การพัฒนาสมรรถนะในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ ตามหลักพุทธธรรมของเจ้าอาวาส

Main Article Content

พระครูเนกขัมมธรรมธาร (มนูญ จารุวณฺโณ, รัตนพงศ์)
พระมหาดิลกรัศมี วุฒิยา
พระครูสมุห์ดิฐภูมิ อินทชาติ

บทคัดย่อ

แนวทางการพัฒนาสมรรถนะในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ตามหลักพุทธธรรมของเจ้าอาวาส ที่มุ่งเน้นเกี่ยวกับการพัฒนาสมรรถนะ หรือศักยภาพในการบริหารกิจการองค์กรอย่างเต็มความสามารถโดยใช้ทั้งกลยุทธ์ หลักพุทธธรรม และทักษะเพื่อพัฒนาสมรรถนะที่มีอยู่ได้อย่างมีประสิทธิภาพใน 3 ด้านได้แก่ การฝึกอบรม การศึกษา และการพัฒนาที่สามารถเอื้ออำนวยให้องค์กรสำเร็จบรรลุเป้าหมายได้ และการใช้หลักเมตตาธรรมในการบริหารปกครองและพัฒนาวัด หลักพุทธธรรมที่นำมาใช้ คือ หลักพรหมวิหาร 4 ได้แก่ 1) เมตตา ความรัก ความปรารถนาดีต่อพระภิกษุสงฆ์ สามเณร ประชาชน และพุทธศาสนา 2) กรุณา มีความกรุณา คอยช่วยเหลือให้ผู้อื่นให้พ้นทุกข์ 3) มุทิตา มีจิตอ่อนโยน มีความยินดีคอยช่วยส่งเสริมพระภิกษุ สามเณร และประชาชนอย่างพอเหมาะพอควร 4) อุเบกขา มีความยุติธรรม เที่ยงธรรม สามารถวางใจเป็นกลางได้ โดยเว้นจากอคติ ให้คงมีบทบาทในชุมชน หรือช่วยส่งเสริมชุมชนในด้านต่าง ๆ ทุกด้าน อีกทั้งส่งเสริม สนับสนุน และใช้ทักษะการบริหารองค์กร ให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการดูแลศาสนสถานและการกิจการคณะสงฆ์ โดยหลักพุทธธรรมที่นำมาใช้ คือ หลักอิทธิบาท 4 ได้แก่ 1) ฉันทะ มีความพอใจ เต็มใจในการปฏิบัติหน้าที่เจ้าอาวาส 2) วิริยะ มีความพากเพียรพยายามอย่างต่อเนื่อง มีความกล้าที่เผชิญกับอุปสรรคทั้งปวง 3) จิตตะ มีจิตใจมุ่งมั่นเป็นสมาธิในการปฏิบัติหน้าที่ 4) วิมังสา มีปัญญาและรู้จักไตร่ตรอง ทบทวนการทำหน้าที่ของตนเองได้อย่างถูกต้อง มีประสิทธิภาพที่ดีตามหลักคำสอนของพระพุทธศาสนาอย่างเป็นระบบตามหลักพระธรรมวินัย เพื่อประโยชน์สูงสุดต่อการพัฒนาคน สังคมและประเทศชาติต่อไป

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
(มนูญ จารุวณฺโณ, รัตนพงศ์) พ. ., วุฒิยา พ. ., & อินทชาติ พ. . (2022). การพัฒนาสมรรถนะในการบริหารกิจการคณะสงฆ์ ตามหลักพุทธธรรมของเจ้าอาวาส. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9(9), 29–42. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/263791
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กิติ ตยัคคานนท์. (2543). เทคนิคการสร้างภาวะผู้นำ. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์เปลวอักษร.

ชัญญาณัฏฐ์ จิณณณัฐชา. (2554). การพัฒนาบุคลากรโดยใช้แนวทางสมรรถนะ. . ใน วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศบัณฑิตวิทยาลัย. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร.

ชำเลือง วุฒิจันทร์. (2525). การพัฒนากิจการคณะสงฆ์และการพระศาสนาเพื่อความมั่นคงของชาติ. กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร.

พระเทพปริยัติสุธี วรวิทย์ คงฺคปญฺโญ. (2545). การคณะสงฆ์และการศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก ป.อ. ปยุตฺโต. (2546). ภาวะผู้นำความสำคัญต่อการพัฒนาคน พัฒนาประเทศ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ธรรมสภา.

พระปริยัติสุธี (วรวิทย์ คงฺคปญฺโญ). (2540). วิทยาพระสังฆาธิการ เล่ม 2 (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2536). พุทธศาสนากับการพัฒนามนุษย์. กรุงเทพมหานคร: บริษัทสหธรรมิก จำกัด.

พระมหาพระรจน์ อภิปุญฺโญ. (2562). การศึกษาวิเคราะห์ภาวะผู้นำเชิงพุทธของเจ้าอาวาส: กรณีศึกษาเจ้าอาวาส ในอำเภอลำทะเมนชัย จังหวัดนครราชสีมา. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาสมทรง สิรินฺธโร และคณะ. (2525). บทบาทของวัดและพระสงฆ์ไทยในอนาคต. กรุงเทพมหานคร: บริษัท เกล็ดไทยจำกัด.

พระอธิการสุพิศ อํสุสีโล และพระมหาดาวสยาม วชิรปุญฺโญ. (2563). การพัฒนาศักยภาพของพระสังฆาธิการในสังคมไทย. วารสารพุทธมัคค์, 5(2), 130-139.

พิสิฐ เจริญสุข. (2554). คู่มือการปฏิบัติงานของหน่วยอบรมประชาชนประจำตำบล. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์กรมการศาสนา.

มหาวิทยาลัยรามคำแหง. (2552). แผนพัฒนาบุคลากรของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2552–2555. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2552). พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: ราชบัณฑิตยสถาน.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2544). คู่มือการประเมินผลภายในของสถานศึกษาตามมาตรฐานการศึกษา การออกแบบระบบประเมินผลภายใน. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.

สำนักงานเลขาธิการมหาเถรสมาคม กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). คู่มือพระสังฆาธิการและพระวินยาธิการ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.

สุภาคย์ อินทองคง. (2550). การใช้หลักพุทธธรรมนำการวิจัยและพัฒนาตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสู่สุขภาพองค์รวม. เรียกใช้เมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2565 จาก http://www.thaingo.org

สุรชาติ ณ หนองคาย. (2546). การวางแผน การบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์และหลักการประเมินผล. กรุงเทพมหานคร: สถาบันจีอีซี.

Matthews, A., and Whelan, J. (1993). In Charge of the Ward. (3rd Ed.). Australia: Blackwell Scientific Publications.

Spencer and Spencer. (1993). Competency at Work: Model for Superior Performance. New York: Wily & Sons.