แนวทางการบูรณาการหลักธรรมอริยสัจ 4 สู่กระบวนการออกแบบเชิงกลยุทธ์เพื่อยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชน
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์และสังเคราะห์หลักธรรมอริยสัจ 4 เพื่อสร้างกรอบแนวคิดสำหรับประยุกต์ใช้ในกระบวนการออกแบบเชิงกลยุทธ์ของผลิตภัณฑ์ชุมชน 2) นำเสนอแนวทางการบูรณาการหลักธรรมอริยสัจ 4 เข้ากับกระบวนการออกแบบเชิงกลยุทธ์เพื่อยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนให้เป็นรูปธรรมและนำไปใช้ได้จริง และ 3) สร้างตัวชี้วัดเพื่อประเมินประสิทธิผลของแนวทางดังกล่าว การวิจัยใช้ระเบียบวิธีแบบผสมผสาน ในเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลหลักประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบเชิงกลยุทธ์ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน และพุทธศาสนา จำนวน 7 คน และตัวแทนชุมชนผู้ผลิต 10 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ การสัมภาษณ์เชิงลึกแบบกึ่งโครงสร้าง การสังเกตเชิงวิเคราะห์ และการสังเคราะห์เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ข้อมูลคุณภาพถูกวิเคราะห์ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาและการตีความเชิงคุณภาพ ส่วนการวิจัยเชิงปริมาณใช้กลุ่มตัวอย่างเดียวกันเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามมาตราส่วนลิเคิร์ท 5 ระดับ ตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาด้วยดัชนี IOC และวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัยชี้ว่า ปัญหาเร่งด่วนที่สุด คือ การขาดการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่สร้างสรรค์และตอบสนองตลาดสมัยใหม่ ผู้วิจัยจึงพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ คือ โมเดลกรอบแนวทางอริยสัจ 4 เพื่อการออกแบบเชิงกลยุทธ์สำหรับผลิตภัณฑ์ชุมชน (DSNM Model) ซึ่งประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ได้แก่ ทุกข์ (วิเคราะห์ปัญหา) สมุทัย (ค้นหาสาเหตุ) นิโรธ (กำหนดเป้าหมาย) และมรรค (แนวทางปฏิบัติ) เชื่อมโยงกับการออกแบบสมัยใหม่ กรอบแนวทางนี้ได้รับการประเมินว่ามีความเหมาะสมและเป็นไปได้สูงสุด มีศักยภาพเด่นในการส่งเสริมอัตลักษณ์และคุณค่าทางวัฒนธรรม สร้างนวัตกรรมเชิงคุณค่า และสนับสนุนความยั่งยืนของผลิตภัณฑ์และชุมชน สะท้อนคุณลักษณะสำคัญ 3 ประการ คือ ตอบโจทย์ สร้างสรรค์ และยั่งยืน พร้อมสนับสนุนการมีส่วนร่วมของชุมชนการสร้างความเป็นเจ้าของร่วม และขับเคลื่อนผลิตภัณฑ์ชุมชนสู่ความสามารถในการแข่งขันอย่างยั่งยืน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาชุมชน. (2566). รายงานประจำปี 2566 กรมการพัฒนาชุมชน. กรุงเทพมหานคร: กรมการพัฒนาชุมชน.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์. กรุงเทพมหานคร: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ฤทัยวรรณ หาญกล้า และปิยพงษ์ สุเมตติกุล. (2565). การพัฒนากลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาระดับประถมศึกษาเพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 24(2), 296-309.
ศิริวรรณ สิริกุล. (2563). การสำรวจความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับความเป็นไปได้ในการนำผลการวิจัยไปใช้ในการกำหนดกลยุทธ์ของสถานศึกษา. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สุชาติ แสนพิชญ์. (2560). การประเมินความเหมาะสมของเครื่องมือวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย.
Brown, T. & Wyatt, J. (2021). Design Thinking for Social Innovation. Boston: HBR Press.
Doran, G. T. (1981). There’s a S.M.A.R.T. way to write management’s goals and objectives. Management Review, 70(11), 35-36.
Global Consumer Trends Report. (2024). Mintel Global Consumer Trends 2024. London: Mintel.
Goleman, D. & Senge, P. M. (2014). The triple focus: A new approach to education. Florence: More Than Sound, LLC.
International Trade Centre. (2022). ITC Annual Report 2022. Geneva, Switzerland: International Trade Centre.
Kolb, D. A. (2015). Experiential learning: Experience as the source of learning and development. (2nd ed.). Boston: Pearson Education.
Krippendorff, K. (2013). Content analysis: An introduction to its methodology. (3rd ed.). Thousand Oaks: SAGE Publications.
Likert, R. (1932). A technique for the measurement of attitudes. Archives of Psychology, 22(140), 1-55.
Lockwood, T. (2010). Design Thinking: Integrating Innovation, Customer Experience and Brand Value. New York: Allworth Press.
Lynn, M. R. (1986). Determination and quantification of content validity. Nursing Research, 35(6), 382-385.
Osterwalder, A. et al. (2014). Value proposition design: How to create products and services customers want. Hoboken: Wiley.
Patton, M. Q. (2015). Qualitative research & evaluation methods. (4th ed.). Thousand Oaks: SAGE Publications.
Phramaha, H. D. (2565). The Role of Buddhist Monks in Community Development. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University Press.
Smith, A. & Kaur, B. (2023). Collaborative Conversation in Mainstream Primary. Educational Psychology, 18(4), 1-15.
Verganti, R. (2020). Design-Driven Innovation: Changing the Rules of Competition by Radically Innovating What Things Mean. Boston, MA: Harvard Business Press.
Willing, R. & Pookhao, S. (2020). The 3M-Pluses Model for the development of commercial community products from local wisdom: A case study of local textile products. International Journal of Management Science and Engineering Management, 15(3), 200-210.