การจัดการนวัตวิถีหมู่บ้านรักษาศีล 5 ต้นแบบของสังคมไทย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการดำเนินชีวิตของชุมชนต้นแบบสังคมไทยตามหลักศีล 5 2) วิเคราะห์นวัตวิถีสร้างสรรค์ชุมชนต้นแบบหมู่บ้านรักษาศีล 5 และ 3) ศึกษารูปแบบการจัดการนวัตวิถีหมู่บ้านรักษาศีล 5 ต้นแบบของประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยศึกษาจากเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึก เลือกตัวอย่างแบบเจาะจง ผู้ให้ข้อมูลหลัก แบ่งเป็น 5 กลุ่ม กลุ่มละ 5 รูป/คน ได้แก่ 1) คณะสงฆ์ระดับจังหวัด 2) คณะสงฆ์ระดับอำเภอ 3) ) คณะสงฆ์ร่วมรักษาศีล 5 4) ฆราวาสระดับจังหวัด และ 5) ฆราวาสระดับอำเภอ จำนวนทั้งหมด 25 รูป/คน วิเคราะห์เชิงเนื้อหาและสรุปเป็นภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) การดำเนินชีวิตของชุมชนต้นแบบสังคมไทยตามหลักศีล 5 โดยการประยุกต์หลักศีล 5 กับการดำเนินชีวิตประจำวัน อาศัยพระสงฆ์เป็นกลไกหลัก เป็นศูนย์กลางของกิจกรรม ชักชวนหน่วยงานราชการเข้ามาสนับสนุนโครงการภายในหมู่บ้าน ทั้งเกี่ยวข้องกับกิจกรรมของพระสงฆ์ กิจกรรมของหน่วยงานราชการ หมู่บ้านรักษาศีล 5 คณะสงฆ์และชาวบ้านให้ความร่วมมือกับทางคณะสงฆ์และราชการเป็นอย่างดี 2) วิเคราะห์นวัตวิถีสร้างสรรค์ชุมชนต้นแบบหมู่บ้านรักษาศีล 5 การอยู่ร่วมกันของชุมชนในสังคมไทย โดยภาพรวมเป็นพฤติกรรมการอยู่ร่วมกันด้วยระยะเวลาที่ยาวนานภายใต้กรอบแห่งโครงการหมู่บ้านรักษาศีล 5 ที่ชุมชนในหมู่บ้านที่เป็นตัวแทนแต่ละแห่งพร้อมใจกันเสริมสร้างจนกลายเป็นวัฒนธรรมการอยู่ร่วมกันของแต่ละชุมชนร่วมกันรักษาและอนุรักษ์ให้กับลูกหลานรุ่นต่อรุ่นและร่วมกันสร้างกระบวนการส่งเสริมอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน 3) สร้างเกณฑ์มาตรฐานการดำเนินชีวิตตามหลักศีล 5 รองรับการจัดการนวัตวิถีชุมชนหมู่บ้านรักษาศีล 5 มีเป้าหมาย 3 เกณฑ์ ได้แก่ 1) ตนเองมีความสุข 2) สังคมมีความสุข 3) เศรษฐกิจมั่นคงพึ่งตนเองได้