ผลของโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจร่วมกับการสนับสนุนของสามีต่อพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และความสำเร็จของการเลี้ยงลูก ด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นครรภ์แรก
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจร่วมกับการสนับสนุนของสามีต่อพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และความสำเร็จของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นครรภ์แรก โดยใช้ทฤษฎีการเสริมสร้างพลังอำนาจของกิบสัน กลุ่มตัวอย่าง คือ หญิงตั้งครรภ์วัยรุ่นครรภ์แรก อายุครรภ์ตั้งแต่ 32 สัปดาห์ ถึงอายุครรภ์ก่อน 37 สัปดาห์ ที่มาฝากครรภ์ โรงพยาบาลแห่งหนึ่งในจังหวัดนครศรีธรรมราช เลือกกลุ่มตัวอย่างโดยการสุ่มอย่างง่ายตามเกณฑ์คัดเข้า จำนวน 50 ราย แบ่งเป็นสองกลุ่ม ได้แก่ กลุ่มทดลอง จำนวน 25 ราย ได้รับโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจร่วมกับการสนับสนุนของสามี และกลุ่มควบคุม ได้รับการพยาบาลตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง เป็นโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจร่วมกับการสนับสนุนของสามี เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความรู้ แบบประเมินเจตคติและแบบประเมินพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เครื่องมือที่ใช้ในการกำกับการทดลอง คือ แบบบันทึกการปฏิบัติพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และมีการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบที ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มทดลองหลังได้รับโปรแกรม มีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ เจตคติ และพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ สูงกว่าก่อนทดลองและสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001, p < .001, p < .001 ตามลำดับ) ดังนั้นผลการศึกษานี้ พบว่า โปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจร่วมกับการสนับสนุนของสามี จะช่วยให้หญิงตั้งครรภ์วัยรุ่นครรภ์แรกเกิดความรู้ เจตคติและพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ที่เหมาะสม นำไปสู่ความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่
Article Details
เอกสารอ้างอิง
แววดาว พิมลธเรศ. (2555). อุบัติการณ์การตั้งครรภ์และภาวะแทรกซ้อนของหญิงตั้งครรภ์วัยรุ่นในโรงพยาบาลหนองใหญ่ จังหวัดชลบุรี. วารสารศูนย์การศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า, 29(4), 301-310.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2556). แผนการดูแลหญิงตั้งครรภ์อย่างมีคุณภาพ. เรียกใช้เมื่อ 20 มีนาคม 2557 จาก www.anamai.moph.go.th
กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2556). สถานการณ์การตั้งครรภ์ของวัยรุ่น พ.ศ. 2556. เรียกใช้เมื่อ 1 มีนาคม 2557 จาก http://www.m-society.go.th/document/statistic/statistic_7883.pdf
กุสุมา ชูศิลป์ และศิริพร กัญชนะ. (2555). สถานการณ์การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. ใน ศุภวิทย์ มุตตามระ, กุสุมา ชูศิลป์, อุมาพร สุทัศน์วรวุฒิ, วราภรณ์ แสงทวีสิน, และยุพยง แห่งเชาวนิช (บรรณาธิการ), ตำราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. (หน้า 81 - 89). กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย.
ธิดารัตน์ หวังสวัสดิ์ และคณะ. (2557). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวนาน 6 เดือน ของมารดาในจังหวัดนราธิวาส. พยาบาลสาร, 41(5), 123-133.
นรีลักษณ์ สุวรรณโนบล และคณะ. (2558). ปัญหาและความต้องการการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่น: กรณีศึกษาโรงพยาบาลด่านขุนทด. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 33(4), 200-210.
ปฏิญญา เอี่ยมสำอาง และคณะ. (2556). ปัจจัยเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ซ้ำที่ไม่ตั้งใจของวัยรุ่น. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา, 8(1), 55-66.
พรนภา ตั้งสุขสันต์. (2555). แนวปฏิบัติการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในระยะตั้งครรภ์. ใน กรรณิการ์ วิจิตรสุคนธ์, พรรณรัตน์ แสงเพิ่ม, นันทิยา วัฒายุ, สุพินดา เรืองจิรัษเฐียร, และสุดาภรณ์ พยัคฆเรือง (บรรณาธิการ), การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ (หน้า 129 - 145). กรุงเทพมหานคร: พรี - วัน.
พรรณี หาญคิมหันต์ และคณะ. (2554). ความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวนาน 6 เดือนในมารดาหลังคลอดโรงพยาบาลศิริราช. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 20(5), 766-77.
มยุรา เรืองเสรี และวราทิพย์ แก่นการ. (2562). การศึกษาปัจจัยทำนายระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในมารดาวัยรุ่นที่มารับบริการที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 37(1), 195-204.
มลิวัลย์ ชาญชัยวีระพันธุ์ และคณะ. (2556). ผลของโปรแกรมการเสริมสร้างพลังอำนาจในการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาของมารดาวัยรุ่น. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ, 8(3), 1-13.
มาลีวัล เลิศสาครศิริ. (2562). การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นหลังคลอด: บทบาทพยาบาลและครอบครัว. วารสารการพยาบาลและการศึกษา, 12(1), 1-13.
มาลีวัล เลิศสาครศิริ และสาลี่ แซ่เบ๊. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้สมรรถนะของตนเอง ความรู้สึกมีคุณค่า และเจตคติต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่กับพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่นหลังคลอดครรภ์แรก. วารสารการพยาบาลและการศึกษา, 11(3), 10-23.
ยุพยง แห่งเชาวนิช. (2555). การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในระยะตั้งครรภ์. ใน ศุภวิทย์ มุตตามระ, กุสุมา ชูศิลป์, อมาพร สุทัศน์วรวุฒิ, วราภรณ์ แสงทวีสิน, และยุพยง แห่งเชาวนิช (บรรณาธิการ), ตำราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ (หน้า 1 - 13). กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย.
ศรุตยา รองเลื่อน และคณะ. (2555). การตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ในวัยรุ่น: การสำรวจปัญหาและความต้องการ การสนับสนุนในการรักษาพยาบาล. วารสารพยาบาลศิริราช, 5(1), 14-28.
ศิริวรรณ ทุมเชื้อ และอัญญา ปลดเปลื้อง. (2558). การพัฒนาโปรแกรมส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่โดยการสนับสนุนของครอบครัว . วารสารศูนย์การศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า, 32(1), 6-17.
สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. (2556). สรุปสถิติที่สำคัญ พ.ศ. 2556. เรียกใช้เมื่อ 1 มีนาคม 2557 จาก http://www.m-society.go.th/article_ attach/11378/15693.pdf
สุจิตรา ยวงทอง และคณะ. (2555). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่สำหรับมารดาหลังคลอดบุตรคนแรกต่อระยะเวลาและพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. วารสารสาธารณสุข มหาวิทยาลัยบูรพา, 7(2), 100-115.
สุดาภรณ์ พยัคฆเรือง. (2555). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. ใน กรรณิการ์ วิจิตรสุคนธ์, พรรณรัตน์ แสงเพิ่ม, นันทิยา วัฒายุ, สุพินดา เรืองจิรัษเฐียร, สุพินดา เรืองจิรัษเฐียร, และสุดาภรณ์ พยัคฆเรือง (บรรณาธิการ), การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ (หน้า 21 - 42).
กรุงเทพมหานคร: พรี - วัน.
สุอารีย์ อ้นตระการ. (2553). Early problem in breastfeeding. ใน นิพรรณพร วรมงคล (บรรณาธิการ), คู่มือการอบรมเชี่ยวชาญการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.
Balogun, O. O. et al. (2015). Factors influencing breastfeeding exclusivity during the first 6 months of life in developing countries: A quantitative and qualitative systematic review. Maternal & Child Nutrition, 11(4), 433-51.
Emmanuel, A. (2015). A literature review of the factors that influence breastfeeding: An application of the health belief model. International Journal of Nursing and Health Sciences, 2(3), 28-36.
Gibson, G. H. (1995). The Process of empowerment in mother of chronically ill children. Journal of Advanced Nursing, 21(6), 1201-1210.
Hamilton, E. et al. (2009). Births: Preliminary data for 2007. National Vital Statistic Reports, 57(12), 1-23.
Laisirirunagrai, Y. et al. (2008). Prevalance of exclusive breastfeeding at 3, 4 and 6 months in BangkokMetropolitan Administration MedicalCollege and Vajira Hospital. Journal of Medical Associated Thailand, 91(7), 962-967.
World Health Organization. (2014). Global nutrition targets 2025: Breastfeeding policy brief. Geneva, Switzerland: World Health Organization.