ความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพระคิลานุปัฏฐากในจังหวัดปทุมธานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ มีวัตถุประสงค์เพื่อ ประเมินระดับความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพระคิลานุปัฏฐากในจังหวัดปทุมธานี เปรียบเทียบความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพระคิลานุปัฏฐากโดยจำแนกตามอายุ ระดับการศึกษา และการเป็นโรคเรื้อรัง และวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อระดับความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพระคิลานุปัฏฐาก กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ พระสงฆ์ที่ผ่านการอบรมเป็นพระคิลานุปัฏฐาก จำนวน 160 รูป เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบประเมินความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของประชาชนไทยของสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข สถิติที่ใช้และการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติเชิงพรรณนา (ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน) และสถิติเชิงอนุมาน (การทดสอบทีแบบตัวอย่างเป็นอิสระกัน และการวิเคราะห์การถดถอยเชิงเส้นพหุคูณ) ผลการวิจัยพบว่า ระดับความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพระคิลานุปัฏฐากในจังหวัดปทุมธานี มีคะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลที่ไม่เพียงพอ ผลการเปรียบเทียบความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพระคิลานุปัฏฐาก พบว่า พระคิลานุปัฏฐากที่มีการศึกษาสูงกว่า ม.3 มีคะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลโดยรวมสูงกว่าพระคิลานุปัฏฐากที่มีการศึกษาไม่เกิน ม.3 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อระดับความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของพระคิลานุปัฏฐากด้านระดับการศึกษาเป็นเพียงปัจจัยเดียวที่มีอิทธิพลต่อระดับความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผล
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กองบริหารการสาธารณสุข. (2567). รายงานสถานการณ์ความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลในบุคลากรด้านสาธารณสุขและประชาชน ประจำปีงบประมาณ 2567 กระทรวงสาธารณสุข. เรียกใช้เมื่อ 11 สิงหาคม 2567 จาก https://dmsic.moph.go.th/upload/web_news_files/wlrwthe2htcok000cs.pdf
โกนิฏฐ์ ศรีทอง และคณะ. (2564). สถานการณ์ความรอบรู้ด้านสุขภาพของพระสงฆ์ในสังคมไทย. วารสารสันติศึกษา ปริทรรศน์ มจร, 9(5), 1793-1804.
จันทร์จรีย์ ดอกบัว และกมลชนก ขันทะ. (2566). สถานการณ์และความรอบรู้ด้านยาของพระในวัด อำเภอปทุมราชวงศา จังหวัดอำนาจเจริญ. อุบลราชธานี: คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.
ตวงรัตน์ โพธะ และคณะ. (2564). การพัฒนาเครื่องมือและประเมินความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลของประชาชนไทย. ใน รายงานการวิจัย. สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.
พระอธิการเฉลิม กนฺตสาโร และศิริโรจน์ นามเสนา. (2565). พระคิลานุปัฏฐาก: บทบาทการดูแลสุขภาวะพระสงฆ์. วารสารวิจัยวิชาการ, 5(2), 275-284.
พีระพล หมีเอี่ยม. (2563). ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมสุขภาพของพระภิกษุสงฆ์ในเขตอำเภอตาคลี จังหวัดนครสวรรค์. ใน วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
มนตรี ทองอินทร์ และปัทมา ล้อพงค์พานิชย์. (2567). ประสิทธิผลการพัฒนาความรอบรู้ด้านการใช้ยาอย่างสมเหตุผลนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายอำเภอซำสูงจังหวัดขอนแก่น. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุภาพ ชุมชน, 9(2), 599-607.
เรณู ขวัญยืน และสมใจ พุทธาพิทักษ์ผล. (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความเชื่อเกี่ยวกับการกินยาในพระสงฆ์อาพาธกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง. วารสารพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอก, 30(2), 38-41.
ลือรัตน์ อนุรัตน์พานิช และคณะ. (2561). ความแตกฉานทางสุขภาพของพระภิกษุสูงอายุในโรงพยาบาลสงฆ์. วารสาร Veridian E-Journal, Silpakorn University, 11(1), 2643-2656.
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. (2560). แผนยุทธศาสตร์การจัดการการดื้อยาต้านจุลชีพ 2560 - 2564. กระทรวงสาธารณสุข. เรียกใช้เมื่อ 11 สิงหาคม 2567 จาก https://drug.fda.moph.go.th/media.php?id=502790086367256576&name=01.pdf
สำนักงานสถิติจังหวัดปทุมธานี. (2567). ข้อมูลสถิติที่สำคัญประจำเดือนพฤษภาคม 2567. กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. เรียกใช้เมื่อ 17 สิงหาคม 2567 จาก https://pubhtml5.com/zvzy/sctg/
Berkman, N. D. et al. (2011). Low health literacy and health outcomes: an updated systematic review. Annals of internal medicine, 155(2), 97-107.
Hfocus. (2018). The Thai FDA reveals test results of weight loss supplements, finding substances harmful to health. Retrieved Jan 21, 2024, from https://www.hfocus.org/content/2018/04/15743
Isler, A. O. et al. (2022). Health Literacy Levels of Individuals Between 18 - 65 Years Old and Its Effect on Rational Drug Use. Eurasian Journal of Family Medicine, 11(2), 127-135.
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259-267.
Sørensen, K. et al. (2012). Health literacy and public health: a systematic review and integration of definitions and models. BMC public health, 12(80), 1-13.
World Health Organization. (2023). Antimicrobial resistance. Retrieved August 11, 2024, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/antimicrobial-resistance
Xie, Y. et al. (2019). Factors associated with health literacy in rural areas of Central China: Structural equation model. BMC Health Services Research, 19(300), 1-8.
Yalman, F. et al. (2022). The effect of health literacy on rational drug use behavior. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 10(2), 475-487.