รูปแบบการจัดการเครือข่ายการท่องเที่ยว โดยชุมชนชายฝั่งบริเวณรอบอุทยานแห่งชาติหาดเจ้าไหม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ได้รูปแบบการจัดการเครือข่ายการท่องเที่ยวโดยชุมชนชายฝั่งบริเวณรอบอุทยานแห่งชาติหาดเจ้าไหม เก็บข้อมูลเชิงปริมาณด้วยแบบสอบถาม กับนักท่องเที่ยวทดลอง จำนวน 60 คน ข้อมูลเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ แกนนำชุมชนต้นแบบ จำนวน 30 คน การประชุมกลุ่มย่อย การศึกษาดูงาน และการจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ จากกลุ่มแกนนำชุมชนในพื้นที่ จำนวน 40 คน การสนทนากลุ่มผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 30 คน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูปทางสังคมศาสตร์ และวิเคราะห์เนื้อหา ผลวิจัยพบว่า 1) บริบทการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนชายฝั่งบริเวณรอบอุทยานแห่งชาติหาดเจ้าไหม เน้นการนำทรัพยากรที่เป็นจุดเด่นมาจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวโดยการขับเคลื่อนของสมาชิกในชุมชน และการศึกษาเครือข่ายชุมชนต้นแบบ เป็นการนำทรัพยากรมาสร้างสรรค์กิจกรรมท่องเที่ยว โดยการรวมกลุ่มสร้างเครือข่ายทั้งในระดับชุมชน และระหว่างชุมชน 2) รูปแบบการจัดการเครือข่าย “CHAO-MAI Model” มีองค์ประกอบหลัก ได้แก่ C = Cooperation Network (เครือข่ายความร่วมมือ) H = Hospitality (การให้บริการ) A = AREA (การใช้พื้นที่ชุมชน) O = Owner (ความเป็นเจ้าของ) M = Managing (การจัดการ) A = กิจกรรมท่องเที่ยว (Activities) และ I = Implementation (การนำเครื่องมือที่ได้ไปใช้) 3) ประเมินรูปแบบการจัดการเครือข่ายด้วยการทดลองนำเที่ยวครั้งที่ 1 พบว่า มีความพึงพอใจระดับปานกลาง ( = 3.27, S.D. = 0.21) และครั้งที่ 2 หลังจากปรับปรุงรูปแบบอยู่ในระดับมาก ( = 4.04, S.D. = 0.39) โดยนำมาเปรียบเทียบมีความแตกต่างทางสถิติที่ระดับ .05 4) ผลสำเร็จของรูปแบบการจัดการเครือข่ายมาจากการมีส่วนร่วมในการจัดการท่องเที่ยวโดยใช้ทรัพยากรอย่างมีคุณค่า ส่งผลให้เกิดการเรียนรู้จนสามารถจัดการเครือข่ายการท่องเที่ยวโดยชุมชนได้