากทุกด้าน ได้แก่ ด้านการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ด้านสาธารณูปโภคชุมชน ด้านการบริการสาธารณสุขชุมชน ด้านการพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม ด้านการประกอบอาชีพ และด้านเศรษฐกิจ ตามลำดับ
2. วิเคราะห์รูปแบบผู้นำและคุณลักษณะผู้นำยุคใหม่ ที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น พบว่า ปัจจัย 4 ด้านได้แก่ ด้านการปรึกษาหารือ ด้านคุณลักษณะทางร่างกาย ด้านการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง และด้านสติปัญญาและความสามารถ ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น ได้ร้อยละ 12.70 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. แนวทางการพัฒนาประสิทธิผลการบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดขอนแก่น ต้องดำเนินการดังนี้ ด้านสาธารณูปโภคชุมชน ฝ่ายบริหารควรจัดสรรงบประมาณเพื่อดูแลด้านแสงสว่างทางเดินให้มากขึ้น ซึ่งจะเป็นการสนับสนุนการพัฒนาในด้าน การประกอบอาชีพและด้านเศรษฐกิจของชุมชนด้วย ในแง่ของการสนับสนุนให้มีตลาดในรูปแบบถนนคนเดิน ด้านการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยควรมีการลดภาระค่าใช้จ่ายในการสื่อสารของอาสาสมัครเพื่อการแจ้งเหตุภัยมากขึ้น ด้านการบริการสาธารณสุขชุมชน ควรมีการเพิ่มจุดรับแยกประเภทขยะในชุมชน ด้านพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมควรมีการสนับสนุนงบประมาณซ่อมแซมทางสรรจรเพื่อการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติ