การพัฒนารูปแบบการเพิ่มประสิทธิผลการปฏิบัติงานของอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน (อสม.) จังหวัดพิจิตร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการปฏิบัติงานของ อสม.จังหวัดพิจิตร 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเพิ่มประสิทธิผลการปฏิบัติงานของอสม.จังหวัดพิจิตร 3) เพื่อพัฒนารูปแบบการเพิ่มประสิทธิผลการปฏิบัติงานของอสม.จังหวัดพิจิตร 4) เพื่อประเมินผลรูปแบบการเพิ่มประสิทธิผลการปฏิบัติงานของอสม. จังหวัดพิจิตร เป็นการวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ อสม.ในจังหวัดพิจิตร 420 คน ภาคีเครือข่าย 24 คน อสม.ในพื้นที่ทดลอง 2 ตำบล เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม (ความเชื่อมั่น 0.83 - 0.88) และแนวการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลใช้ Stepwise Multiple Regression, Paired t-test และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า อสม. มีการปฏิบัติงานอยู่ในระดับสูง ร้อยละ 59.29 ระดับปานกลาง ร้อยละ 20.71 และระดับต่ำ ร้อยละ 20.00 ปัจจัยที่ส่งผลและสามารถพยากรณ์ระดับการปฏิบัติงานของ อสม. ได้แก่ การรับรู้บทบาท แรงจูงใจด้านลักษณะงาน แรงสนับสนุนทางสังคมด้านการประเมินคุณค่า แรงจูงใจในการปฏิบัติงานด้านวิธีปกครองบังคับบัญชา แรงจูงใจในการปฏิบัติงานภาพรวม ทัศนคติและอายุ (R² adj = 0.469) รูปแบบการเพิ่มประสิทธิผลการปฏิบัติงาน ได้แก่ 1) จัดทำข้อตกลงร่วมกันในการสนับสนุนการปฏิบัติงานของอสม. 2) พัฒนาศักยภาพอสม. 3) ส่งเสริมให้มีการทำงานเป็นทีม 4) สร้างแรงจูงใจ 5) ส่งเสริมให้ อสม. ได้รับแรงสนับสนุนทางสังคม 6) พัฒนา การสื่อสาร ผลการประเมินผลรูปแบบ พบว่า มีประสิทธิผลเพิ่มขึ้น คือ คะแนนเฉลี่ยการปฏิบัติงานของอสม. หลังการใช้รูปแบบมากกว่าก่อนการใช้รูปแบบและแตกต่างกันอย่างมีนัยความสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 มีข้อเสนอแนะ คือ ควรประกาศเป็นนโยบายสำคัญ ประสานความร่วมมือทุกภาคส่วนและเผยแพร่รูปแบบให้พื้นที่ที่มีบริบทที่ใกล้เคียงนำไปประยุกต์ใช้