การพัฒนาชุดกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัล สำหรับนักศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

Main Article Content

เพชร รองพล
มณีนุช รองพล
วันฉัตร จารุวรรณโน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความฉลาดทางดิจิทัลของนักศึกษา 2) พัฒนาชุดกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัลของนักศึกษา และ 3) ศึกษาผลการใช้ชุดกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัลของนักศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา การวิจัยแบ่งเป็น 3 ขั้นตอน 1) การศึกษาความฉลาดทางดิจิทัลในกลุ่มตัวอย่างนักศึกษา 400 คนโดยการสุ่มแบบเฉพาะเจาะจง 2) การพัฒนาชุดกิจกรรมเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัลได้มีการพัฒนา จำนวน 10 ชุดกิจกรรม และ 3) การทดลองใช้ชุดกิจกรรมกับกลุ่มนักศึกษา 30 คน ที่ได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย จากนั้นผู้วิจัยสุ่มกลุ่มตัวอย่างเข้ากลุ่มตามแบบแผนการทดลอง โดยการจับฉลากแบบไม่ใส่กลับ เป็นกลุ่มทดลอง จำนวน 15 คน กลุ่มควบคุมจำนวน 15 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบวัดความฉลาดทางดิจิทัลและชุดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการที่พัฒนา ประกอบด้วย 10 กิจกรรม โดยให้ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 ท่าน พิจารณาตรวจสอบความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา เพื่อปรับปรุงแก้ไขตามข้อเสนอแนะของผู้เชี่ยวชาญและนำไปทดลองใช้กับนักศึกษาต่างสถาบัน จำนวน 15 คน สถิติที่ใช้วิเคราะห์ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน ผลการวิจัยพบว่า 1) ความฉลาดทางดิจิทัลของนักศึกษาอยู่ในระดับสูง (ค่าเฉลี่ย 4.24) 2) ชุดกิจกรรมเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัล ประกอบด้วย 10 กิจกรรม โดยอ้างอิงองค์ประกอบของความฉลาดทาง 8 ด้าน ตามแนวคิดของสถาบันสื่อเด็กและเยาวชน และ 3) ผลการใช้ชุดกิจกรรม พบว่า คะแนนความฉลาดทางดิจิทัลในกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และพบว่า หลังการทดลองกลุ่มทดลองมีคะแนนความฉลาดทางดิจิทัลสูงกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
รองพล เ. ., รองพล ม. ., & จารุวรรณโน ว. . (2025). การพัฒนาชุดกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัล สำหรับนักศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(4), 191–202. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/288077
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร. (2559). ประเทศไทยดิจิทัล: แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัล. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร.

เครือข่ายพลเมืองเน็ต. (2562). คู่มือแนวทางปกป้องคุ้มครองเด็กจากภัยออนไลน์. เรียกใช้เมื่อ 19 มิถุนายน 2567 จาก https://healthymediahub.thaihealth.or.th/media/detail/คู่มือแนวทางปกป้องคุ้มครองเด็กจากภัยออนไลน์-2562

จรัญ ไชยวุฒิ และคณะ. (2564). รายงานโครงการวิจัยเรื่องการศึกษาทักษะ DQ (Digital Intelligence Quotient) ของนิสิตระดับปริญญา สาขาการศึกษาสารสนเทศ คณะมนุษยศาสตร์มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

ณัชชารีย์ ธนัสจิรพัฒน์ และจิระสุข สุขสวัสดิ์. (2564). ผลสัมฤทธิ์ของชุดกิจกรรมแนะแนวเพื่อพัฒนาความฉลาดทางดิจิทัลของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาลเขาท่าพระจังหวัดชัยนาท. วารสารศิลปศาสตร์ประยุกต์, 14(1), 1-12.

ตะวัน วังโสธร และคณะ. (2562). ผลของการใช้ชุดกิจกรรมแนะแนวแบบบูรณาการเพื่อพัฒนาความสามารถในการให้อภัยในวัยรุ่นตอนต้น. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 12(1), 55-70.

ทิศนา แขมมณี. (2563). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 24). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นงลักษณ์ เขียนงาม. (2564). การพัฒนาโปรแกรมแนะแนวแบบมีส่วนร่วมเพื่อเสริมสร้างความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 17(1), 77-90.

บุญชม ศรีสุขศาสตร์. (2553). วิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาสาร.

ปทิตตา รอดประพันธ์ และคณะ. (2559). การพัฒนาหลักสูตรการรู้เท่าทันสื่อโดยใช้แนวคิดการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมสำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 18(4), 156-170.

ปิยะพงษ์ ธรรมรักษ์. (2563). การพัฒนาความฉลาดทางดิจิทัลของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนสกลราชวิทยานุกูลผ่านการเรียนรู้แบบ Flipped Classroom ผสมผสาน Microlearning. ใน วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานวัตกรรมการเรียนรู้และการสอน. มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

ปิยะวัฒน์ เกตุวงศา และปัญญา ชูเลิศ. (2560). ประสิทธิผลของต้นแบบลดพฤติกรรมเนือยนิ่งและการใช้เวลาหน้าจอในวัยรุ่น. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี, 6(2), 124-137.

พนิตา วรรณพิรุณ และนำโชค วัฒนานันท์. (2560). ความฉลาดทางดิจิทัล. พัฒนาเทคนิคศึกษา, 29(102), 12-20.

พีระวิทย์ คำเจริญ และวีระพงษ์ พลนิกรกิจ. (2561). เด็กกับการรู้เท่าทันสื่อดิจิทัล. วารสารนวัตกรรมการสื่อสารทางสังคม, 6(2), 22-31.

สกล วรเจริญศรี. (2559). แนะแนวการพัฒนาคุณค่าในตนเอง: จากแนวคิดทฤษฎีสู่การปฏิบัติเพื่อพัฒนาผู้เรียน. กรุงเทพมหานคร: แดเน็กซ์อินเตอร์คอร์ปอเรชั่น.

สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน. (2561). DQ Digital Intelligence. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสื่อเด็กและเยาวชน.

สรานนท์ อินทนนท์. (2561). DQ Digital Intelligence. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิส่งเสริมสื่อเด็กและเยาวชน.

สรานนท์ อินทนนท์. (2563). DQ Digital Intelligence. (พิมพ์ครั้งที่ 3). ปทุมธานี: Walk on Cloud.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). (2563). DQ Digital Intelligence. เรียกใช้เมื่อ 23 มิถุนายน 2567 จาก https://dol.thaihealth.or.th/Media/Index/b850a3e8-a47c-ea11-80ea-0155d09b41e

สุพัตรา เขียวหวาน. (2556). ผลของชุดกิจกรรมแนะแนวเพื่อพัฒนาทักษะการรู้เท่าทันสารสนเทศของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนวัดเขมาเผือกธาราม จังหวัดนนทบุรี. ใน วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการแนะแนว: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สุลักขณา ใจองอาจ. (2561). ผลของโปรแกรมกิจกรรมแนะแนวแบบใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือเพื่อพัฒนาความสามารถในการรู้เท่าทันสื่อของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านแพรกประชาสรรค์. ใน สารนิพนธ์หลักสูตรศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาการศึกษาและการแนะแนว. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

DQ Institute. (2019). DQ competencies. Retrieved June 18, 2024, from https://www.dqinstitute.org/dq-framework/#dq_framework

Joyce, B. & Calhoun, E. (2024). Models of Teaching. (10th ed.). New York: Routledge Inc.

Twigg, R. J. (2020). The need for digital intelligence in the time of social distancing. KM World, 29(4), 25-26.