การศึกษาการสาธารณสงเคราะห์ของพระสงฆ์นักพัฒนาที่มีต่อพฤติกรรม การดำเนินชีวิตตามหลักไตรสิกขา สังคหวัตถุ 4 และการมีสุขภาวะของชุมชน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการสาธารณสงเคราะห์ของพระสงฆ์นักพัฒนาการสาธารณสงเคราะห์พื้นที่ต้นแบบการสร้างสังคมสุขภาวะ และ 2) ศึกษาพฤติกรรมการดำเนินชีวิตตามหลักไตรสิกขา สังคหวัตถุ 4 และสุขภาวะของประชาชนในชุมชนพื้นที่ต้นแบบการสร้างสังคมสุขภาวะ เป็นงานวิจัย เชิงผสมผสานวิธี กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ พระสงฆ์นักพัฒนาการสาธารณสงเคราะห์พื้นที่ต้นแบบการสร้างสังคม สุขภาวะ จำนวน 18 รูป และประชาชนในชุมชนรอบวัดพื้นที่ต้นแบบการสร้างสังคมสุขภาวะ 18 ชุมชน จำนวน 450 คน รวมกลุ่มตัวอย่าง 468 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์เพื่อถอดบทเรียน และแบบสอบถามพฤติกรรมการดำเนินชีวิตตามหลักไตรสิกขาและสังคหวัตถุ 4 และแบบสอบถามการมีสุขภาวะ ที่มีค่าความเที่ยงร้อยละ 95 และ 90 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วย การเปรียบเทียบค่าคงที่ของข้อมูล ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า พระสงฆ์นักพัฒนา นอกจากมีบทบาทด้านการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ยังมีบทบาทด้านการสาธารณสงเคราะห์ ในระดับสงเคราะห์หรือการช่วยเหลือแบบให้เปล่า โดยเฉพาะการช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากการระบาดของโรคโควิด-19 การสาธารณสงเคราะห์ ด้านการจัดการสุขภาวะและกลุ่มวัย และด้านการพัฒนาระบบเศรษฐกิจวิถีพุทธ ดำเนินการมากที่สุด ส่วนพฤติกรรมการดำเนินชีวิตตามหลักไตรสิกขาและสังคหวัตถุ 4 และการมีสุขภาวะของประชาชน ภาพรวมอยู่ในระดับมาก และพบว่า สุขภาวะด้านจิตใจอยู่ในระดับปานกลาง ประชาชนมีความเครียด วิตกกังวลกับการใช้ชีวิตในปัจจุบัน และรู้สึกเบื่อหน่ายการใช้ชีวิตอยู่ในระดับปานกลาง ดังนั้น การสาธารณสงเคราะห์ตามหลักไตรสิกขาและสังคหวัตถุ 4 จะช่วยประชาชนผ่านพ้นวิกฤตนี้ได้
Article Details
เอกสารอ้างอิง
เดชชาติ ตรีทรัพย์ และคณะ. (2559). การนำหลักไตรสิกขามาใช้ในชีวิตประจำวันของประชาชนเทศบาลตำบลไม้เรียง อำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารมหาจุฬานาครทรรศ์, 3(2), 14-26.
พระครูประภัสร์สิทธิคุณ (ประสิทธิ์ ปภสฺสโร). (2555). บทบาทของพระสงฆ์ด้านการสาธารณสงเคราะห์ของคณะสงฆ์อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด. ใน วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิตสาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระใบฎีกากิตติพงษ์ สีลสุทฺโธ และสุชน ประวัติดี. (2563). การปรับพฤติกรรมสุขภาวะองค์รวมของมนุษย์ในสังคมไทยกับโรคโควิด-19 ตามหลักพุทธจิตวิทยา. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 7(3), 85-96.
พระมงคลวชิรกร. (2561). คู่มือการปฏิบัติงานฝ่ายสาธารณสงเคราะห์ของมหาเถรสมาคม. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานฝ่ายสาธารณสงเคราะห์ มหาเถรสมาคม.
พระสุนทร ธมฺมวโร (บุญคง). (2560). การประยุกต์ใช้หลักสังคหวัตถุ 4 ในชุมชนวัดหนองสนม จังหวัดระยอง. ใน วิทยานพิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พินิจ ลาภธนานนท์ และคณะ. (2562). ชุดความรู้สาธารณสงเคราะห์วิถีพุทธ เล่ม 2: แนวคิดพุทธศาสนาเพื่อสังคม สังคหธุระ และสาธารณสงเคราะห์วิถีพุทธ. นนทบุรี: นิติธรรมการพิมพ์.
พิรญาณ์ แสงปัญญา และพินิจ ลาภธนานนท์. (2546). พุทธศาสนาเพื่อสังคม: บทบาทพระสงฆ์ด้านงานสาธารณสงเคราะห์ กรณีศึกษาพระราชธรรมนิเทศ (พระพยอม กลฺยาโณ) วัดสวนแก้ว จังหวัดนนทบุรี. วารสารมหาจุฬานาครทรรศ์, 8(3), 288-302.
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2562). ข้อมูลทะเบียนวัด ณ เดือนมกราคม พ.ศ. 2562. เรียกใช้เมื่อ 12 มิถุนายน 2563 จาก http://www3.onab.go.th/2019/02/12/ wattotalsummaryreport31012562/
สุริยนต์ น้อยสงวน. (2561). รูปแบบการปฏิบัติงานสาธารณสงเคราะห์ของคณะสงฆ์ในจังหวัดศรีสะเกษ. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 6(ฉบับพิเศษ), 383-394.
Cheng, T. C. et al. (2020). The Impact of COVID-19 on Subjective Well-Being: Evidence from Singapore. Bonn: Institute of Labor Economics.
Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining sample sizes for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.