ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในประเทศไทย

Main Article Content

วัชรินทร์ เหรียญหล่อ
สังเวียน เทพผา
พันธ์เทพ วิทิตอนันต์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน แนวคิด ทฤษฎี เกี่ยวกับกฎหมายการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในประเทศไทย 2) เปรียบเทียบมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ของต่างประเทศและประเทศไทย 3) วิเคราะห์เนื้อหาเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในประเทศไทย 4) เสนอแนะแนวทางการแก้ไขที่เหมาะสมกับประเทศไทยในการแก้ไขปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาแนวคิด ทฤษฎี บทความในวารสาร ตำราต่าง ๆ ตลอดจนข้อมูลทางอิเล็กทรอนิกส์ทั้งของต่างประเทศและของประเทศไทย และการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 30 คน ได้แก่ ผู้พิพากษา อัยการ ทนายความ จำนวน 10 คน นักวิชาการด้านนิติศาสตร์ จำนวน 10 คน และประชาชน จำนวน 10 คน ผลการวิจัยพบว่า 1) แนวคิด ทฤษฎี เกี่ยวกับกฎหมายเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในประเทศไทย คือ หลักนิติรัฐและหลักความศักดิ์สิทธิของคำพิพากษา 2) มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ของต่างประเทศและประเทศไทย พบว่า สาธารณรัฐฝรั่งเศส สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี มีกระบวนการรื้อฟื้นทั้งทางแพ่งและอาญา ในส่วนของประเทศไทย มีกระบวนการรื้อฟื้นทางอาญาแต่ไม่มีทางแพ่ง 3) ผลการวิเคราะห์เนื้อหาเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ ตามพระราชบัญญัติการรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ พ.ศ. 2526 ในประเทศไทยสามารถรื้อฟื้นได้เพียงจำเลยเท่านั้นแต่ผู้เสียหายไม่สามารถรื้อฟื้นได้ 4) ให้ตราพระราชบัญญัติการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ พ.ศ. .... โดยในเนื้อหาเป็นการกำหนดหลักเกณฑ์ ขั้นตอน และเงื่อนไขของการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ทั้งคดีแพ่งและคดีอาญา เพื่อจะได้พัฒนากระบวนการยุติธรรมของประเทศไทย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เหรียญหล่อ ว. ., เทพผา ส. ., & วิทิตอนันต์ พ. . (2025). ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ในประเทศไทย. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(10), 330–342. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/294091
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

คมสันต์ ศรีทอง. (2556). ปัญหากฎหมายตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. 2553 : ศึกษากรณีการจับ และการตรวจสอบการจับ. วารสารการวิจัยกาสะลองคำ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 7(2), 61-75.

ชาญชัย แสวงศักดิ์. (2554). คำอธิบายกฎหมายปกครอง. (พิมพ์ครั้งที่ 17). กรุงเทพมหานคร: วิญญูชน.

ชุติกาญจน์ สายอุตส่าห์. (2566). มาตรการเยียวยาผู้เสียหายจากการกระทำความผิดทางอาญา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 10(2), 357-370.

ชูพล ประทุมทาน. (2548). การรื้อฟื้นคดีแพ่งขึ้นพิจารณาใหม่. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขานิติศาสตร์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เชาวลิต สมพงษ์เจริญ. (2564). มาตรการทางกฎหมายในการรื้อฟื้นคดีอาญาสำหรับนักโทษประหารชีวิต. วารสารปัญญา, 28(1), 100-114.

น้ำแท้ มีบุญสล้าง. (2554). กระบวนการยุติธรรมทางอาญาเปรียบเทียบ. กรุงเทพมหานคร: สูตรไพศาล.

ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง. (2478). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 52 หน้า 723 (20 มิถุนายน 2478).

พระราชบัญญัติการรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ พ.ศ. 2526. (2526). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 100 ตอนที่ 55ฉบับพิเศษ หน้า 1 (7 เมษายน 2526).

รวีภัทร์ ฉัตรไชยเดช. (2562). การรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่: ศึกษากรณีเงื่อนไข ในการยื่นคำร้องและผู้มีสิทธิร้องขอให้รื้อฟื้นคดี. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต กลุ่มวิชากฎหมายอาญาและกระบวนการยุติธรรมทางอาญา. คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

อวิการัตน์ นิยมไทย. (2560). หลักการรื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ตามกฎหมายต่างประเทศ. วารสารจุลนิติ, 14(4), 139-147.

Dammer, H. R. & Albanese, J. S. (2014). Comparative criminal justice systems. (5th ed.). Belmont: Cengage Learning.

European Court of Human Rights. (2025). KRAMNÝ v. THE CZECH REPUBLIC. Retrieved October 25, 2025, from https://hudoc.echr.coe.int/?i=001-244882