องค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา

อรัญญา  สารีโพธิ์

doi:10.60027/iarj.2025.282876

ผู้แต่ง

อรัญญา สารีโพธิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร https://orcid.org/0009-0007-1937-7210

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2025.282876

คำสำคัญ:

ภาวะผู้นำการเรียนรู้, องค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา, สถานศึกษา

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: องค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา เป็นสารสนเทศในการพัฒนาและการปฏิบัติงานของผู้บริหารสถานศึกษาให้มีประสิทธิภาพ พัฒนาการปฏิบัติงานของผู้บริหารและเกิดประสิทธิผลสูงสุดแก่สถานศึกษาต่อไป การวิจัยครั้งนี้ เพื่อศึกษาองค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา

ระเบียบวิธีการวิจัย: มีวิธีการดำเนินการ 3 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การสังเคราะห์เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับองค์ประกอบของภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 13 แหล่ง 2) ขั้นตอนที่ 2 สัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 5 คนเกี่ยวกับองค์ประกอบของภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษาและ 3) ขั้นตอนที่ 3 ผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 คน ประเมินความเหมาะสมและเป็นไปได้ขององค์ประกอบของภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์และแบบสอบถามชนิดมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วย ค่าเฉลี่ย ร้อยละและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลการวิจัย: 1) องค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา จากการสังเคราะห์เอกสารและการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ (1) การเรียนรู้เป็นทีม (2) สภาพแวดล้อมเอื้อต่อการเรียนรู้ (3) ความคิดสร้างสรรค์ (4) นำเทคโนโลยีขั้นสูงมาใช้ในการปฏิบัติงาน (5) การบูรณาการ (6) การเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง 2) ผลการประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษา มีความเหมาะสมในภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุดและความเป็นไปได้ในภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด

สรุปผล: องค์ประกอบภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา พบว่ามี 6 องค์ประกอบได้แก่ (1) การเรียนรู้เป็นทีม (2) สภาพแวดล้อมเอื้อต่อการเรียนรู้ (3) ความคิดสร้างสรรค์ (4) นำเทคโนโลยีขั้นสูงมาใช้ในการปฏิบัติงาน (5) การบูรณาการ (6) การเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง โดยมีผลการประเมินความเหมาะสมขององค์ประกอบภาวะผู้นำเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษา มีความเหมาะสมในภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด และความเป็นไปได้ในภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด

เอกสารอ้างอิง

กนกอร สมปราชญ์. (2559). ภาวะผ้นำและภาวะผู้นำการเรียนรู้สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา. ขอนแก่นการพิมพ์. ขอนแก่น.

แก้วมณี ปัทมะ. (2564). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นาเชิงสร้างสรรค์ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสานักงานเขต พื้นที่ การศึกษามัธยมศึกษาสุรินทร์. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและ พัฒนาการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

จิตกมล โคตรทองหลาง. (2564). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษามหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ กศ.ม. มหาวิทยาลัยมหารสารคาม.

จิรวัฒน์ วงษ์คง. (2559). ตัวบ่งชี้ภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหาร สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25. วิทยานิพนธ์ ศษ.ม. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

จุลศักดิ์ ก๊อกพิมพ์. (2561). การะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารขอาบตึกนาและ พฤติกรรมการสอมของรูที่ส่องต่อประสิทธิผลการพัฒนาวิชาชีพตรูในโรงเรียนสังกัดสำนักงานักงานเชตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 22 : การวิเคราะห์พหุระดับ. วิทยานิพนธ์ ศษ.ม. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ญาณี ศรีประเสริฐ. (2560). ภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1. วิทยานิพนธ์ ค.ม. มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย.

ทิฆัมพร ไวยกรรณ์. (2565). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำการเรียนรู้ของครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาร้อยเอ็ด เขต 3. วิทยานิพนธ์ กศ.ม. มหาวิทยาลัยมหารสารคาม.

ปฏิเวช บุญเกิด. (2563). ภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา ขวัญในการปฏิบัติงานของครูที่ส่งผลต่อการดำเนินงานตามมาตรฐานของโรงเรียนสังกัดกรุงเพมหานคร. วิทยานิพนธ์ ศษ.ม. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ปุณณภา มาตทะวงษ์. (2566). สภาพความต้องการจำเป็นและแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 2. วารสารครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎมหาสารคาม, 20(1), 240-253.

พิเชษฐ์ จันทะศิลา. (2560). ภาวะผู้นำการเรียนรู้ที่ส่งผลต่อชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25. วิทยานิพนธ์ ศษ.ม. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ภัทรสุดา ธีรชาญวิทย์. (2565). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3. วิทยานิพนธ์ ค.ม. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

ภูเบศร์ บาลชน . (2563). โมเดลภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อการเป็นองค์การนวัตกรรมของโรงเรียนประถมศึกษาในจังหวัดขอนแก่น: โมเดลแข่งขันภาวะผู้นำการเรียนรู้และภาวะผู้นำแบบร่วมพลัง. วิทยานิพนธ์ ศษ.ม. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

วาโร เพ็งสวัสดิ์. (2551). วิธีวิทยาการวิจัย. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาส์น.

อนุชิต พันธุกง. (2563). การพัฒนาตัวบ่งชี้ภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 22. วิทยานิพนธ์ ค.ม. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

อภิศญารัศมิ์ ประราศี. (2561). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา. วิทยานิพนธ์ กศ.ด. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

อินทร์แปลง อบอุ่น. (2559). ภาวะผ้นําโรงเรียนที่ส่งผลประสิทธิผลการพัฒนาวิชาชีพครูในโรงเรียน สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 25. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา มหาวิทยาขอนแก่น.

Jongyung, T. (2024). Components and Indicators of Educational Leadership. Journal of Education and Learning Reviews, 1(4), 33–48. https://doi.org/10.60027/jelr.2024.793

Salavert, R. (2013). Approaches to learning leadership development in different school systems in learning for 21st-century learning. N.P.: OECD Publishing

Sisouvong , V. ., & Pasanchay, K. (2024). Modern Educational Institution Management Strategies. Journal of Education and Learning Reviews, 1(6), 23–36. https://doi.org/10.60027/jelr.2024.799

Yuze, S. (2562). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษาเอกชน สังกัดสำนักงานศึกษาธิการ จังหวัดบุรีรัมย์. วิทยานิพนธ์ กศ.ม. มหาสารคาม, มหาวิทยาลัยมหารสารคาม.