การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ที่มีประสิทธิภาพของสถานศึกษานำร่องในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดเชียงใหม่

Main Article Content

สายัณห์ คำลือ
สำเนา หมื่นแจ่ม
ถนัด บุญชัย
ชูชีพ พุทธประเสริฐ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหา ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง และแนวทางการบริหารจัดการระบบประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษานำร่องในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดเชียงใหม่ 2) สร้างรูปแบบและคู่มือการบริหารจัดการระบบประกันคุณภาพภายในที่มีประสิทธิภาพ และ 3) ประเมินรูปแบบและคู่มือการบริหารจัดการระบบประกันคุณภาพภายในที่มีประสิทธิภาพ โดยใช้วิธีวิจัยแบบผสมวิธี ได้แก่ การวิจัยเชิงปริมาณ และการวิจัยเชิงคุณภาพ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลเป็นครู ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้เชี่ยวชาญ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ด้านประกันคุณภาพการศึกษาและการพัฒนาระบบประกันคุณภาพการศึกษาภายในสถานศึกษา รวม 157 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกประชุมเชิงปฏิบัติการ แบบตรวจสอบและแบบประเมินรูปแบบและคู่มือ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ร้อยละ และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัญหาในการบริหารจัดการระบบประกันคุณภาพภายในอยู่ในระดับสูงทุกด้าน (μ = 4.13, σ = 0.96) โดยด้านการวิเคราะห์องค์กรและการกำหนดวิสัยทัศน์มีค่าสูงสุด 2) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องมีระดับสูงทุกด้าน (μ = 4.13, σ = 0.91) โดยด้านรูปแบบการบริหารจัดการและเทคโนโลยีมีค่าสูงสุด 3) แนวทางการบริหารจัดการ ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ได้แก่ วิเคราะห์องค์กรกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ กำหนดปัจจัยหลักแห่งความสำเร็จ กำหนดตัวชี้วัดผลสำเร็จ (KPI) จัดทำแผนปฏิบัติการ จัดทำระบบการบริหารคุณภาพการศึกษา กำกับ ตรวจสอบ ประเมินประสิทธิผลและประสิทธิภาพ และวิเคราะห์ผลกำหนดแนวทางปรับปรุงระบบและรายงานผลการประกันคุณภาพการศึกษาภายใน 4) รูปแบบ คู่มือมี 7 องค์ประกอบหลัก คือ หลักการของรูปแบบ วัตถุประสงค์ของรูปแบบ ปัจจัยนำเข้า กระบวนการ ผลผลิต แนวทางการประเมิน เงื่อนไขความสำเร็จที่ชัดเจน และ 5) ผลการประเมินรูปแบบ คู่มือ มีความถูกต้อง เหมาะสม เป็นไปได้ เป็นประโยชน์ในระดับสูง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
คำลือ ส. ., หมื่นแจ่ม ส. ., บุญชัย ถ. ., & พุทธประเสริฐ ช. . (2025). การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการระบบประกันคุณภาพภายในสถานศึกษา ที่มีประสิทธิภาพของสถานศึกษานำร่องในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดเชียงใหม่. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(8), 1–15. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/291439
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2563). แนวทางการพัฒนาระบบการประกันคุณภาพการศึกษาตามกฎกระทรวง การประกันคุณภาพการศึกษา พ.ศ. 2561. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด เอ็น.เอ.รัตนะเทรดดิ้ง.

ประกาศคณะกรรมการนโยบายพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา. (2564). เรื่อง หลักเกณฑ์การประเมินผลการดำเนินงานและการบริหารจัดการในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา พ.ศ. 2564. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 138 ตอนพิเศษ 313 ง หน้า 14 (22 ธันวาคม 2564).

พระราชบัญญัติพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา พ.ศ. 2562. (2562). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 136 ตอนที่ 56 ก หน้า 102-119 (30 เมษายน 2562).

พัฒนา พรหมณี และคณะ. (2560). แนวคิดการสร้างและพัฒนารูปแบบเพื่อใช้ในการดำเนินงานด้านการสาธารณสุขสำหรับนักสาธารณสุข. สมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, 6(2), 128-135.

วาทินี พูลทรัพย์. (2563). องค์ประกอบการบริหารโรงเรียนในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วิโรจน์ สารรัตนะ. (2566). การวิจัยทางการบริหารการศึกษา แนวคิด แนวปฏิบัติ และกรณีศึกษา. (ปรับปรุงครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: ทิพย์วิสุทธิ.

สันติ บุญภิรมย์. (2562). การวิจัยทางการศึกษาและการวิจัยทางการบริหารการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: ทริปเพิ้ลเอ็ดดูเคชั่น กรุ๊ป.

สัมมา รธนิธย์. (2560). หลักทฤษฎีและปฏิบัติการบริหารการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: ข้าวฟ่าง.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). ยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการ.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2559). การพัฒนาคุณภาพการบริหารจัดการภาครัฐ (PMQA). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.).

สำนักงานบริหารพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา. (2562). สถานศึกษานำร่องพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดเชียงใหม่ ในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน แยกตามขนาดของสถานศึกษา. เรียกใช้เมื่อ 14 ธันวาคม 2566 จาก https://www.edusandbox.com

สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2562). พื้นที่นวัตกรรมการศึกษา (Education Sandbox). เรียกใช้เมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2566 จาก https://dl.parliament.go.th/handle/20.500.13072/548822

สำนักทดสอบทางการศึกษา. (2562). แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อประกันคุณภาพภายในของสถานศึกษา. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.

สุบัน พรเวียง. (2564). กลไกขับเคลื่อนการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศึกษานําร่องสำหรับพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดเชียงใหม่. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ, 21(1), 51-66.

สุวิมล รัฐวร. (2561). แนวทางการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในการจัดการศึกษาของสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวัดร้อยเอ็ด. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด.

อนุพงษ์ ชุมแวงวาปี. (2560). การพัฒนารูปแบบองค์การแห่งนวัตกรรมของโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัด สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยบูรพา.

อัมพร พินะสา. (2560). การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาโดยใช้ท้องถิ่นเป็นฐานของสถานศึกษาในสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.

Best, J. W. (1997). Research in Education. (3rd ed.). New Jersey: Prentice Hall Inc.

Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing. (5th ed.). New York: Harper Collins.

Darmaji, D. et al. (2020). Sistem penjaminan mutu internal sekolah di satuan pendidikan dasar (Studi kasus di SD Plus Al-Kautsar Malang). Jurnal Pendidikan Dasar Nusantara, 5(2), 172-186.

Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.

Wartini, S. et al. (2019). Implementation of the Internal Quality Assurance System in Improving the State Primary School Culture. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, volume 397, 219-229. DOI: https://url.in.th/QVvWa