“ถูกหล่อหลอมด้วยการศึกษา ถูกเปลี่ยนแปลงด้วยสังคม”: ความกดดันทางวิชาการและความโดดเดี่ยวในโรงเรียนประจำ ในฐานะปัจจัยกำหนดการรับรู้เรื่องความยุติธรรมของนักเรียนชาวจีนเจเนอเรชัน Z
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์หลัก 3 ประการ ได้แก่ 1) เพื่อศึกษาสภาพแวดล้อมโรงเรียนประจำต่อการเข้าถึงข้อมูลและความเข้าใจเริ่มแรกของเจเนอเรชันซี ชาวจีนในมณฑลกว่างซี 2) เพื่อวิเคราะห์ความกดดันทางวิชาการที่หนักหน่วงที่มีต่อการมีส่วนร่วมและการสะท้อนคิดทางสังคมของเจเนอเรชันซีชาวจีนในมณฑลกว่างซี และ 3) ศึกษาการเปลี่ยนแปลงการรับรู้ ต่อความเป็นธรรมและความยุติธรรมทางสังคมหลังสำเร็จการศึกษาของเจเนอเรชันซี ชาวจีนในมณฑลกว่างซี ผู้วิจัยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งข้อมูลถูกรวบรวมจากการสัมภาษณ์เชิงลึกโดยใช้เครื่องมือเป็นแบบบันทึกการสัมภาษณ์กับผู้เข้าร่วม จำนวน 10 คน จากรุ่น Gen Z และผู้เข้าร่วม จำนวน 6 คน จากรุ่นเจนเนอเรชันเอ็กซ์ (Gen X) ซึ่งกลุ่มหลังให้ข้อมูลเปรียบเทียบเกี่ยวกับบรรยากาศทางสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปตามช่วงวัย ผลการวิจัยชี้ให้เห็นรูปแบบสำคัญหลายประการ ได้แก่ 1) สภาพแวดล้อมของโรงเรียนประจำจำกัด การเข้าถึงข้อมูลภายนอกและประสบการณ์ทางสังคมที่กว้างขึ้นของคนรุ่น Gen Z 2) ความกดดันทางการศึกษาอย่างหนักหน่วงจำกัดความสามารถของ Gen Z ในการมีส่วนร่วมและสะท้อนถึงประเด็นทางสังคม และ 3) หลังจากสำเร็จการศึกษาการรับรู้ของ Gen Z เกี่ยวกับความเป็นธรรมและความยุติธรรมทางสังคมเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก เนื่องจากพวกเขาเผชิญกับความไม่เป็นธรรมที่เกินกว่าที่คาดหวังไว้ งานวิจัยนี้ชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างรุ่นในการรับรู้เรื่องความยุติธรรม และเน้นย้ำว่าสภาพแวดล้อมทางการศึกษาและแรงกดดันทางการเรียนมีบทบาทสำคัญในการกำหนดพัฒนาการของการรับรู้ความเป็นธรรมทางสังคมของคนรุ่น Gen Z
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
ผู้ให้สัมภาษณ์ คนที่ 1. (11 มิ.ย. 2568). เรื่องแบบนี้ยังไม่รุนแรง แต่ในสังคมปัจจุบัน. (จือเชิง ลี่, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้สัมภาษณ์ คนที่ 2. (10 มิ.ย. 2568). ตอนเรียนก็แน่นอนไม่เชื่อหรอก แต่ตอนนี้ก็จำเป็นต้องเชื่อแล้ว. (จือเชิง ลี่, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้สัมภาษณ์ คนที่ 3. (7 มิ.ย. 2568). รู้สึกเหมือนตัวเองกำลังใช้ชีวิตอยู่บนเกาะแห่งหนึ่ง และเมื่อถึงเวลาหนึ่งก็ต้องขึ้นเรือออกจากเกาะไปซื้อของใช้ภายนอก. (จือเชิง ลี่, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้สัมภาษณ์ คนที่ 7. (5 มิ.ย. 2568). เมื่อเทียบกับสภาพแวดล้อมภายนอก รู้สึกอึดอัดและหายใจไม่ออกมาก ๆ. (จือเชิง ลี่, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้สัมภาษณ์ คนที่ 8. (5 มิ.ย. 2568). สะท้อนความรู้สึกถูกแยกตัวออกจากสังคมภายนอก สิ่งแวดล้อมที่ถูกควบคุมอย่างเข้มงวด. (จือเชิง ลี่, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้สัมภาษณ์ คนที่ 9. (7 มิ.ย. 2568). ใช้ระบบการจัดการแบบปิด นักเรียนไม่สามารถพักนอกสถานที่. (จือเชิง ลี่, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้สัมภาษณ์ คนที่ 10. (5 มิ.ย. 2568). แต่ความแตกต่างระหว่างในโรงเรียนกับข้างนอก. (จือเชิง ลี่, ผู้สัมภาษณ์)
พิษนุ อภิสมาจารโยธิน. (2568). การสร้างเสริมสมรรถนะของครอบครัวและชุมชนในการพัฒนาคุณธรรมเชิงพฤติกรรมของวัยรุ่นใน สังคมยุคดิจิทัล: กรณีศึกษาใน 17 จังหวัดภาคเหนือ. วารสารศรีปทุมปริทัศน์ฉบับมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 25(1), 59-75.
China Education Daily. (2013). Rural boarding schools need dorm managers. Retrieved October 1, 2025, from https://shorturl.asia/Ylw82
China Education Daily. (2019). 70 Years of Basic Education Reform and Development in New China-Government Portal of the Ministry of Education of the People’s Republic of China. Retrieved October 1, 2025, from https://shorturl.asia/UJCE6
Dolot, A. (2018). The Characteristics of Generation Z. E-Mentor, 74(2), 44-50.
Li, Y. & Gu, X. (2025). A Taiyuan middle school’s militarized management of junior high students has drawn widespread criticism. The Epoch Times. Retrieved October 10, 2025, from https://shorturl.asia/y27fH
Wang, J. (2009). “My life in the Internet addiction concentration camp.” China Youth Daily. Retrieved October 13, 2025, from https://shorturl.asia/p2s5q
Yang, Y. et al. (2017). Electro-acupuncture treatment for internet addiction: Evidence of normalization of impulse control disorder in adolescents. Chinese Journal of Integrative Medicine, 23(11), 837-844.