ปัญหาและแนวทางการแก้ไขสินค้าโอทอปตามหลักพุทธวิธี ในจังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง ปัญหาและแนวทางการแก้ไขสินค้าโอทอปตามหลักพุทธวิธี ในจังหวัดอุดรธานี วัตถุประสงค์ของการวิจัย 1) เพื่อศึกษาองค์ความรู้และความเป็นมาของสินค้าโอทอปในจังหวัดอุดรธานี 2) เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาปัจจุบันของสินค้าโอทอปจังหวัดอุดรธานี  3) แนวทางการพัฒนาสินค้าโอทอปตามหลักพุทธวิธีเพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนในจังหวัดอุดรธานี โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งเป็นการเก็บข้อมูลจากเอกสารและข้อมูลจากภาคสนาม โดยใช้แบบสังเกต สัมภาษณ์ สนทนากลุ่ม และแนวทางประชุมเชิงปฏิบัติการ กลุ่มตัวอย่างใช้วิธีแบบเจาะจง (Purposive Sampling ) จากกลุ่มผู้รู้ 25 คน กลุ่มผู้ปฏิบัติ 50 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลทั่วไป 25 คน รวม 100 คน โดยในงานวิจัยนี้เลือกศึกษาชุมชนบ้านเชียง ตำบลบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี เป็นชุมชนตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญาแห่งหนึ่งที่นำประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม มาประยุกต์และพัฒนาสร้างสรรค์สินค้าและบริการในชุมชนสืบต่อกันมารุ่นต่อรุ่น

          ผลการวิจัยพบว่า

          การผลิตสินค้าโอทอปในจังหวัดอุดรธานี มีความเกี่ยวข้องกับวิถีชาวบ้านและวิถีชุมชน เป็นผลิตภัณฑ์ที่สร้างสรรค์มาจากภูมิปัญญาท้องถิ่น อันเกิดจากวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี และวิถีการดำรงชีวิต การผลิตสินค้าโอทอปมักจะใช้เวลาว่าง หลังจากการประกอบอาชีพทางการเกษตรของประชาชนในชุมชน เป็นการผลิตสินค้าในครัวเรือน เพื่อการใช้สอย มีการนำไปแลกเปลี่ยนกับสินค้าประเภทอื่น ๆ และจำหน่ายในสถานที่ผลิต ชุมชน และสถานที่ส่วนราชการจัดขึ้น

          สภาพปัจจุบันและปัญหาของสินค้าโอทอปในจังหวัดอุดรธานีพบว่า ยอดจำหน่ายสินค้าโอทอป ส่วนใหญ่ยังกระจุกตัว อยู่ในกิจการบางกลุ่มหรือบางชุมชน เช่น ร้านวีที      แหนมเนือง ร้านผ้านาข่าและแหล่งท่องเที่ยวสำคัญของจังหวัดบางแห่ง ไม่ได้เกิดการกระจายรายได้ไปสู่ชุมชนอื่น ๆ ทั้งจังหวัดอย่างแท้จริง ทำให้ผู้ประกอบการไม่สามารถยืนหยัดทำธุรกิจได้ด้วยตนเองตามหลักการของโครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) จากการเก็บข้อมูล วิเคราะห์ปัญหาและสังเคราะห์แนวทางในการแก้ไขปัญหาในงานวิจัยนี้พบว่า แนวทางการแก้ไขปัญหาและแนวทางการพัฒนาสินค้าโอทอปตามหลักพุทธวิธีเพื่อส่งเสริมและพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนในจังหวัดอุดรธานีควรมีแนวทางการดำเนินการ ดังนี้ 1) สร้างมาตรฐานในกระบวนการและขั้นตอนการผลิตสินค้าและการควบคุมคุณภาพการผลิตให้ได้มาตรฐานเดียวกันหรือสร้างเอกลักษณ์ที่โดดเด่นของสินค้าเช่น ผ้า ควรมีความกว้างและยาวเท่ากัน หรือการผลิตไวน์ ควรมีรสชาติเหมือนกัน ในการผลิตแต่ละครั้ง 2) การสร้างและพัฒนาส่งเสริมผู้ประกอบการโอทอป รุ่นใหม่ เพื่อสร้างความยั่งยืนให้กับผู้ประกอบการโอทอป 3) การบริหารจัดการด้านวัตถุดิบโดยเริ่มตั้งแต่การเตรียมพื้นที่ การปลูก การบำรุงรักษา เพื่อลดการพึ่งพาวัตถุดิบภายนอกชุมชน ลดการขึ้นราคาของพ่อค้าคนกลาง เพื่อทำให้กลุ่มมีวัตถุดิบในการผลิตอย่างต่อเนื่อง และมีคุณภาพ