ศึกษาวิเคราะห์สัญญะที่ปรากฏในประเพณีบุญสารทเดือนสิบ เมืองนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

          บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาประวัติและคุณค่าของประเพณีบุญสารทเดือนสิบเมืองนครศรีธรรมราช เพื่อศึกษาสัญญะในประเพณีบุญสารทเดือนสิบเมืองนครศรีธรรมราช และเพื่อศึกษาความหมายของสัญญะในประเพณีบุญสารทเดือนสิบเมืองนครศรีธรรมราช การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงเอกสารเป็นหลัก โดยสังเคราะห์ วิเคราะห์ และนำเสนอผลการวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า    1) ประเพณีบุญสารทเดือนสิบเกิดจากวิถีชีวิตแบบเกษตรกรรม การนับถือผี พราหมณ์ และพระพุทธศาสนา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อทำบุญอุทิศให้บรรพบุรุษและเปรต ในวันแรม 1 ค่ำ เดือนสิบถึงวันแรม 15 ค่ำ เดือนสิบ คติความเชื่อว่ายมบาลจะปล่อยเปรตให้มาเยี่ยมและขอส่วนบุญจากลูกหลานในโลกมนุษย์ ลูกหลานจึงต้องทำบุญยกหมฺรับ ตั้งเปรต ชิงเปรต และบังสุกุล ประเพณีนี้มีคุณค่าต่อสังคม 2) ประเพณีบุญสารทเดือนสิบมีการใช้สัญญะในพิธีกรรมที่แฝงไว้ด้วยความเชื่อ ข้อคิดและคติธรรม 6 ประการ ได้แก่ สัญญะที่เป็นวันเวลาของบุญสารท สัญญะของหมฺรับและการจัดหมฺรับ สัญญะของขนมที่ใช้ในการทำบุญ สัญญะของเปรต สัญญะของการตั้งเปรตและการชิงเปรต และสัญญะของการบังสุกุลอัฐิ รูปถ่าย ชื่อ – สกุลของบรรพบุรุษและส่งเปรตกลับเมืองนรก  3) ประเพณีบุญสารทเดือนสิบใช้สัญญะที่สัมพันธ์กับวิถีชีวิตด้านความเชื่อ ศาสนา ประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจ สังคม และการเมืองการปกครอง ได้แก่ วันเวลาสัมพันธ์กับผลผลิตทางการเกษตร หมฺรับภาชนะบรรจุผลผลิตการเกษตร อาหาร และเครื่องใช้ถวายแก่พระสงฆ์ ขนมสารทเป็นสื่อสร้างความสัมพันธ์ระหว่างคนกับคน คนกับผีบรรพบุรุษ เปรตเป็นผลของบาปและการจัดระเบียบสังคม การตั้งเปรตและการชิงเปรตเป็นการแบ่งบุญและแบ่งปัน และการสอนลูกหลานให้เป็นคนดี