การจัดการการผลิตธุรกิจกุ้งก้ามกรามของเกษตรกรภายใต้มาตรฐานการปฏิบัติทางการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำที่ดี อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

          บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาการจัดการด้านการผลิต ต้นทุน ผลตอบแทน และปัญหา อุปสรรคด้านการผลิต ของเกษตรกรผู้เลี้ยงกุ้งก้ามกรามภายใต้มาตรฐาน GAP อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์ ซึ่งกลุ่มตัวอย่างเป็นการเลือกแบบเจาะจง เกษตรกรผู้เลี้ยงกุ้งก้ามกรามในกลุ่มบัวบาน 1 ที่ผ่านมาตรฐาน GAP จำนวน 30 ครัวเรือน และสัมภาษณ์ด้วยแบบสอบถาม ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติ ความถี่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

          ผลการวิจัยพบว่า: เกษตรกรผู้เลี้ยงกุ้งก้ามกรามที่ผ่าน GAP มีอายุเฉลี่ย 56.7 ปี และมีประสบการณ์การเลี้ยงกุ้งก้ามกรามเฉลี่ย 18.4 ปี โดยมีบ่อเลี้ยงกุ้งก้ามกรามทั้งหมดจำนวน 135 บ่อ การจัดการด้านการผลิตจะปล่อยลูกพันธุ์ 2 รุ่นต่อปี ระยะเวลาการเลี้ยงต่อรุ่น 6 – 8 เดือน จึงจับกุ้งก้ามกรามมาขาย โดยมีค่าต้นทุนคงที่เฉลี่ย 3,232.95 บาท/รุ่น ปริมาณผลผลิตทั้งหมด 19,940.00 กิโลกรัม/รุ่น ปริมาณผลผลิตเฉลี่ย 86.96 กิโลกรัม/ไร่ สามารถขายผลผลิตให้กลุ่มได้ในราคากิโลกรัมละ 270 บาท ดังนั้น สรุปได้ว่าผลตอบแทนที่เกษตรกรกลุ่มบัวบาน1 จะได้ในการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามทั้งหมดต่อรุ่น คือ รายได้ทั้งหมดเฉลี่ยต่อไร่ต่อรุ่น เท่ากับ 23,479.20 บาท และ รายได้ทั้งหมดสุทธิเฉลี่ยต่อไร่ต่อรุ่นเท่ากับ 23,057.90 บาท ปัญหาหรืออุปสรรคของการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามคือ ลูกพันธุ์ไม่ดี มีราคาแพง ค่าอาหารแพงขึ้น ประสิทธิภาพลดลง คู่แข่งทางการตลาด ราคาขายไม่ถูกปรับเพิ่มขึ้น ข้อเสนอแนะ ควรมีการพัฒนาสายพันธุ์กุ้งก้ามกรามให้มีอัตรารอดสูงและโตเร็ว เลือกยี่ห้ออาหารที่มีคุณภาพดี ต่อรองราคาขายกับพ่อค้าคนกลางเพิ่มขึ้น พัฒนาเทคนิควิธีการคัดแยกเพศลูกพันธุ์กุ้งก้ามกราม เกษตรกรควรจัดทำรูปแบบการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามที่ชัดเจน วางแผนการเลี้ยงกุ้งก้ามกรามเพื่อลดต้นทุนการทำบัญชีรายรับ – รายจ่าย