ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง: การจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการ โดยใช้บ้านเป็นฐานในช่วงวิกฤติโควิด-19

บทคัดย่อ

การจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการโดยใช้บ้านเป็นฐานในช่วงวิกฤติโควิด-19 ใช้แนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง (Sufficiency economy philosophy: SEP) มาเป็นหลักในการเรียนรู้ ได้แก่ หลักการตัดสินใจ การกลั่นกรองความมีเหตุมีผลบนพื้นฐานของความรู้ด้านสิ่งแวดล้อมและความไตร่ตรองทางจริยธรรมกระทรวงศึกษาธิการเริ่มใช้นโยบายหลักการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง บรรจุไว้ในหลักสูตรระดับชาติ ภายหลัง การเกิดภาวะวิกฤติทางเศรษฐกิจ ในปี พ.ศ. 2540 ด้วยหลักการพัฒนาโรงเรียนทั้งระบบ (Whole school) โดยแทรกแนวคิดความพอเพียง หลักการตัดสินใจ ความมีเหตุมีผล คุณธรรมจริยธรรมและการรักษาสิ่งแวดล้อม เข้าไปในกิจกรรมการเรียนการสอนวิกฤติจากการระบาดใหญ่ของโควิด-19 กลายเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญทางการศึกษา โรงเรียนส่วนใหญ่ต้องปิด ส่งผลกระทบต่อการเรียนการสอนปกติ จำเป็นต้องมีการสอนทางไกลและการเรียนผ่านระบบออนไลน์ ทำให้การเรียนที่ต้องใช้ “บ้าน” ทดแทนสถานศึกษา การจัดการเรียนรู้จากที่บ้าน (Home-based learning) อันมีครูเป็นผู้ออกแบบการเรียนรู้และผู้ปกครองเป็นผู้ช่วยเหลือ สนับสนุนเด็กๆ ในการเรียนรู้ ซึ่งในการออกแบบการจัดการเรียนรู้ที่บ้านนั้น ถ้าหากได้ใช้ทรัพยากรจากการเกษตรในครัวเรือนหรือชุมชน ใช้หลักการของเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นแนวเนื้อหา เป็นสื่อในการจัดการเรียนการสอน ก็จะเป็นขุมทรัพย์อันทรงพลังมากมายให้เด็กเรียนรู้ ดังนั้น การใช้หลักการ แนวคิด การเกษตรแนวใหม่ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงที่มีอยู่แพร่หลายในแทบทุกครัวเรือนซึ่งเป็นของผู้ปกครองของนักเรียนนั่นเอง มาเป็นสื่อในการบูรณาการปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อ การเรียนการสอนที่บ้านของนักเรียนซึ่งการบูรณาการอาจมีหลายรูปแบบนั้น จึงนับว่าเหมาะสมกับสถานการณ์วิกฤติอย่างเช่นปัจจุบันนี้