การสื่อสารสร้างสรรค์เชิงพุทธของเด็กวัยรุ่นจังหวัดน่าน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่องนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการสื่อสารสร้างสรรค์เชิงพุทธของเด็กวัยรุ่นจังหวัดน่าน ประชากรผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มพระสงฆ์ กลุ่มผู้เชี่ยวชาญด้านโปรแกรมภาษาสมองและกลุ่มนักวิชาการ จำนวน 15 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลการวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้มาโดยเจาะจงคุณสมบัติตามวัตถุประสงค์ นำข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์มาวิเคราะห์เชิงเนื้อหาสาระ และนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลในรูปแบบพรรณนาความผลการศึกษาวิจัยพบว่า การสื่อสารสร้างสรรค์เชิงพุทธ ได้แก่ การสื่อสารตามหลักวาจาสุภาษิต ในมงคลสูตร 38 ข้อที่ 10 ซึ่งประกอบไปด้วยองค์ประกอบ 5 ประการ คือ 1) ต้องเป็นคำจริง สจฺจา ภาสิตา โหติ 2) ต้องเป็นคำสุภาพ สณฺหา ภาสิตา โหติ 3) พูดแล้วก่อให้เกิดประโยชน์ อตฺถสญฺหิตา ภาสิตา โหติ 4) พูดด้วยจิตเมตตา เมตฺตจิตฺเตน ภาสิตา โหติ 5) พูดถูกกาลเทศะ กาเลน ภาสิตา โหติ เรียกว่าสร้างสรรค์เชิงพุทธ เพราะประกอบด้วยหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าซึ่งสื่อสารส่งสัญญาณไปในทิศทางที่ดีเป็นบวกกับตนเอง คือ ตัวผู้ส่งสารและเป็นผู้รับสารไปด้วยในตนเอง และกับผู้อื่นคือบุคคลคนอื่น ได้แก่ ส่วนรวม หมายถึง สังคม ซึ่งก่อให้เกิดประโยชน์สุขต่อตนเอง บุคคลผู้อื่น และส่วนรวม องค์ความรู้ใหม่ที่ได้จากการวิจัย ได้แก่ TPBMTP Model หมายถึง T-Truth (คำสัจจริง-เว้นคำเท็จ) P-Polite คำสุภาพ-เว้นหยาบคาย) B-Benefit (มีประโยชน์-เว้นโทษ) M-Merciful (มีเมตตา-เว้นไร้น้ำใจ) TP-Time and Place (กาลเทศะ-เวลาและสถานที่)