กระบวนการได้มาซึ่งตุลาการกับการส่งเสริมความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญ
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความเรื่อง “กระบวนการได้มาซึ่งตุลาการกับการส่งเสริมความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญ” มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ปัญหาความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญ และ 2) เสนอรูปแบบกระบวนการได้มาซึ่งตุลาการเพื่อส่งเสริมความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ทำการเก็บข้อมูลจากการวิเคราะห์เอกสาร และการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 14 คน ประกอบด้วย อดีตนายกรัฐมนตรี อดีตประธานรัฐสภา นักการเมือง ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ นักสื่อสารมวลชน ผู้เชี่ยวชาญทางด้านรัฐศาสตร์ และ ผู้เชี่ยวชาญทางด้านนิติศาสตร์ ข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์และการวิเคราะห์จากเอกสารนำมาทำการวิเคราะห์ โดยการวิเคราะห์เชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า 1) ปัญหาความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญ ประกอบด้วย ตุลาการบางส่วนขาดความเชื่อมโยงกับประชาชนผ่านสถาบันรัฐสภา การขาดการมีส่วนร่วมของฝ่ายการเมืองอย่างเหมาะสมในการได้มาซึ่งตุลาการ และ บทบาทและสถานะของวุฒิสภาในฐานะองค์กรผู้ให้การรับรองตุลาการขาดความสอดคล้องกับหลักการอำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชน 2) รูปแบบกระบวนการได้มาซึ่งตุลาการศาลรัฐธรรมนูญเพื่อส่งเสริมความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญ คือ รูปแบบที่มีความสอดคล้องกับหลักการสำคัญของระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภาอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข คือ หลักอำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชน และความเป็นสูงสุดของสถาบันรัฐสภา โดยกำหนดให้ตุลาการทุกคนไม่ว่าจากสัดส่วนใดเข้าสู่กระบวนการสรรหาที่มีสัดส่วนตัวแทนของสถาบันรัฐสภาเป็นกรรมการสรรหา โดยฝ่ายรัฐสภามีน้ำหนักในการสะท้อนความเห็นได้อย่างเหมาะสม และ ตุลาการที่ได้รับการคัดเลือกทุกคนจะต้องผ่านกระบวนการตรวจสอบและรับรองโดยวุฒิสภาซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของรัฐสภา โดยวุฒิสภาจะต้องที่มีความเชื่อมโยงกับประชาชนและมีลักษณะที่รับประกันความเป็นอิสระได้
Article Details
เอกสารอ้างอิง
คำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 24/2560. (2560). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 134 ตอนพิเศษ 109 ง. (20 เมษายน 2560).
ทิพภานิดา ปาลกะวงศ์. (2556). ความชอบธรรมของศาลรัฐธรรมนูญในระบบการเมืองไทย. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาการเมือง. มหาวิทยาลัยรามคําแหง.
นรนิติ เศรษฐบุตร. (2550). รัฐธรรมนูญกับการเมืองไทย. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
. (18 มิถุนายน 2561). ศาลรัฐธรรมนูญ. (ชนะศึก วิเศษชัย, ผู้สัมภาษณ์)
บวรศักดิ์ อุวรรณโณ. (2546). ศาลรัฐธรรมนูญ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540. กรุงเทพมหานคร: สถาบันพระปกเกล้า.
วิรัช วิรัชนิภาวรรณ และคณะ. (2547). การวิเคราะห์คำวินิจฉัยของศาลและตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ เล่มที่ 3 ส่วนที่ 3. กรุงเทพมหานคร: นิติธรรม.
วิสาข์ อิ่มใจ. (2551). ปัญหาว่าด้วยโครงสร้างและอำนาจหน้าที่ของศาลรัฐธรรมนูญ: ศึกษาเปรียบเทียบศาลรัฐธรรมนูญตามบัญญัติของรัฐธรรมนูญฯ พุทธศักราช 2540 และรัฐธรรมนูญฯ 2550. ใน วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขานิติศาสตร์. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ. (2550). ความรู้เกี่ยวกับศาลรัฐธรรมนูญ. กรุงเทพมหานคร: พี. เพลส.
อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ. (29 สิงหาคม 2561). ศาลรัฐธรรมนูญ. (ชนะศึก วิเศษชัย, ผู้สัมภาษณ์)
Kuhonta et al. (2014). Democratic Regression in Thailand: The Ambivalent Role of Civil Society and Political Institutions. Contemporary Southeast Asia: A Journal of International and Strategic Affairs, 36(3), 333-355.