การพัฒนาคุณภาพชีวิตของเด็กด้อยโอกาสด้วยกิจกรรมทัศนศิลป์สร้างสรรค์ในโรงเรียนสังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทและข้อมูลพื้นฐานของเด็กด้อยโอกาส 2) เปรียบเทียบพฤติกรรมของเด็กด้อยโอกาสก่อนและหลังการปฏิบัติกิจกรรมทัศนศิลป์สร้างสรรค์ 3) ศึกษาความพึงพอใจของเด็กด้อยโอกาสที่มีต่อกิจกรรมทัศนศิลป์สร้างสรรค์ โดยใช้รูปแบบการวิจัยแบบผสมผสาน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 - 6 จำนวน 20 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ชุดกิจกรรมทัศนศิลป์สร้างสรรค์ แบบสัมภาษณ์ แบบสังเกตพฤติกรรม แบบประเมินพฤติกรรม และแบบประเมินความพึงพอใจ ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา และข้อมูลเชิงปริมาณ สถิติที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า 1) บริบทและข้อมูลพื้นฐาน มีผู้เข้าร่วมกิจกรรมส่วนมากเป็นเพศชาย มีอายุ 10 ปี มีน้ำหนัก 31 - 40 กก. มีส่วนสูง 101 - 150 ซม. ส่วนใหญ่มีภูมิลำเนาอยู่เชียงใหม่ นับถือศาสนาพุทธ ทุกคนพักอาศัยในโรงเรียน และไม่มีภาวะความพิการ มีสุขภาพร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรง ร่าเริงแจ่มใส มีน้ำใจ ขยัน และมีจิตสาธารณะ เข้ากับสังคมหรือกลุ่มเพื่อนได้ดี มีความคิดสร้างสรรค์ สามารถปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ ในโรงเรียนได้เป็นอย่างดี 2) ผลการเปรียบเทียบพฤติกรรมของเด็กด้อยโอกาสก่อนและหลังการปฏิบัติกิจกรรมทัศนศิลป์สร้างสรรค์ ซึ่งพฤติกรรมของเด็กด้วยโอกาสทุกด้านอยู่ในระดับมาก ด้านจิตใจและอารมณ์ เปลี่ยนแปลงมากที่สุด เด็กใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ เช่น การอ่านหนังสือ ออกกำลังกาย พูดคุยแลกเปลี่ยนกับเพื่อน และทำงานร่วมกับผู้อื่น และ 3) ความพึงพอใจของเด็กด้อยโอกาสที่มีต่อกิจกรรมทัศนศิลป์สร้างสรรค์โดยภาพรวม มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด