แนวทางการพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวและการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อความสำเร็จของการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรม หมู่บ้านควายห้วยลำพอก ตำบลกุดหวาย อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

         การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาศักยภาพการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมและการมีส่วนร่วมของชุมชนที่มีอิทธิพลต่อความสำเร็จของการจัดการท่องเที่ยว เชิงนิเวศวัฒนธรรมของหมู่บ้านควายห้วยลำพอก ตำบลกุดหวาย อำเภอศีขรภูมิจังหวัดสุรินทร์ และ 2) เพื่อเสนอแนวทางพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมของหมู่บ้านควายห้วยลำพอก ตำบลกุดหวาย อำเภอศีขรภูมิจังหวัดสุรินทร์ เป็นการวิจัยประยุกต์โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงปริมาณและวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ การเก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามและการประชุมกลุ่มย่อยกับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมในพื้นที่ของหมู่บ้านควายห้วยลำพอกจำนวน 3 หมู่บ้าน คือ บ้านสมบูรณ์ บ้านสะดีย์และบ้านโคกสนวน

         ผลการวิจัย พบว่า 1) ศักยภาพการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมที่มีอิทธิพลและส่งผลต่อความสำเร็จของการจัดการท่องเที่ยวคือปัจจัยด้านการดึงดูดทางการท่องเที่ยวและปัจจัย ด้านศักยภาพบุคลากร 2) การมีส่วนร่วมของชุมชนในกิจกรรมท่องเที่ยวมีอิทธิพลกับความสำเร็จของการจัดการท่องเที่ยว 3 ด้าน 1. การวางแผนบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยว 2. การปฏิบัติตามแผนในการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวและ 3. การติดตามและประเมินผลการท่องเที่ยว ซึ่งพบว่าการวางแผนบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวการทำนุบำรุงรักษาในการจัดการแหล่งท่องเที่ยวและการติดตามและประเมินผลการท่องเที่ยวส่งผลต่อความสำเร็จของการจัดการท่องเที่ยวใน 3 ชุมชน ควรมีแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยว คือ พัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวให้ครอบคลุมทุกด้านโดยให้ความสำคัญกับการพัฒนาบุคลากรการท่องเที่ยวของชุมชนพัฒนาปัจจัยเสริมด้านการท่องเที่ยวเพื่อให้พร้อมรองรับนักท่องเที่ยวและจัดการท่องเที่ยวโดยคำนึงถึงสภาพแวดล้อมด้วยการมีส่วนร่วมของทั้ง 3 ชุมชนและสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐในพื้นที่ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการจัดการท่องเที่ยว ให้เกิดความสำเร็จและความยั่งยืน