รูปแบบการฟื้นฟูสุขภาพพระสงฆ์และประชาชนที่ป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมอง ของศูนย์สุขภาพพระสงฆ์ สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 19

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยเรื่องมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อประเมินรูปแบบการฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองของศูนย์สุขภาพพระสงฆ์ สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 19 2) เพื่อสร้างรูปแบบการฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และ 3) เพื่อวิเคราะห์ผลการนำรูปแบบการฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองไปใช้ เป็นวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสนทนากลุ่ม แบบบันทึกการสังเกต ผู้ให้ข้อมูลสำคัญและผู้ร่วมปฏิบัติการ รวม 38 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยของศูนย์สุขภาพพระสงฆ์ เป็นรูปแบบที่ดีมีความเหมาะสมในการฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง โดยกายภาพบำบัด นักการแพทย์แผนไทย ใช้เครื่องมือแพทย์ที่ทันสมัย เป็นรูปแบบการฟื้นฟูสุขภาพแบบใหม่โดยบูรณาการความรู้ด้านกายภาพบำบัด การแพทย์แผนไทย และสุขภาวะวิถีพุทธ มีวิธีการ ดังนี้ 1) การไหว้พระ สวดมนต์ นั่งสมาธิ 2) ทำกายภาพบำบัดด้วยเครื่องมือแพทย์ 3) ใช้การแพทย์แผนไทย และ 4) การให้ผู้ป่วยเจริญสติขณะใช้เตียงกายภาพ “รอกดึงสลับ” โดยผู้ป่วยจะได้รับการฟื้นฟูสุขภาพทั้ง 4 รายการ ในวันเดียวกัน ผลการทดลองใช้กับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง พบว่า ผู้ป่วยมีพัฒนาการทางสุขภาพดีขึ้นทั้งทางกายและใจ มีความหวังในการกลับมาใช้ชีวิตตามปกติ องค์ความรู้ใหม่ คือ การฟื้นฟูสุขภาพ 3 ด้าน 1) ด้านผู้ป่วย มุ่งเน้น “การเจริญสติ” เพื่อฟื้นฟูสุขภาพทั้งกายและใจด้วยการฝึกสติในการทำกายภาพบำบัด 2) ด้านผู้ให้บริการ มุ่งเน้น “การวางแผนฟื้นฟูสุขภาพ” และ 3) ด้านภาคีเครือข่าย มุ่งเน้น “ร่วมด้วยช่วยกันดูแล” โดยมีพระคิลานุปัฏฐาก และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เข้าไปติดตามและเยี่ยมผู้ป่วย