การออกแบบที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และคนพิการด้านการเคลื่อนไหว ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน

Main Article Content

อภิชัย ไพรสินธุ์
อัษฎา วรรณกายนต์
ลลิลทิพย์ รุ่งเรือง

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบ ประเมินคุณภาพและสัมภาษณ์ความพึงพอใจในการออกแบบที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และคนพิการด้านการเคลื่อนไหว ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้สูงอายุ คนพิการด้านการเคลื่อนไหว และญาติหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุและคนพิการ จำนวน 15 คน โดยใช้วิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ในเขตเทศบาลเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบประเมินคุณภาพและแบบสัมภาษณ์ความพึงพอใจในการออกแบบที่พักอาศัย โดยคณะผู้วิจัยได้ดำเนินการออกแบบที่พักอาศัย ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน และสร้างแบบจำลองทางสถาปัตยกรรมตามแบบที่ได้ออกแบบไว้ ในรูปแบบ 3 มิติ จากนั้นนำไปให้ผู้เชี่ยวชาญทางด้านสถาปัตยกรรมประเมินคุณภาพ สัมภาษณ์ความพึงพอใจจากกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ คนพิการด้านการเคลื่อนไหว และญาติหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุและคนพิการ และนำผลที่ได้มาทำการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1) ได้แบบที่พักอาศัย ที่ทุกคนสามารถใช้งานได้อย่างเท่าเทียมกัน มีขนาดและพื้นที่ ที่สามารถปรับเปลี่ยนการใช้งาน เผื่อการใช้งานที่ผิดพลาดได้อย่างเหมาะสม มีการสื่อความหมายเข้าใจง่าย และใช้แรงน้อย 2) ผลการประเมินคุณภาพจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านสถาปัตยกรรม พบว่า ในภาพรวมมีคุณภาพอยู่ในระดับที่มากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.93 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.25 3) ผลการสัมภาษณ์ความพึงพอใจจากกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ คนพิการด้านการเคลื่อนไหว และญาติหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุและคนพิการ พบว่า ในภาพรวมมีความพึงพอใจ อยู่ในระดับที่มากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.59 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.49

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ไพรสินธุ์ อ., วรรณกายนต์ อ., & รุ่งเรือง ล. (2020). การออกแบบที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และคนพิการด้านการเคลื่อนไหว ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 7(11), 298–313. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/248298
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ณิชารัตน์ อัครมณี. (2562). ทัศนคติของผู้อยู่อาศัยต่อลักษณะคอนโดมิเนียมที่ส่งเสริมสุขภาวะในการอยู่อาศัย. วารสารสาระศาสตร์, 34(3), 339-351.

ไตรรัตน์ จารุทัศน์. (2558). คู่มือการออกแบบเพื่อทุกคน (Universal Design Guide Book). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: เทพเพ็ญวานิสย์.

บุษกร รมยานนท์. (2555). ลักษณะบ้านเดี่ยวและแนวทางการปรับเปลี่ยนตามแนวคิดบ้านปรับเปลี่ยนได้ง่ายยามสูงวัย. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พรวิทู โค้วคชาภรณ์. (2557). อารยสถาปัตย์ (Universal Design). กรุงเทพมหานคร: กลุ่มงานห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์ สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา.

มหาวิทยาลัยมหิดล. (2562). ประเทศไทยกับสังคมผู้สูงอายุ. เรียกใช้เมื่อ 23 ตุลาคม 2562 จาก https://bit.ly/2ktR6ix

สราญภัทร อนุมัติราชกิจ. (2562). อารยสถาปัตย์ในสังคมไทย: ศึกษากรณีผู้สูงอายุ. ใน รายงานการวิจัย. วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร.

สํานักส่งเสริมและพิทักษ์ผู้สูงอายุ. (2558). คู่มือการจัดสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมและปลอดภัย สำหรับผู้สูงอายุ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมสวัสดิภาพและพิทักษ์เด็ก เยาวชน ผู้ด้อยโอกาส และผู้สูงอายุ.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2563). เรื่องน่ารู้ Universal Design: การออกแบบเพื่อคนทั้งมวล. เรียกใช้เมื่อ 7 มิถุนายน 2563 จาก https://1th.me/ Eobmq

สำนักงานส่งเสริมศักยภาพและสิทธิ. (2555). คู่มือการออกแบบสภาพแวดล้อมสำหรับคนพิการ และคนทุกวัย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวีตคนพิการแห่งชาติ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.

เสกสรร พันธ์สวัสดิ์. (2555). การทดสอบและศึกษาความพึงพอใจต่ออุปกรณ์อำนวยความสะดวกสำหรับผู้สูงอายุ. ใน วิทยานิพนธ์วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมโยธา. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.