รูปแบบการจัดการท่องเที่ยวของชุมชนเกาะพิทักษ์ ตำบลบางน้ำจืด อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทและพลวัตของชุมชนเกาะพิทักษ์ และ 2) ศึกษารูปแบบการจัดการการท่องเที่ยวของชุมชนเกาะพิทักษ์ ตำบลบางน้ำจืด อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร เป็นวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ 1) ผู้นำชุมชน มีอบต. กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน 2) คณะทำงาน มีคณะกรรมการชุมชน คณะกรรมการกองทุนหมู่บ้าน อสม. 3) เจ้าของธุรกิจ บ้านพักโฮมสเตย์ และ 4) ประชาชนทั่วไป มีปราชญ์ชาวบ้าน อาสาพัฒนาชุมชน โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ได้จำนวนทั้งสิ้น 32 คน เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึกแบบมีโครงสร้าง และสนทนากลุ่ม โดยวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและสรุปเป็นภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) บริบทชุมชนเกาะพิทักษ์ มีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติทั้งบนเกาะและบริเวณรอบเกาะในทะเลมีการประกอบอาชีพการประมงและห่วงโซ่การประมงเป็นหลัก มีความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐานและวิถีชีวิตที่มีความเป็นอัตลักษณ์ของตนเอง ส่วนด้านพลวัตของชุมชนเกาะพิทักษ์ มีการเปลี่ยนแปลงในเชิงบวกต่อความเข้มแข็งและการพึ่งพาตนเองของชุมชนในกระบวนการพัฒนาหมู่บ้าน การอนุรักษ์ฟื้นฟูพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของชุมชน มีการรวมกลุ่มต่าง ๆ และมีการพัฒนาเกิดขึ้นจากกระบวนการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในชุมชนเป็นหลัก และ 2) รูปแบบการจัดการการท่องเที่ยวชุมชนเกาะพิทักษ์ มีองค์ประกอบครบทั้ง 7 ด้านตามกรอบ 7s Model คือ ด้านกลยุทธ์ ด้านโครงสร้าง ด้านระบบ ด้านบุคลากร ด้านทักษะ ด้านลักษณะ และด้านการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ทั้งนี้ชุมชนมีเป้าหมายร่วมกัน คือ การอนุรักษ์ ฟื้นฟู พัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม อัตลักษณ์ชุมชน เชื่อมโยงกับภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนมีส่วนร่วมในการดูแลตามเจตนารมณ์ความต้องการของชุมชนภายใต้แนวทางและกฎหมาย