รัฐธรรมนูญนิยมกับพลวัตการปกครองของไทย

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้เป็นการนำเสนอเรื่องรัฐธรรมนูญนิยมกับการการปกครองของไทย เป็นการกล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงการเมืองการปกครองไทยตั้งแต่ พ.ศ. 2475 เป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากรูปแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ โดยมีพระมหากษัตริย์มีอำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศ เปลี่ยนมาเป็นการปกครองระบอบประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข โดยมุ่งให้พระมหากษัตริย์มีพระราชอำนาจที่จำกัดและอยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญ การนำรัฐรรมนูญนิยมมาใช้เปลี่ยนระบอบมาเป็นระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตยนั้นได้เปรียบเสมือนว่า รัฐธรรมนูญเปรียบประดุจกุญแจที่จะไขประตูเปิดช่องทางให้ราษฎรได้มีส่วนมีเสียงในการปกครอง ให้จัดถูกต้องตามความต้องการของตน และเข้าสู่ชัยภูมิแห่งความสุขสมบูรณ์ ซึ่งสิ่งที่ทุกคนพึงปรารถนาคือ ความสุขความเจริญ โดยรัฐธรรมนูญของไทยในสมัยแรกที่เกิดขึ้นจากพื้นฐานแนวคิดรัฐธรรมนูญนิยมอย่างชัดเจน โดยมีการจำกัดอำนาจของผู้ปกครองที่มีอำนาจเบ็ดเสร็จ เพื่อปกป้องคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชน ทั้งนี้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2475 เป็นรัฐธรรมนูญแบบลายลักษณ์อักษรฉบับถาวรฉบับแรกของไทย รัฐธรรมนูญฉบับนี้กำหนดหลักการปกครองตามแนวของ “การปกครองในระบบรัฐสภา” เนื่องจากรัฐธรรมนูญเป็นลายลักษณ์อักษรในลักษณะที่เป็นสัญญาประชาคม โดยมีวัตถุประสงค์สำคัญ ได้แก่ 1) การจำกัดอำนาจของผู้ใช้อำนาจรัฐและคุ้มครองสิทธิ เสรีภาพของประชาชน 2) สร้างความเป็นธรรมให้เกิดขึ้นในสังคม และมีความเสมอภาคกันในกฎหมาย และ3) สร้างเสถียรภาพและประสิทธิภาพให้รัฐบาลในระบบการเมือง โดยใช้รัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษรทำให้รัฐบาลมีหน้าที่บริหารบ้านเมืองอย่างมีเสถียรภาพเพียงพอที่จะทำงานบริหารบ้านเมืองให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย และมีประสิทธิภาพในการแก้ไขปัญหาคนในสังคมได้