การแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องคดีของพนักงานอัยการ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความเป็นมา แนวคิดและหลักการในการสั่งคดีของของพนักงานอัยการและกฎเกณฑ์การแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องคดีในประเทศไทย 2) เพื่อศึกษาหลักเกณฑ์การแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องของพนักงานอัยการในต่างประเทศได้แก่ สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี สาธารณรัฐฝรั่งเศส และอังกฤษ และ 3) เพื่อเสนอแนะแนวทางที่เหมาะสมในการกำหนดให้มีการแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องคดีของพนักงานอัยการกรณีเป็นคำสั่งที่ผิดพลาดในประเทศไทย ซึ่งเป็นประเภทการวิจัยเชิงคุณภาพ ในรูปแบบการวิจัยทางเอกสาร ผลการวิจัยพบว่า การที่ประเทศไทยใช้หลักการดำเนินคดีอาญาตามดุลพินิจทำให้พนักงานอัยการมีดุลพินิจในการพิจารณาสั่งคดี ซึ่งการใช้ดุลพินิจและตรวจสอบดุลพินิจย่อมอยู่ภายใต้ขอบเขตของกฎหมายในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาและระเบียบสำนักงานอัยการสูงสุดว่าด้วยการดำเนินคดีอาญาของพนักงานอัยการ พ.ศ.2563 อย่างไรก็ตาม หากคำสั่งไม่ฟ้องคดีนั้นเป็นคำสั่งที่ผิดพลาดย่อมสมควรที่จะได้รับการแก้ไข แต่ในประเทศไทยยังไม่มีบทบัญญัติให้สามารถแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องคดีได้ อย่างในอังกฤษได้มีการบัญญัติไว้ในประมวลระเบียบการทำงานสำหรับอัยการและแนวปฏิบัติของอัยการอังกฤษให้อัยการสามารถแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องคดีได้โดยวางหลักเกณฑ์ในการพิจารณาไว้โดยเฉพาะ ส่วนสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีและสาธารณรัฐฝรั่งเศส แม้ไม่มีบทบัญญัติเป็นลายลักษณ์อักษรแต่แสดงให้เห็นถึงหลักการที่พนักงานอัยการสามารถแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องคดีได้เช่นเดียวกัน ผู้วิจัยจึงเสนอให้แก้ไขประมวลกฎหมายวิธิพิจารณาความอาญาและระเบียบสำนักงานอัยการสูงสุดว่าด้วยการดำเนินคดีอาญา พ.ศ.2563 ให้อัยการสูงสุดแก้ไขคำสั่งไม่ฟ้องคดีได้แม้จะเป็นคำสั่งเด็ดขาดไม่ฟ้องคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 147