การจัดการประมงร่วมในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) รวบรวมองค์ความรู้ด้านการจัดการประมงร่วม และ 2) ศึกษาการนำแนวคิดการจัดการประมงร่วมมาปรับใช้ในชุมชนต่าง ๆ ของประเทศไทยเพื่อแก้ไขปัญหาจำนวนสัตว์น้ำที่ลดลง จากการรวบรวมข้อมูลพบว่าแนวคิดการจัดการประมงร่วมมีฐานคิดมาจากแนวคิดการจัดการทรัพยากรร่วม โดยเอลินอร์ ออสตรอม เกิดจากการที่ภาครัฐ ชาวประมง และผู้มีส่วนได้เสียอื่น ๆ ที่มีความสัมพันธ์กันในลักษณะของความเป็นหุ้นส่วน ตระหนักถึงปัญหาทรัพยากรและต้องการแก้ไข ด้วยการแบ่งปันความรับผิดชอบในการทำงานและจัดทำข้อตกลงการใช้ทรัพยากรประมงร่วมกัน โดยนำเสนอการจัดการประมงร่วมในชุมชนตัวอย่าง 2 แห่ง คือ กลุ่มอนุรักษ์สัตว์น้ำเขตฟาร์มทะเล จังหวัดสงขลา และการจัดการทรัพยากรในเขตเล - เสบ้าน จังหวัดตรัง อย่างไรก็ตาม บริบทของแต่ละชุมชนมีความแตกต่างกัน เมื่อนำแนวคิดนี้ไปปรับใช้ รูปแบบการจัดการประมงร่วมจึงมีความแตกต่างกัน มีทั้งชุมชนที่ประสบความสำเร็จและไม่ประสบความสำเร็จ สาเหตุที่ทำให้การจัดการประมงร่วมในหลายชุมชนไม่ประสบความสำเร็จ มาจากปัญหาทางด้านกฎหมายที่ไม่มีความชัดเจนในการแบ่งภารกิจ หน้าที่ด้านการส่งเสริมการประมงระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นกับหน่วยงานภาครัฐ ภาครัฐจึงควรมีการจัดทำกฎหมายเพื่อกระจายอำนาจด้านการจัดการทรัพยากรให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น บนพื้นฐานของการคำนึงถึงสิทธิชุมชน จากนั้นควรมีการถ่ายโอนภารกิจด้านการจัดการทรัพยากรให้กับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และในการดำเนินงานเจ้าหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นต้องส่งเสริมให้การออกข้อบัญญัติของท้องถิ่นในด้านนี้มาจากการมีส่วนร่วมของชุมชน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ชล บุนนาค. (2554). แนวคิดว่าด้วยการจัดการทรัพยากรร่วม: ประสบการณ์จากต่างประเทศและแนวคิดในประเทศ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานปฏิรูป.
วิสุทธิ์ ทองย้อย และคณะ. (2559). รูปแบบการจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งร่วมในพื้นที่เขตอนุรักษ์สัตว์น้ำวัยอ่อน 4 หมู่บ้าน (เขตเล - เสบ้าน) จังหวัดตรัง. ใน การประชุมวิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 7 (น. 604 - 621). สงขลา: มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.
ศิริชัย กุมารจันทร์ และคณะ. (2559). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการทรัพยากรประมงในลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา. วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ, 7(2), 96-112.
สยามรัฐออนไลน์. (2563). กรมประมงหนุน 250 ชุมชนประมงท้องถิ่น ฟื้นฟูทรัพยากร พัฒนาอาชีพ เสริมรายได้ สร้างคุณภาพชีวิตยั่งยืน. เรียกใช้เมื่อ 4 กุมภาพันธ์ 2564 จาก https://siamrath.co.th/n/197549
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2555). สิทธิชุมชนตามรัฐธรรมนูญ. เรียกใช้เมื่อ 25 มิถุนายน 2561 จาก https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/article_20120829143243.pdf
อุดมศักดิ์ สินธิพงษ์. (2559). ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรประมง. วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 9(1), 7-26.
Ali, J. & Abdullah, H. (2010). Impact of enforcement and co - management on compliance behavior of fishermen. International Journal of Economics and Finance, 2(4), 113-121.
Ayers, A. L. & Kittinger, J. N. (2014). Emergence of co - management governance for Hawai ‘i coral reef fisheries. Global Environmental Change, 28(1), 251-262.
Ayles, B. et al. (2016). Development of an integrated fisheries co - management framework for new and emerging commercial fisheries in the Canadian Beaufort Sea. Marine Policy, 72(3), 246-254.
Baggio, J. et al. (2016). Explaining success and failure in the commons: The configural nature of Ostrom's institutional design principles. International Journal of the Commons, 10(2), 417-439.
Borrini - Feyerabend, G. (2007). Co - management of natural resources: Organizing, negotiating and learning - by - doing. Heidelberg: Kasparek Verlag.
Food and Agriculture Organization. (2016). The state of world fisheries and aquaculture in 2016: Contributing to food security and nutrition for all. Rome: United Nation.
Islam, D. & Berkes, F. (2016). Can small - scale commercial and subsistence fisheries co - exist? Lessons from an indigenous community in northern Manitoba, Canada. Maritime Studies, 15(1), 1-16.
Nielsen, J. R. (1996). Fisheries co - management theoretical aspects, international experiences and future requirements. Annual Finnish Fisheries Conference, November 28 - 29, 1996.
Njock, J. et al. (2009). Financial support to fisheries. Stockholm: Royal Swedish Academy of Agriculture and Forestry.
Organization for Economic Co - operation and Development. (2007). Glossary of statistical terms. Retrieved February 12, 2019, from https://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=382
Pomeroy, R. S. & Rivera - Guieb, R. (2006). Fishery co - management: A practical handbook. Wallingford, UK: CABI.
Primary Industries and Regions SA. (2013). Policy for the co - management of fisheries in South Australia. Retrieved March 5, 2019, from http://www.pir.sa.gov.au/__data/assets/pdf_file/0008/.../Co-management_ policy.pdf
Stern, P. C. (2011). Design principles for global commons: Natural resources and emerging technologies. International Journal of the Commons, 5(2), 213-232.
U.S. Department of Commerce National Oceanic and Atmospheric Administration. (2014). Fisheries Glossary. Retrieved February 5, 2019, from https://www.st.nmfs.noaa.gov/st4/documents/FishGlossary.pdf
United State Agency for International Development. (2013). Guidelines for establishing co - management of natural resources in Timor - Leste. Retrieved February 15, 2019, from https://www.conservation.org/.../CI_Coral-Triangle-Initiative_Co-Managment
Watt, P. (2011). A manual for the co - management of commercial fisheries in the Pacific. New Caledonia: Graphoprint.
