Factors Affecting Living Will Awareness in Older Adult Patients
Main Article Content
Abstract
ความเป็นมา “พินัยกรรมชีวิต” (Living will) คือหนังสือแสดงเจตนาล่วงหน้าเกี่ยวกับการรักษาในวาระสุดท้ายของชีวิตตน ปัจจุบันพินัยกรรมชีวิตยังไม่ได้ใช้ในผู้สูงอายุอย่างแพร่หลาย จึงเป็นที่มาของการศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อความตระหนักถึงการทำพินัยกรรมชีวิตในผู้สูงอายุ
วัตถุประสงค์ หาปัจจัยที่มีผลต่อความตระหนักถึงการทำพินัยกรรมชีวิตของผู้สูงอายุ
วิธีการวิจัย เป็นงานวิจัยแบบผสม (Mixed method) ส่วนที่หนึ่งเป็นการศึกษาภาคตัดขวาง เพื่อหาปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิตโดยใช้แบบสอบถาม และส่วนที่สองเป็นการสัมภาษณ์เชิงลึกทางโทรศัพท์ เพื่ออธิบายกลไกของการตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิต
ผลการวิจัย จากการตอบแบบสอบถามในการศึกษาส่วนที่หนึ่ง ผู้สูงอายุจำนวน 100 คน พบว่ามีผู้ตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิต 32 คน โดยปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิต ได้แก่ อาชีพข้าราชการเกษียณ (adjust OR 13.138 (95%CI ;1.351-127.8, p 0.026)) เคยดูแลญาติในวาระสุดท้าย (adjust OR 23.43 (95%CI ;2.4-224, p 0.006)) และการมีทัศนคติที่ดีต่อพินัยกรรมชีวิต (adjust OR 28.85 (95%CI ;4.6-179, p <0.001)) หลังจากตอบแบบสอบถามผู้เข้าร่วมวิจัยจะได้รับสมุดเบาใจซึ่งเป็นพินัยกรรมชีวิตรูปแบบหนึ่ง ผู้เข้าร่วมที่ตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิตจะได้รับการเชิญเข้าร่วมงานวิจัยส่วนที่สอง ซึ่งเป็นการสัมภาษณ์เชิงลึกทางโทรศัพท์ (n=21) พบว่าประเด็นหลักที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิต ได้แก่ (1) ความพร้อมในการเผชิญหน้ากับความตาย (2) ความรู้และทัศนคติต่อพินัยกรรมชีวิต (3) บทบาทของแพทย์ สมุดเบาใจและบริบททางสังคม
สรุปผลการวิจัย ปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิตต้องพิจารณาอย่างเป็นองค์รวม ทั้งปัจจัยความพร้อมส่วนบุคคล ปัจจัยด้านครอบครัวซึ่งส่งผลต่อความยินยอมในการทำพินัยกรรมชีวิต ปัจจัยด้านสังคม เช่น ความคิดเห็น ศาสนา ที่มีผลต่อความพร้อมเผชิญหน้ากับความตาย นอกจากนี้บทบาทของแพทย์และสมุดเบาใจมีส่วนในการเสริมสร้างอำนาจในการตัดสินใจของผู้ร่วมวิจัยเช่นกัน
คำสำคัญ : พินัยกรรมชีวิต, ความตระหนัก, สมุดเบาใจ, ผู้สูงอายุ
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The content and information in articles published in the PCFM journal are solely the opinions and responsibilities of the authors. The journal's editorial board does not necessarily agree with or share any responsibility for them.
All articles, information, content, images, etc., published in the PCFM journal are the copyright of the PCFM journal. If any individual or organization wishes to reproduce, distribute, or use any part or the entirety of the content, they must obtain written permission from the PCFM journal beforehand.
References
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. ความต้องการครั้งสุดท้ายของชีวิต (Living will). นนทบุรี:สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ; 2559.
สำนักส่งเสริมสิทธิและสร้างสังคมสุขภาวะ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. คำพิพากษาศาลปกครองสูงสุด สิทธิการตายอย่างธรรมชาติ. พิมพ์ครั้งที่1. นนทบุรี: สามดีพริ้นติ้งอีควิปเมนท์; 2558.
กําหนดหลักเกณฑ์และวิธีการดําเนินการตามหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไปเพียงเพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิตหรือเพื่อยุติการทรมานจากการเจ็บป่วย. (2553, 22 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 127 ตอน 65ก. หน้า 18-22
Alano GJ, Pekmezaris R, Tai JY, Hussain MJ, Jeune J, Louis B, El-Kass G, Ashraf MS, Reddy R, Lesser M, Wolf-Klein GP. Factors influencing older adults to complete advance directives. Palliat Support Care. 2010; 8(3): 267-275.
Alshanberi A, Tallant C, Huddleston P, Imam A, Glidan A, et al. (2018) Advance Directives in Patients Over 60 Years Old: Assessment of Perceived Value and Need For Education in the Outpatient Setting. Arch Med. 2018; 10(4): 1-5.
Phenwan T, Srisuwan P, Tienthavorn T. Living Will Awareness and Collective Trust between Physicians, Cancer Patients and Caregivers: A Qualitative Study. J Palliat Care Med.2015; 5:205.
พศิน ภูริธรรมโชติ.ทัศนคติต่อการทำพินัยกรรมชีวิตและปัจจัยที่มีผลต่อการตัดสินใจทำพินัยกรรมชีวิตของผู้ป่วยโรงพยาบาลบรบือ. วารสารวิชาการสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดมหาสารคาม, 2560; 1:39-50.
รุ่งมณี พุกไพจิตร์, สุธี อยู่สถาพร, ฉัตรสุมน พฤฒิภิญโญ, นิทัศน์ ศิริโชติรัตน์. การตัดสินใจใช้สิทธิทำหนังสือแสดงเจตนาไม่ประสงค์จะรับบริการสาธารณสุขที่เป็นไปเพื่อยืดการตายในวาระสุดท้ายของชีวิตของผู้ป่วยทหารผ่านศึก. วารสารกฎหมายสุขภาพและสาธารณสุข, 2561; 1:1-14.
Sudarat Sittisombut, Colleen Maxwell, phd, Edgar J. Love, Chitr Sitthi-Amorn. Physicians’ attitudes and practices regarding advanced end-of-life care planning for terminally ill patients at Chiang Mai University Hospital, Thailand. Nursing and Health Sciences. 2009; 11:23–28.
ผศ.ดร.ธิราภรณ์ จันทร์ดา. แบบสอบถามความรู้และทัศนคติของประชาชนไทยต่อการทำพินัยกรรมชีวิต[อินเทอร์เน็ต]. 2020. เข้าถึงได้จาก: https://www.rama.mahidol.ac.th/th/news/announcements/10jul2020-1553
Elizabeth R. Gamble, Penelope J. McDonald, Peter R. Lichstein. Knowledge, Attitudes, and Behavior of
Elderly Persons Regarding Living Wills. JAMA. 1991;151:277-80
Cynthia J. Stolman, John J. Gregory, Dorothea Dunn, Jeffrey L. Levine. Evaluation of Patient, Physician, Nurse, and Family Attitudes Toward Do Not Resuscitate Orders. JAMA. 1990;150:653-58
Mehran Sam, MSc; Peter A. Singer. Canadian outpatients and advance directives: poor knowledge and little experience but positive attitudes. Canadian Medical Association Journal. 1993;148:1497-502
Van der Steen JT, Van Soest-Poortvliet MC, Hallie-Heierman M, Onwuteaka-Philipsen BD, Deliens L, de Boer ME, et al. Factors associated with initiation of advance care planning in dementia: a systematic review. J Alzheimers Dis. 2014;40(3):743-57.
Hutchison LA, Raffin-Bouchal DS, Syme CA, Biondo PD, Simon JE. Readiness to participate in advance care planning: A qualitative study of renal failure patients, families and healthcare providers. Chronic Illn. 2017;13(3):171-87.
ชนิกานต์ วงศ์ประเสริฐสุข, ธัญญรัตน์ ประมวลวงษ์ธีร. ทัศนคติต่อการเขียนแสดงเจตนารมณ์ของตนเองในวาระสุดท้ายของชีวิต. J Med Health Sci. 2018;25:81-94.