การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสองของคุณลักษณะเทศกาลดนตรีในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันของคุณลักษณะเทศกาลดนตรีในประเทศไทย ซึ่งเป็นกลไกสำคัญของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ที่สอดรับกับนโยบาย Soft Power และ BCG Economy ของรัฐบาล การวิจัยใช้วิธีวิจัยเชิงปริมาณด้วยการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสอง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้เข้าร่วมงานเทศกาลดนตรี จำนวน 400 คน จาก 6 ภูมิภาคของประเทศไทย ซึ่งคัดเลือกด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามที่พัฒนาขึ้นจากทฤษฎีเศรษฐกิจประสบการณ์ของ Pine and Gilmore และมาตรวัด FESTPERF จำนวน 25 ข้อ โดยใช้มาตรวัดแบบลิเคิร์ท 5 ระดับ แบบสอบถามมีค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.914 และค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหาเท่ากับ 1.00 การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรม AMOS ผลการวิจัยพบว่า คุณลักษณะเทศกาลดนตรีในประเทศไทยประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ เรียงตามลำดับความสำคัญ ได้แก่ 1) สถานที่และสิ่งอำนวยความสะดวก (i = 0.974, R2 = 0.948) 2) การบริการและคุณค่า (
i = 0.972, R2 = 0.944) 3) โปรแกรมและกิจกรรม (
i = 0.963, R2 = 0.927) 4) บรรยากาศเทศกาล (
i = 0.870, R2 = 0.757) 5) นวัตกรรม (
i = 0.765, R2 = 0.585) และ 6) คุณภาพดนตรี (
i = 0.740, R2 = 0.548) โมเดลมีความเชื่อมั่นสูง (CR = 0.955, AVE = 0.783) และสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (
/df = 2.987, CFI = 0.979, GFI = 0.938, RMSEA = 0.071) ข้อค้นพบสำคัญ คือ ผู้เข้าร่วมงานเทศกาลดนตรีในประเทศไทยให้ความสำคัญกับสถานที่และสิ่งอำนวยความสะดวกมากกว่าคุณภาพดนตรี การศึกษานี้สร้างองค์ความรู้ใหม่ด้วยการพัฒนาเครื่องมือวัดที่มีความเที่ยงตรงและความเชื่อมั่นสูงสำหรับบริบทของประเทศไทย พร้อมทั้งนำเสนอข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาเทศกาลดนตรีให้สนับสนุนเศรษฐกิจสร้างสรรค์และเสริมสร้างศักยภาพด้าน Soft Power ทั้งนี้ ผู้จัดงานควรลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งอำนวยความสะดวก ขณะที่ภาครัฐควรมีบทบาทในการสนับสนุนการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน รวมถึงจัดทำมาตรฐานการจัดงานที่เหมาะสม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
จิตสุภา เมืองแมน และสันติธร ภูริภักดี. (2566). อิทธิพลขององค์ประกอบภูมิทัศน์เทศกาลต่อประสบการณ์ที่น่าจดจำของผู้เข้าร่วม: กรณีศึกษา เทศกาลดนตรีแคทเอ็กซ์โป. วารสารสักทอง, 29(2), 111-126.
ไทยรัฐออนไลน์. (2568). พาณิชย์ เดินหน้า ซอฟต์พาวเวอร์ไทย สู่เวทีโลก 6 เดือนสร้างมูลค่า 7,000 ล้าน. เรียกใช้เมื่อ 28 สิงหาคม 2568 จาก https://www.thairath.co.th/home
นพมาศ ยศเรศ. (2566). ประสบการณ์ของผู้เข้าร่วมงานที่ส่งผลต่อความผูกพันในการเข้าชมงานเทศกาลดนตรีในประเทศไทย. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการการท่องเที่ยว โรงแรม และอีเวนต์. มหาวิทยาลัยศิลปากร.
พุทธศักดิ์ กําจร และคณะ. (2568). การศึกษาความสัมพันธ์ของรูปแบบการจัดงานและกิจกรรมที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเข้าร่วมงานเทศกาลดนตรีอีสาน (อีสานเขียว) จังหวัดขอนแก่น. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, 8(1), 79-107.
สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์. (2565). Delve into the trends of 12 branches of Thailand's creative industry to reach into the global arena. เรียกใช้เมื่อ 25 สิงหาคม 2568 จาก https://shorturl.asia/XDO23
Alvarado, K. G. (2022). Accessibility of music festivals: a British perspective. Journal of Event and Festival Management, 13(2), 203-218.
Bitner, M. J. (1992). Servicescapes: The impact of physical surroundings on customers and employees. Journal of Marketing, 56(2), 57-71.
Boonyam, T. (2021). Live Music Performance Business in the Wind of Change: A Case of Popular Music in Thailand. Journal of Urban Culture Research, 23, 204-222. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JUCR/article/view/255940
Chegoonian, P. (2023). FESTENT, an adaptation of FESTPERF: the influence of entertainment on visitors perception about the service quality in music festivals. In Doctoral dissertation. Universitat Autònoma de Barcelona.
Cronin, J. J. & Taylor, S. A. (1992). Measuring service quality: A reexamination and extension. Journal of Marketing, 56(3), 55-68.
Fornell, C. & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
Gaft, J. (2019). Evaluating service quality at a music festival through customer satisfaction: Customer satisfaction at SaariHelvetti Music Festival. In Bachelor’s thesis. Haaga-Helia University of Applied Sciences.
García-de-Soto-Camacho, E. et al. (2023). Dimensions that influence the creation of brand value of a music event and its influence on attendee satisfaction. Social Sciences, 12(3), 177. https://doi.org/10.3390/socsci12030177
Hair, J. F. et al. (2014). Multivariate data analysis. London: Pearson Education.
Hu, L. t. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal, 6(1), 1-55.
Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Chicago: Scientific software international.
Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford publications.
Larasti, A. K. (2019). Environmental impacts management of the Coachella valley music and arts festival. Journal of Tourism Studies, 2(2), 56-72.
Lee, Y. K. et al. (2008). Festivalscapes and patrons' emotion, satisfaction, and loyalty. Journal of business research, 61(1), 56-64.
Lopes, J. M. et al. (2025). Festivals in Age of AI: smarter crowds, happier fans. Tourism and Hospitality, 6(1), 35-46.
Manawat, P. (2018). A study of physical factors related to accidents in EDM festivals in Bangkok Master of Science. In Master's thesis. Thammasat University.
Manoopun, M. (2019). A design strategy for changing attendee behavior to reduce single-use plastics at EDM festivals in Thailand. In Master's thesis. Thammasat University.
Molina-Gómez, J. et al. (2021). New perspectives on satisfaction and loyalty in festival tourism: The function of tangible and intangible attributes. PLOS ONE, 16(2), 1-17.
Nunnally, J. C. & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
Parasuraman, A. et al. (1988). SERVQUAL: A multiple-item scale for measuring consumer perceptions of service quality. Journal of Retailing, 64(1), 12-40.
Pine, B. J. & Gilmore, J. H. (1999). The experience economy: Work is theatre & every business a stage. Boston: Harvard Business School Press.
Rovinelli, R. J. & Hambleton, R. K. (1977). On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Journal for Educational Research, 2(1), 49-60.
Sisson, A. D. & Alcorn, M. R. (2022). How was your music festival experience? Impacts on loyalty, word-of-mouth, and sustainability behaviors. Event Management, 26(3), 565-585.
Tabachnick, B. & Fidell, L. (2019). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
The Nation. (2025). Creative Economy Agency talks up potential of Thai music industry. Retrieved August 28, 2025, from https://www.nationthailand.com/business/economy/40041312
Tkaczynski, A. & Stokes, R. (2010). FESTPERF: A service quality measurement scale for festivals. Event Management, 14(1), 69-82.
Worrachananun, M. & Srisuksai, N. (2022). The correlation between perceived experience of a music festival, subjective norms, satisfaction, and electronic word of mouth intention. Journal of Management Information & Decision Sciences, 25(4), 1-9.
