การประยุกต์ใช้หลักภาวนา 4 ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ในชุมชนบ้านในควน ตำบลคลองท่อมใต้ อำเภอคลองท่อม จังหวัดกระบี่
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาคุณชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชนบ้านในควน ตำบลคลองท่อมใต้ อำเภอคลองท่อม จังหวัดกระบี่ 2) เพื่อศึกษาหลักภาวนา 4 ที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา 3) เพื่อการประยุกต์ใช้หลักภาวนา 4 ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ในชุมชนบ้านในควน ตำบลคลองท่อมใต้ อำเภอคลองท่อม จังหวัดกระบี่ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ และการสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการวิจัยพบว่า 1) แนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต คือ การมีคุณภาพที่ดีในด้านร่างกาย ด้านอารมณ์ ด้านสังคม และด้านปัญญา ด้านร่างกาย มีร่างกายแข็งแรง ด้านอารมณ์ ทำให้จิตใจไม่เป็นทุกข์ เป็นสุข ด้านสังคม สภาพแวดล้อมความเป็นอยู่ดี และปัญญา แก้ปัญหาในชุมชนด้วยเหตุผลและมองเห็นสภาพความเป็นจริง 2) หลักภาวนา 4 นี้ เป็นหลักธรรมที่นำมาประยุกต์ใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตในการดำเนินชีวิตประจำวัน ซึ่งหลักภาวนา 4 เป็นแนวทางในการที่ทำให้ชีวิตที่ดีงาม ทั้งร่างกาย อารมณ์ สังคม และปัญญา เพื่อให้เป็นมนุษย์ ที่สมบูรณ์ตามแนวทางพระพุทธศาสนา และการอยู่ร่วมกันในสังคมมีความสุข 3) การพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุตามหลักภาวนา 4 คือ 1) กายภาวนา พัฒนากาย หรือการฝึกอบรมกาย คือ การมีความสัมพันธ์ที่ดี เกื้อกูลกับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ 2) จิตตภาวนา การพัฒนาจิต หรือการฝึกอบรมจิตใจ คือ การทำจิตใจให้เจริญงอกงามขึ้นในคุณธรรมความดีงาม เข้มแข็งมั่นคง เบิกบานยินดี 3) ศีลภาวนา การพัฒนาความประพฤติปฏิบัติ หรือการฝึกอบรมศีล คือ มีความสัมพันธ์ที่เกื้อกูลกับสิ่งแวดล้อมทางสังคม 4) ปัญญาภาวนา การพัฒนาปัญญา หรือการฝึกอบรมปัญญา คือ การเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจสิ่งทั้งหลายตามความเป็นจริง
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
นิศารัตน์ ศิลปะเดช. (2549). ประชากรกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต. กรุงเทพมหานคร: พิศิษการพิมพ์.
บุญเลิศ ไพรินทร์. (2538). พฤติกรรมการบริหารงานบุคคล. กรุงเทพมหานคร: สำนักงาน คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต). (2550). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จันทร์เพ็ญ.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2510). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: บริษัท สหมิตรพริ้นติ้งแอนด์พับสิลชิ่งจำกัด.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2549). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. (พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์บริษัทสหธรรมิกจำกัด.
พระพิจิตรธรรมพาที (ชัยวัฒน์ ธมฺมวณฺโณ). (2536). แก่อย่างมีคุณค่า ชราอย่างมีคุณภาพ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เลี่ยงเชียง.
พระภูชิสสะ ปญญาปโชโต. (2562). การเสริมสร้างสุขภาวะตามหลักภาวนา 4 ของผู้สูงอายุ ในตำบลยางฮอม อำเภอขุนตาล จังหวัดเชียงราย. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาทองหล่อ ฐานิสฺสโร (สินกระสัง). (2554). การศึกษาวินัยชาวพุทธในการพัฒนาชีวิตให้เป็นสุข. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระราชบัญญัติผู้สูงอายุ (ฉบับที่ 2). (2553). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนที่ 56 ก หน้า 2 (15 กันยายน 2553).
พุทธทาสภิกขุ. (2523). แก่อย่างฉลาดและเป็นสุข. กรุงเทพมหานคร: อตัมโย.
วัชพล ประสิทธิ์ก้อนแก้ว. (2557). พฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุที่อาศัยในเขตเทศบาลตำบลคลองตำหรุ อำเภอเมืองชลบุรี. ใน วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการบริหารทั่วไป. มหาวิทยาลัยบูรพา.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). บันทึกข้อตกลงการบูรณาการความ ร่วมมือ 6 กระทรวง การพัฒนาคนตลอดช่วงชีวิต (กลุ่มเด็กปฐมวัย) พ.ศ. 2565 - 2569. เรียกใช้เมื่อ 24 มีนาคม 2565 จาก https://hp.anamai.moph.go.th/th/manuals -of -official/download/?did=2
&id=91630&reload=