การออกแบบที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และคนพิการด้านการเคลื่อนไหว ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบ ประเมินคุณภาพและสัมภาษณ์ความพึงพอใจในการออกแบบที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุ และคนพิการด้านการเคลื่อนไหว ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้สูงอายุ คนพิการด้านการเคลื่อนไหว และญาติหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุและคนพิการ จำนวน 15 คน โดยใช้วิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ในเขตเทศบาลเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบประเมินคุณภาพและแบบสัมภาษณ์ความพึงพอใจในการออกแบบที่พักอาศัย โดยคณะผู้วิจัยได้ดำเนินการออกแบบที่พักอาศัย ตามแนวคิดการออกแบบเพื่อทุกคน และสร้างแบบจำลองทางสถาปัตยกรรมตามแบบที่ได้ออกแบบไว้ ในรูปแบบ 3 มิติ จากนั้นนำไปให้ผู้เชี่ยวชาญทางด้านสถาปัตยกรรมประเมินคุณภาพ สัมภาษณ์ความพึงพอใจจากกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ คนพิการด้านการเคลื่อนไหว และญาติหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุและคนพิการ และนำผลที่ได้มาทำการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติ ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1) ได้แบบที่พักอาศัย ที่ทุกคนสามารถใช้งานได้อย่างเท่าเทียมกัน มีขนาดและพื้นที่ ที่สามารถปรับเปลี่ยนการใช้งาน เผื่อการใช้งานที่ผิดพลาดได้อย่างเหมาะสม มีการสื่อความหมายเข้าใจง่าย และใช้แรงน้อย 2) ผลการประเมินคุณภาพจากผู้เชี่ยวชาญทางด้านสถาปัตยกรรม พบว่า ในภาพรวมมีคุณภาพอยู่ในระดับที่มากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.93 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.25 3) ผลการสัมภาษณ์ความพึงพอใจจากกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุ คนพิการด้านการเคลื่อนไหว และญาติหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุและคนพิการ พบว่า ในภาพรวมมีความพึงพอใจ อยู่ในระดับที่มากที่สุด มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.59 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.49
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ไตรรัตน์ จารุทัศน์. (2558). คู่มือการออกแบบเพื่อทุกคน (Universal Design Guide Book). (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: เทพเพ็ญวานิสย์.
บุษกร รมยานนท์. (2555). ลักษณะบ้านเดี่ยวและแนวทางการปรับเปลี่ยนตามแนวคิดบ้านปรับเปลี่ยนได้ง่ายยามสูงวัย. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พรวิทู โค้วคชาภรณ์. (2557). อารยสถาปัตย์ (Universal Design). กรุงเทพมหานคร: กลุ่มงานห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์ สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา.
มหาวิทยาลัยมหิดล. (2562). ประเทศไทยกับสังคมผู้สูงอายุ. เรียกใช้เมื่อ 23 ตุลาคม 2562 จาก https://bit.ly/2ktR6ix
สราญภัทร อนุมัติราชกิจ. (2562). อารยสถาปัตย์ในสังคมไทย: ศึกษากรณีผู้สูงอายุ. ใน รายงานการวิจัย. วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร.
สํานักส่งเสริมและพิทักษ์ผู้สูงอายุ. (2558). คู่มือการจัดสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมและปลอดภัย สำหรับผู้สูงอายุ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมสวัสดิภาพและพิทักษ์เด็ก เยาวชน ผู้ด้อยโอกาส และผู้สูงอายุ.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2563). เรื่องน่ารู้ Universal Design: การออกแบบเพื่อคนทั้งมวล. เรียกใช้เมื่อ 7 มิถุนายน 2563 จาก https://1th.me/ Eobmq
สำนักงานส่งเสริมศักยภาพและสิทธิ. (2555). คู่มือการออกแบบสภาพแวดล้อมสำหรับคนพิการ และคนทุกวัย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวีตคนพิการแห่งชาติ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
เสกสรร พันธ์สวัสดิ์. (2555). การทดสอบและศึกษาความพึงพอใจต่ออุปกรณ์อำนวยความสะดวกสำหรับผู้สูงอายุ. ใน วิทยานิพนธ์วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมโยธา. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.