การศึกษาภาวะผู้นําเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียน ในศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง

อภิญญา งามดี; เรืองอุไร  เศษสูงเนิน; สุพรรณี  สมานญาติ

doi:10.60027/iarj.2025.283687

ผู้แต่ง

อภิญญา งามดี วิทยาลัยบัณฑิตศึกษาด้านการจัดการ มหาวิทยาลัยศรีปทุม https://orcid.org/0009-0008-5587-289X
เรืองอุไร เศษสูงเนิน วิทยาลัยบัณฑิตศึกษาด้านการจัดการ มหาวิทยาลัยศรีปทุม https://orcid.org/0009-0000-7956-6266
สุพรรณี สมานญาติ วิทยาลัยบัณฑิตศึกษาด้านการจัดการ มหาวิทยาลัยศรีปทุม https://orcid.org/0009-0007-6105-9363

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2025.283687

คำสำคัญ:

ภาวะผู้นำเชิงวิชาการ, ผู้บริหารสถานศึกษา, ทักษะผู้เรียนในศตวรรษที่ 21

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การพัฒนาการศึกษาในยุคปัจจุบันที่ต้องการผู้บริหารสถานศึกษาที่มีภาวะผู้นำเชิงวิชาการ เพื่อสร้างความก้าวหน้าและคุณภาพของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง การเป็นผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารส่งผลโดยตรงต่อการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียน โดยเฉพาะทักษะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21 ซึ่งรวมถึงการคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหา การสร้างนวัตกรรม และการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่มัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง 2) เพื่อศึกษาทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียน ในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่มัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง 3) เพื่อศึกษาภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง

ระเบียบวิธีการวิจัย: การศึกษาในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างคือผู้บริหารสถานศึกษา และครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง ปีการศึกษา 2567 จำนวน 381 คน ได้มาโดยการสุ่มการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถาม เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามออนไลน์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ

ผลการวิจัย: 1) ผลการวิเคราะห์ภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาตามความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอน ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง พบว่า ด้านการจัดการเรียนรู้ ด้านการกำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมาย ด้านการนิเทศการสอน ด้านการสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด และด้านการบริหารหลักสูตร ระดับมาก 2) ผลการวิเคราะห์ทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาชลบุรี ระยอง พบว่า มีนักเรียนมีทักษะด้านเทคโนโลยี สื่อ และสารสนเทศ ทักษะชีวิตและอาชีพ และทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม ในระดับมาก 3) ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 โดยภาพรวมมีความสัมพันธ์กัน และเป็นความสัมพันธ์เชิงบวกในระดับสูง (r=0.697, p < .01) ภาวะผู้นำเชิงวิชาการที่ส่งผลต่อทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ได้แก่ ด้านการบริหารหลักสูตร ด้านการจัดการเรียนรู้ ด้านการนิเทศการสอน และด้านการสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พหุคูณในการทำนายทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา ชลบุรี ระยอง เท่ากับ 0.775 สามารถทำนายทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา ชลบุรี ระยอง ได้ร้อยละ 60.00

สรุปผล: ภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษามีความสำคัญต่อทักษะการเรียนรู้ของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ดังนั้นผู้บริหารจึงควรพัฒนาศักยภาพและให้ความสำคัญกับผู้เรียนในทุก ๆ ด้าน

เอกสารอ้างอิง

กชกร กันภัย. (2567). ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษากับทักษะการจัดการ เรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาญจนบุรี เขต 1. วารสารวิชาการบัณฑิตศึกษา. 2(1), 28-42.

ชลนิชา ศิลาพงษ์. (2564). ภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารงาน วิชาการในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษาบัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

ชุติมา ชูวงษ์ และอัญชนา พานิช. (2561). ปัจจัยการบริหารที่ส่งผลต่อการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนในสถานศึกษาสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจังหวัดเพชรบุรีและประจวบคีรีขันธ์. Veridian E-Journal, Silpakorn University. 11( 3). 2148-2161.

ธัญญลักษณ์ ผาภูมิ. (2559). ความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำเชิงวิชาการกับประสิทธิผลการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษา สังกัดสานักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาร้อยเอ็ด เขต 1. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ธิดารักษ์ โมเล็ก และวรกาญจน์ สุขสดเขียว 2562).ภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารกับคุณลักษณะผู้เรียนของ โรงเรียนมาตรฐานสากลในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 8.วารสารการบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยศิลปากร. 10(2), 425-439.

นราวิชญ์ คําแปง, เปี่ยมพร สุทินฤกษ์ และวีรพันธุ์ ศิริฤทธิ์. (2566). ภาวะผู้นําเชิงวิชาการของผู้บริหาร สถานศึกษาที่ส่งผลต่อทักษะการจัดการเรียนรู้ของครูในศตวรรษที่ 21 สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาเชียงราย เขต 3. วารสารการบริหารและสังคมศาสตร์ปริทรรศน์. 6(6), 39-52.

บริษัทอักษรเอ็ดดูเคชั่น จำกัด.(2563).ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 เมื่อทักษะในโลกเก่า ไม่เก๋าพออีกต่อไป.สืบค้นเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2567 จาก https://uat-aksorn.codediva.co.th/edu-040.

บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: สุวิริยาสาส์น.

ปิยาภรณ์ หอมจันทร์ และอุไร สุทธิแย้ม. (2564). ภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารในศตวรรษที่ 21 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 1. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 13(2), 119-131.

พงศธร สารศรี. (2565). การศึกษาภาวะผู้นำเชิงวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 3. วารสารมหาจุฬาทรรศน์, 10(2), 27-39.

พิมพันธ์ เดชะคุปต์. (2559). การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ภัสรา ชูเสน. (2558). ภาวะผู้กำหนดทิศทางทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาในการศึกษาค้นคว้าสํานักงานเขตพื้นที่กรุงโรม นครศรีธรรมราชเขต 4. JOURNAL OF SOUTHERN TECHNOLOGY, 8 (1), 69–76.

ยุคลธร แสงชัยศรียากุล และธดา สิทธิ์ธาดา. (2565). ภาวะผู้นำทางวิชาการที่ส่งผลต่อประสิทธิผลการบริหารจัดการหลักสูตรสถานศึกษาโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษากรุงเทพมหานครเขต 1.วารสารสหวิทยาการวิจัยและวิชาการ, 2(4), 159-174

รังสรร มังกรงาม. (2561). บทบาทผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของผู้เรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาฉะเชิงเทรา เขต 1. ในวิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์.

วิจารณ์ พานิช. (2555). วิถีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ในศตวรรษที่ 21.กรุงเทพฯ: ตถาดา พับลิเคชั่น.

สำนักงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย สพฐ. (2564). แนวทางการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 (21st Century Skills).กรุงเทพฯ.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 – 2579. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค จำกัด.

เหงียน ถิ ทู ฮ่า, และสิรินาถ จงกลกลาง. (2561). การศึกษาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย จังหวัดกาวบั่ง ประเทศเวียดนาม. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น (ฉบับบัณฑิตศึกษา) สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 6(2), 14-24.

Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing (5th ed.). New York: Harper Collins. Publishers.

Davis, G. A. & Thomas, M. A. (1989). Effective School and Effective Teacher. Boston: Allyn and Bacon.

Dimmock, C., & Walker, A. (2005). Educational leadership: culture and diversity. Gateshead: Athenaeum Press.

Inthanon, W., & Wised, S. (2024). Tailoring Education: A Comprehensive Review of Personalized Learning Approaches Based on Individual Strengths, Needs, Skills, and Interests. Journal of Education and Learning Reviews, 1(5), 35–46. https://doi.org/10.60027/jelr.2024.779

Kay, K. (2017). Partnership for 21st-century skills. [Online]. Retrieved from: http://www.p21.org/index/php?option=com_content&task=view&id=507&Ite mid=191.

Khongsankham, W. ., Pianthaisong, , Y. ., Meedindam, R. ., Niyomves, B., & Jedaman, P. . (2024). Fostering Emotional Intelligence and Social Competence: A Comprehensive Review of Social-Emotional Learning (SEL) in Education. Journal of Education and Learning Reviews, 1(1), 17–28. https://doi.org/10.60027/jelr.2024.764

Krejcie, R.V., & Morgan, D.W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.

Office of the Education Council. (2014). Research report: Guidelines for Thai educational development and the preparation for the 21st century. Bangkok: Office of the Education Council.

Puangpanya, B., & Jantanukul, W. . (2024). Community-based Learning Management as a LAP. Journal of Education and Learning Reviews, 1(1), 29–38. https://doi.org/10.60027/jelr.2024.751