มาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค จากผลิตภัณฑ์อาหารที่มีโซเดียมสูง
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดพื้นฐานและความเป็นมาของการคุ้มครองผู้บริโภคในการได้รับข้อมูลข่าวสารและความปลอดภัย รวมถึงมาตรการในการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคจากผลิตภัณฑ์อาหารที่มีโซเดียมสูงของประเทศไทย ทั้งตาม พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522 พระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 และประกาศกระทรวงสาธารณสุข เปรียบเทียบกับมาตรการของต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศชิลี ประเทศสหราชอาณาจักร และประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อใช้เป็นแนวทางในการวิเคราะห์ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคจากผลิตภัณฑ์อาหารที่มีโซเดียมสูงตามกฎหมายไทย และสามารถเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคได้อย่างเหมาะสม วิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ และใช้วิธีวิจัยเชิงเอกสาร โดยศึกษาค้นคว้าจากเอกสารทั้งภาษาไทยและภาษาต่างประเทศ ทั้งนี้จากการวิจัยพบว่า สิทธิที่จะได้รับข้อมูลข่าวสารและความปลอดภัยเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่ผู้บริโภคควรจะได้รับจากการบริโภคผลิตภัณฑ์อาหาร และเป็นหนึ่งในสิทธิมนุษยชนที่ภาครัฐเข้ามามีบทบาทในการป้องกันอันตรายที่มีต่อความปลอดภัยและสุขภาพของผู้บริโภค ซึ่งจากการศึกษามาตรการฉลากโภชนาการและมาตรการปรับสูตรในภาคอุตสาหกรรมของประเทศไทยและต่างประเทศพบว่า มาตรการของประเทศไทยยังไม่เหมาะสมเท่าที่ควรที่จะคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภคในการได้รับข้อมูลข่าวสารและความปลอดภัยจากผลิตภัณฑ์อาหารที่มีโซเดียมสูงได้อย่างครอบคลุม ทั้งมาตรการทางฉลากโภชนาการ ในเรื่องรูปแบบฉลากโภชนาการ ขอบเขตของผลิตภัณฑ์ที่ใช้บังคับ และมาตรการปรับสูตรในภาคอุตสาหกรรม ในเรื่องรูปแบบการใช้บังคับ รวมไปถึงมาตรการอื่นที่นำมาใช้ร่วมกับมาตรการปรับสูตรในภาคอุตสาหกรรม ผู้เขียนจึงเสนอให้แก้ไขเพิ่มเติมประกาศกระทรวงสาธารณสุขและออกมาตรการอื่นเพิ่มเติม เพื่อคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค ตลอดจนสิทธิผู้ป่วยได้อย่างครอบคลุม
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กลุ่มยุทธศาสตร์ แผนและประเมินผล กองโรคไม่ติดต่อ. (2564). รายงานประจำปี 2564 กองโรคไม่ติดต่อกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. เรียกใช้เมื่อ 8 กันยายน 2565 จาก ttp://thaincd.com/document/file/download/paper-manual/NCDAnnual_Report2564.pdf
กองควบคุมอาหาร สำนักอาหาร. (2552). การสำรวจสถานการณ์การรับรู้ ความเข้าใจ และ การประยุกต์ใช้ฉลากโภชนาการของประชาชนไทย จำนวน 2,000 คน. ใน สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. กระทรวงสาธารณสุข.
นรา เบญจาบุตร และศุภกิจ แดงขาว. (2562). การทบทวนวรรณกรรมเชิงระบบและเปรียบเทียบประสิทธิผล ของฉลากผลิตภัณฑ์ อาหารในต่างประเทศและประเทศไทย. เรียกใช้เมื่อ 8 กันยายน 2565 จาก https://thainhf.org/wp-content/ uploads/2020/11/Final-Report_Pack-Labelling_THAINHF-.pdf
มูลนิธิส่งเสริมโภชนาการฯ. (2565). ความเป็นมาของโครงการสัญลักษณ์โภชนาการ “ทางเลือกสุขภาพ”. เรียกใช้เมื่อ 9 กันยายน 2565 จาก http://healthierlogo.com/ข้อมูลโครงการ/ความเป็นมา/
มูลนิธิส่งเสริมโภชนาการฯ. (2565). ผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการรับรองสัญลักษณ์โภชนาการ "ทางเลือกสุขภาพ" (ปี 65) Update ถึง 31 พฤษภาคม 2565. เรียกใช้เมื่อ 9 กันยายน 2565 จาก http://healthierlogo.com/wp-content/uploads/2016/04/ปี-65-ผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการรับรองสัญลักษณ์ทางเลือกสุขภาพ.pdf
วิฑูรย์ อึ้งประพันธ์. (2537). สิทธิผู้ป่วย. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร : โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค. (2559). ยุทธศาสตร์การลดการบริโภคเกลือและโซเดียมในประเทศไทย พ.ศ. 2559 - 2568. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.
สุลัดดา พงษ์อุทธา และคณะ. (2558). รายงานฉบับสมบูรณ์ การศึกษาความเข้าใจและการใช้ฉลาก โภชนาการหน้าบรรจุภัณฑ์ (Front-of-Pack Labeling) ของประชากรไทย. เรียกใช้เมื่อ 8 กันยายน 2565 จาก http://ihppthaigov.net/DB/publication /attachresearch/375/chapter1.pdf
Sinclair, B. and Sing, F. (2019). Building Momentum: Lessons on Implementing a Robust Front-of-Pack Food Label. In World Cancer Research Fund International.
World Health Organization. (2019). Guiding Principles and Framework Manual for Front-of-pack Labelling for Promoting Healthy Diet. Geneva: WHO.