การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืนของบ้านสวนกล้วย ตำบลบ้านส้อง อำเภอเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพบริบทการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านสวนกล้วย ตำบลบ้านส้อง อำเภอเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี และ 2) ศึกษาการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืนของบ้านสวนกล้วย ตำบลบ้านส้อง อำเภอเวียงสระ จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาข้อมูลจากเอกสาร สัมภาษณ์เชิงลึก และสนทนากลุ่ม เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เป็นบุคคลที่เกี่ยวข้องโดยตรงและมีบทบาทจัดการการท่องเที่ยว ผู้ให้ข้อมูลหลัก แบ่งเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) คณะกรรมการชุมชน 2) ประชาชน 3) หน่วยงานภาครัฐ และ 4) ผู้ประกอบการและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย จำนวน 16 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและสรุปภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพบริบทการจัดการ ได้แก่ 1.1) พื้นที่ ใช้ทรัพยากรเกิดประโยชน์สูงสุดและพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติมีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น 1.2) ฐานทรัพยากร ใช้กระบวนการสิทธิชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดการ บำรุงรักษา และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน 1.3) การจัดการ นำกฎ ระเบียบ และข้อบังคับการใช้ฐานทรัพยากรร่วมกันในชุมชน 1.4) กระบวนการและกิจกรรม บูรณการเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สะท้อนอัตลักษณ์และเอกลักษณ์ท้องถิ่น สร้างเศรษฐกิจฐานรากให้ชุมชนเข้มแข็ง และ 1.5) องค์กรชุมชน การกระจายบทบาทการทำงานในรูปแบบคณะกรรมการชุมชน และ 2) การจัดการอย่างยั่งยืน ได้แก่ 2.1) ศักยภาพการท่องเที่ยว รองรับนักท่องเที่ยวและการจัดการมุ่งเน้นการรักษาทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมมากกว่ามุ่งผลประโยชน์เศรษฐกิจ 2.2) กระบวนความคิดแบบยั่งยืน รูปแบบและกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์เป็นสะพานเชื่อมระหว่างชุมชนกับนักท่องเที่ยวแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิถีชีวิตและวัฒนธรรม 2.3) เครือข่าย การมีส่วนร่วมส่งเสริม สนับสนุน และพี่เลี้ยง จัดการท่องเที่ยวใช้กลไกการสื่อสาร แลกเปลี่ยน และประสบการณ์ และ 2.4) ผู้นำชุมชน เป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง สร้างแรงบันดาลให้ผู้ตามบรรลุถึงสิ่งที่ปรารถนา