รูปแบบการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเอง.

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเอง 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเอง และ 3) เพื่อประเมินผลรูปแบบการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเองและพัฒนาเผยแพร่ไปยังชุมชนผู้สูงอายุ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ที่ใช้วิธีการวิจัยและพัฒนา โดยวิจัยปฏิบัติการภาคสนามแบบมีส่วนร่วม ในพื้นที่บ้านสระเพลง ตำบลทางพูน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช

          ผลการวิจัยพบว่า

ระยะที่ 1 สภาพบริบทการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเองของชาวสระเพลง มีกลุ่มคนและหน่วยงานได้เข้ามามีบทบาทในการสนับสนุนพัฒนาผู้สูงอายุให้มีสุขภาพดีทั้งร่างกาย จิตใจ และสังคม ในนามของชมรมผู้สูงอายุ จากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ศูนย์อนามัยที่ 11 และเทศบาลตำบลทางพูน ทำให้เกิดแรงจูงใจ เตรียมตนเองให้มีความพร้อมที่จะเข้าร่วมกิจกรรมกับชมรมผู้สูงอายุ การพัฒนารูปแบบการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเอง พบว่า ชมรมผู้สูงอายุเป็นกลุ่มหลักในการขับเคลื่อนการเรียนรู้พัฒนารูปแบบ มีการรวมกลุ่มพูดคุยแลกเปลี่ยนเรียนรู้ภูมิปัญญาการดูแลสุขภาพ การรักษาอาการเจ็บป่วยด้วยตนเอง การป้องกันโรคบางอย่าง ด้วยรูปแบบการออกกำลังกาย รูปแบบการประกอบอาชีพที่ทำให้ดีต่อสุขภาพกาย สุขภาพจิตและดีต่อคุณภาพชีวิต ระยะที่ 2 ผู้นำและทีมขับเคลื่อนชมรมผู้สูงอายุ ร่วมกันวิเคราะห์วางแผนจัดการรูปแบบ การทดลองขนาดเล็กเพื่อการเรียนรู้จนได้รูปแบบ (Model) ที่เป็นรูปแบบการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเอง ระยะที่ 3 การประเมินผลรูปแบบการจัดการชุมชนเพื่อให้ผู้สูงอายุพึ่งตนเองและพัฒนาเผยแพร่ไปยังชุมชนผู้สูงอายุ มีการเชิญทีมงานโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสระเพลง ทีมงานด้านสาธารณสุขจากศูนย์อนามัยที่ 11 วิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิประเมินด้วยการสัมมนาวิเคราะห์แบบเข้มข้น (Focus Group Analysis) และขยายผลให้กับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโคกคราม อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลยางยวน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสระพัง อำเภอร่อนพิบูลย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช