ความตรงและความเที่ยงของแบบประเมินสุขภาวะทางจิตวิญญาณ ฉบับภาษาไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
ที่มา: การมีสุขภาพดีทางจิตวิญญาณ (Spiritual well-being) เป็นองค์ประกอบหลักที่สำคัญของ การมีสุขภาพดีที่สมบูรณ์ และถือเป็นมาตรฐานสูงสุดของการดูแลสุขภาพ (Highest standards of health) ปัจจุบันมีงานวิจัยหลายฉบับที่ได้รับ การตีพิมพ์ในต่างประเทศ ระบุว่า การมีสุขภาพดีทางจิตวิญญาณ ส่งผลต่อผลการรักษาไปในทางบวกทั้งทางด้านร่างกาย และทางด้านทางจิตใจ อย่างไรก็ตามในปัจจุบันยังไม่มีแบบประเมินสุขภาวะทางจิตวิญญาณ ที่ใช้ง่าย เป็นมาตรฐาน และเข้ากับการใช้ในบริบทของสังคมไทย
วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาและทดสอบความตรงและความเที่ยงของแบบประเมินสุขภาวะทางจิตวิญญาณ ฉบับภาษาไทย
วัสดุและวิธีการ: สร้างแบบประเมินสุขภาวะทางจิตวิญญาณ ฉบับภาษาไทย จากการค้นหาแบบประเมินสุขภาวะทางจิตวิญญาณจากทั่วโลก ทั้งหมด 21 แบบประเมิน จนได้แบบประเมินที่มีเนื้อหาเหมาะสมกับบริบทของสังคมไทย และครอบคลุมทุกมิติของสุขภาวะทางจิตวิญญาณ คือ Holistic Well-Being Scale พัฒนาขึ้นโดย Dr. Chan H.Y. Celia และคณะ ซึ่งได้รับการออกแบบให้เหมาะสมกับบุคคลทุกประเภท แล้วจึงนำแบบสอบถามดังกล่าวมาแปลจากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย หลังจากนั้นจึงนำแบบสอบถามที่ได้มาหาดัชนีความสอดคล้อง และดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา ตามด้วยการนำมาทดสอบกับกลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 60 คน เพื่อหาความเที่ยงเชิงความคงที่ โดยใช้วิธีวัดซ้ำ (Test-retest reliability) ร่วมกับหาความเที่ยงเชิงความสอดคล้องภายใน (Internal consistency) โดยดูจากค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของ Cronbach (Cronbach alpha coefficient)
ผล: แบบประเมินสุขภาวะทางจิตวิญญาณ ฉบับภาษาไทย มีดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา (Content validity index) อยู่ที่ 1.00 ในทุกข้อคำถาม มีค่าสัมประสิทธิ์ของความคงที่ (coefficient of stability) อยู่ที่ 0.711 – 0.901 ยกเว้น ปัจจัยด้านการตระหนักรู้ (Mindful awareness) ที่อยู่ที่ 0.689 แต่เมื่อลบข้อมูลของลำดับที่ 56 ออก เนื่องจากมีความแตกต่างของคะแนนจากการวัดซ้ำสูงผิดปกติ ทำให้ปัจจัยด้านการตระหนักรู้ มีค่าสัมประสิทธิ์ของความคงที่อยู่ที่ 0.701 และมีความเที่ยงเชิงความสอดคล้องภายใน (Internal consistency) ที่ดูจากค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของ Cronbach (Cronbach alpha coefficient) อยู่ในช่วง 0.603 – 0.857 ยกเว้น ปัจจัยด้านความมีชีวิตชีวา (General vitality) กับ ปัจจัยด้านการดูแลจิตวิญญาณของตนเอง (Spiritual self-care) ที่อยู่ที่ 0.580 กับ 0.555 ตามลำดับ แต่เมื่อวิเคราะห์แยกระหว่างชั้นพรีคลินิกกับชั้นคลินิก เนื่องจากทั้ง 2 กลุ่มมีความแตกต่างกันของลักษณะการใช้ชีวิต รูปแบบการเรียนการสอน รูปแบบการทำงาน และความกดดัน พบว่า ปัจจัยด้านความมีชีวิตชีวา ในชั้นคลินิกมีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของ Cronbach อยู่ที่ 0.665 และ ปัจจัยด้านการดูแลจิตวิญญาณของตนเอง ในชั้นพรีคลินิกมีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของ Cronbach อยู่ที่ 0.603 ซึ่งอยู่ในช่วงที่ยอมรับได้
สรุป: แบบประเมินสุขภาวะทางจิตวิญญาณ ฉบับภาษาไทย ที่พัฒนาขึ้นค่าความตรงอยู่ในเกณฑ์ที่ดี และความเที่ยงเชิงความคงที่อยู่ในอยู่ในเกณฑ์ที่ดี และความเที่ยงเชิงความสอดคล้องภายในอยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสาร PCFM ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ลงในวารสาร PCFM ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร PCFM หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสาร PCFM ก่อนเท่านั้น
References
Jim HSL, Pustejovsky JE, Park CL, Danhauer SC, Sherman AC, Fitchett G, et al. Religion, spirituality, and physical health in cancer patients: A meta-analysis. Vol. 121, Cancer. 2015. p. 3760–8.
Sollgruber A, Bornemann-Cimenti H, Szilagyi IS, Sandner-Kiesling A. Spirituality in pain medicine: A randomized experiment of pain perception, heart rate and religious spiritual well-being by using a single session meditation methodology. PLoS ONE. 2018;13(9):1–18.
Harris JI, Usset T, Krause L, Schill D, Reuer B, Donahue R, et al. Spiritual/religious distress is associated with pain catastrophizing and interference in veterans with chronic pain. Pain Medicine (United States). 2018;19(4):757–63.
Latchman L. African American Spirituality and Diabetes Self-Care. Home Healthc Now. 2018;36(5):324-325.
Fournier AL. The Relationships among Spirituality, Self-Esteem, and Participation in Physical Activity in Late Adolescent and Young Adult Females. Graduate School- Newark Rutgers, the State University of New Jersey [Internet]. 2017;1–93. Available from: https://doaj.org/article/f820bd6e28cf44988e96d72e946a06ff
Johnstone B, Yoon DP. Relationships Between the Brief Multidimensional Measure of Religiousness/Spirituality and Health Outcomes for a Heterogeneous Rehabilitation Population. Rehabilitation Psychology. 2009;54(4):422–31.
Waldron-Perrine B, Rapport LJ, Hanks RA, Lumley M, Meachen S-J, Hubbarth P. Religion and spirituality in rehabilitation outcomes among individuals with traumatic brain injury. Rehabilitation psychology. 2011 May;56(2):107–16.
Shahin W, Kennedy GA, Stupans I. The impact of personal and cultural beliefs on medication adherence of patients with chronic illnesses: A systematic review. Patient Preference and Adherence. 2019;13:1019–35.
Mishra SK, Togneri E, Tripathi B, Trikamji B. Spirituality and Religiosity and Its Role in Health and Diseases. Journal of Religion and Health. 2017;56(4):1282–301.
Lamé IE, Peters ML, Vlaeyen JWS, Kleef M v., Patijn J. Quality of life in chronic pain is more associated with beliefs about pain, than with pain intensity. European Journal of Pain. 2005;9(1):15–24.
Kandasamy A, Chaturvedi SK, Desai G. Spirituality, distress, depression, anxiety, and quality of life in patients with advanced cancer. Indian Journal of Cancer. 2011;48(1):55–9.
Pilger C, Molzahn AE, Pilotto de Oliveira M, Kusumota L. The Relationship of the Spiritual and Religious Dimensions with Quality of Life and Health of Patients with Chronic Kidney Disease: An Integrative Literature Review. Nephrology nursing journal: journal of the American Nephrology Nurses’ Association. 2016;43(5):411–26.
Siqueira J, Fernandes NM, Moreira-Almeida A. Association between religiosity and happiness in patients with chronic kidney disease on hemodialysis. Jornal brasileiro de nefrologia : orgao oficial de Sociedades Brasileira e Latino-Americana de Nefrologia. 2019;41(1):22–8.
Joshanloo M, Daemi F. Self-esteem mediates the relationship between spirituality and subjective well-being in Iran. International Journal of Psychology. 2015;50(2):115–20.
Papazisis G, Nicolaou P, Tsiga E, Christoforou T, Sapountzi-Krepia D. Religious and spiritual beliefs, self-esteem, anxiety, and depression among nursing students. Nursing and Health Sciences. 2014;16(2):232–8.
To SM, Tam HL, Ngai SSY, Sung WL. Sense of meaningfulness, sources of meaning, and self-evaluation of economically disadvantaged youth in Hong Kong: Implications for youth development programs. Children and Youth Services Review. 2014;47(P3):352–61.
Ji XW, Chan CHY, Lau BHP, Chan JSM, Chan CLW, Chung KF. The interrelationship between sleep and depression: a secondary analysis of a randomized controlled trial on mind-body-spirit intervention. Sleep Medicine. 2017;29(2017):41–6.
Heidari M, Ghodusi Borujeni M, Kabirian Abyaneh S, Rezaei P. The Effect of Spiritual Care on Perceived Stress and Mental Health Among the Elderlies Living in Nursing Home. Journal of Religion and Health. 2019;58(4):1328–39.
Heidari M, Borujeni MG, Rafiei H. The Assessment Effect of Spiritual Care on Hopelessness and Depression in Suicide Attempts. Journal of Religion and Health. 2019;58(4):1453–61.
Talib MA, Abdollahi A. Spirituality Moderates Hopelessness, Depression, and Suicidal Behavior among Malaysian Adolescents. Journal of Religion and Health. 2017;56(3):784–95.
Kim SS, Hayward RD, Gil M. Family Interdependence, Spiritual Perspective, Self-Transcendence, and Depression Among Korean College Students. Journal of Religion and Health. 2018;57(6):2079–91.
Reynolds N, Mrug S, Hensler M, Guion K, Madan-Swain A. Spiritual coping and adjustment in adolescents with chronic illness: A 2-year prospective study. Journal of Pediatric Psychology. 2014;39(5):542–51.
Koenig HG. Religion and remission of depression in medical inpatients with heart failure/pulmonary disease. Journal of Nervous and Mental Disease. 2007;195(5):389–95.
VanderWeele TJ, Balboni TA, Koh HK. Health and spirituality. Vol. 318, JAMA - Journal of the American Medical Association. 2017. p. 519–20.
Puchalski CM, Vitillo R, Hull SK, Reller N. Improving the spiritual dimension of whole person care: Reaching national and international consensus. In: Journal of Palliative Medicine. 2014. p. 642–56.
Chan CHY, Chan THY, Leung PPY, Brenner MJ, Wong VPY, Leung EKT, et al. Rethinking Well-Being in Terms of Affliction and Equanimity: Development of a Holistic Well-Being Scale. Journal of Ethnic and Cultural Diversity in Social Work. 2014 Oct 1;23(3–4):289–308.
VandeCreek L, Ayres S, Bassham M. Using INSPIRIT to conduct spiritual assessments. Journal of pastoral care. 1995;49(1):83–9.
Underwood LG. The daily spiritual experience scale: Overview and results. Religions. 2011;2(1):29–50.
Austin P, Macdonald J, Macleod R. Measuring spirituality and religiosity in clinical settings: A scoping review of available instruments. Vol. 9, Religions. MDPI AG; 2018.
de Meezenbroek EJ, Garssen B, van den Berg M, van Dierendonck D, Visser A, Schaufeli WB. Measuring Spirituality as a Universal Human Experience: A Review of Spirituality Questionnaires. Journal of Religion and Health. 2012;51(2):336–54.
Daaleman TP, Frey BB. The spirituality index of well-being: A new instrument for health-related quality-of-life research. Annals of Family Medicine. 2004;2(5):499–503.
Hussey T. Nursing and spirituality. Nursing Philosophy. 2009;10(2):71–80.
Peterman AH, Fitchett G, Brady MJ, Hernandez L, Cella D. Measuring spiritual well-being in people with cancer: the functional assessment of chronic illness therapy--Spiritual Well-being Scale (FACIT-Sp). Ann Behav Med. 2002;24(1):49-58.
Skevington SM, Gunson KS, O’Connell KA. Introducing the WHOQOL-SRPB BREF: Developing a short-form instrument for assessing spiritual, religious and personal beliefs within quality of life. Quality of Life Research. 2013;22(5):1073–83.
Vivat B, Young TE, Winstanley J, Arraras JI, Black K, Boyle F, et al. The international phase 4 validation study of the EORTC QLQ-SWB32: A stand-alone measure of spiritual well-being for people receiving palliative care for cancer. European Journal of Cancer Care. 2017;26(6):1–19.
Delaney C. The Spirituality Scale:Development and Psychometric Testing of a Holistic Instrument to Assess the Human Spiritual Dimension. Journal of Holistic Nursing. 2005;23(2):145–67.
Johnstone B, Bhushan B, Hanks R, Yoon DP, Cohen D. Factor Structure of the Brief Multidimensional Measure of Religiousness/Spirituality in US and Indian Samples with Traumatic Brain Injury. Journal of Religion and Health. 2016;55(2):572–86.
Hatch RL, Naberhaus DS, Hellmich LK. The Spiritual Involvement and Beliefs Scale. Development and testing of a new instrument. 1998;46(6):476–86.
Chio FHN, Lai MHC, Mak WWS. Development of the Nonattachment Scale-Short Form (NAS-SF) Using Item Response Theory. Mindfulness. 2018 Aug 1;9(4):1299–308.
Buck HG, McMillan SC. A Psychometric analysis of the spiritual needs inventory in informal caregivers of patients with cancer in hospice home care. Oncology Nursing Forum. 2012;39(4).
Fischbeck S, Maier BO, Reinholz U, Nehring C, Schwab R, Beutel ME, et al. Assessing Somatic, Psychosocial, and Spiritual Distress of Patients with Advanced Cancer: Development of the Advanced Cancer Patients’ Distress Scale. American Journal of Hospice and Palliative Medicine. 2013;30(4):339–46.
Torales J, Kadhum M, Zárate G, Barrios I, González I, Farrell SM, et al. Wellbeing and mental health among medical students in Paraguay. International Review of Psychiatry [Internet]. 2019;31(7–8):598–602.
Wilkes C, Lewis T, Brager N, Bulloch A, MacMaster F, Paget M, et al. Wellbeing and mental health amongst medical students in Canada. International Review of Psychiatry. 2019;31(7–8):584–7.
Esan O, Esan A, Folasire A, Oluwajulugbe P. International Review of Psychiatry Mental health and wellbeing of medical students in Nigeria : a systematic review. International Review of Psychiatry. 2019;0(0):1–12.
Castaldelli-Maia JM, Lewis T, Marques dos Santos N, Picon F, Kadhum M, Farrell SM, et al. Stressors, psychological distress, and mental health problems amongst Brazilian medical students. International Review of Psychiatry. 2019;31(7–8):603–7.
Hobart JC, Cano SJ, Warner TT, Thompson AJ. What sample sizes for reliability and validity studies in neurology? Journal of Neurology. 2012;259(12):2681–94.