ผลการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงการร่วมกับผังกราฟิกที่มีต่อทักษะการตัดสินใจอย่างรับผิดชอบในเด็กปฐมวัย

ปิยาพัชร สาวิสัย; ปิยะนันท์ หิรัณย์ชโลทร หิรัณย์ชโลทร; ชลาธิป  สมาหิโต

doi:10.60027/iarj.2025.279844

ผู้แต่ง

ปิยาพัชร สาวิสัย นิสิตระดับบัณฑิตศึกษา สาขาวิชาปฐมวัยศึกษา ภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ https://orcid.org/0009-0006-6619-8015
ปิยะนันท์ หิรัณย์ชโลทร หิรัณย์ชโลทร สาขาวิชาปฐมวัยศึกษา ภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ https://orcid.org/0000-0003-4768-8853
ชลาธิป สมาหิโต สาขาวิชาปฐมวัยศึกษา ภาควิชาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ https://orcid.org/0000-0002-5312-0562

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2025.279844

คำสำคัญ:

การจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงการ; , ผังกราฟิก; , การตัดสินใจอย่างรับผิดชอบ; , เด็กปฐมวัย

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การตัดสินใจอย่างรับผิดชอบ เป็นองค์ประกอบหนึ่งของการส่งเสริมการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคม (Social and Emotional Learning,SEL) มีความสำคัญกับเด็กปฐมวัย เพราะการส่งเสริมให้เด็กรับรู้อารมณ์ของตนเองและผู้อื่น จัดการกับอารมณ์ สร้างความสัมพันธ์ที่ดี คิดและตัดสินใจด้วยตนเองอย่างรับผิดชอบจะช่วยพัฒนาสู่ความรับผิดชอบต่อสังคม สร้างความสำเร็จในการเรียนรู้ทางวิชาการ รวมถึงการใช้ชีวิตในสังคม และการทำงานได้ดีในอนาคต งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงการร่วมกับผังกราฟิกที่มีต่อทักษะการตัดสินใจอย่างรับผิดชอบในเด็กปฐมวัย

ระเบียบวิธีการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นเด็กปฐมวัยทั้งชายหญิง อายุ 5-6 ปี ที่กำลังศึกษาอยู่ในชั้นอนุบาลปีที่ 2/1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนวัดท่าข้าม สำนักงานเขตบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร จำนวน 10 คน ซึ่งเป็นกลุ่มเป้าหมายที่ได้จากการสังเกตพฤติกรรม พบว่าควรได้รับการส่งเสริมในเรื่องของทักษะการตัดสินใจอย่างรับผิดชอบ เครื่องมือการวิจัยประกอบด้วย 1) แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงการร่วมกับผังกราฟิก จำนวน 2 โครงการ และ 2) แบบสังเกตพฤติกรรมทักษะการตัดสินใจอย่างรับผิดชอบของเด็กปฐมวัย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เนื้อหาและบรรยายเชิงพรรณา

ผลการวิจัย: ผลการวิจัยพบว่าเด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงการร่วมกับผังกราฟิกมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมทักษะการตัดสินใจอย่างรับผิดชอบหลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง โดยค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ ด้านการยอมรับและรับผิดชอบในการกระทำของตนเอง มีคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 2.53 รองลงมาคือด้านการเลือก และการคาดคะเน ผลของการกระทำ มีคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 2.47 ตามลำดับ และจากสังเกตพฤติกรรมที่แสดงถึงทักษะการตัดสินใจอย่างรับผิดชอบของเด็กพบว่าในระยะที่ 1 สัปดาห์ที่ 1-4 เด็กเริ่มมีการยอมรับและรับผิดชอบในการกระทำของตนเอง แต่ยังเลือก และการคาดคะเน ผลของการกระทำได้เพียงเล็กน้อย ระยะที่ 2 สัปดาห์ที่ 4-8 เด็กยอมรับและรับผิดชอบในการกระทำของตนได้ดี เลือกและคาดคะเน ผลของการกระทำของตนเองได้มากขึ้น

สรุปผล: การจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบโครงการร่วมกับผังกราฟิก เป็นกระบวนการที่กระตุ้นให้เด็กลงมือสืบค้นข้อมูลด้วยตนเอง หาแนวทาง วางแผน ประเมินสถานกาณ์ คิดและตัดสินใจจากตัวเลือกที่หลากหลาย นำมาซึ่งผลการตัดสินใจที่มีความรับผิดชอบต่อตนเองและส่วนรวม ทักษะเหล่านี้มีความสำคัญ อันจะนำไปสู่การพัฒนาให้เด็กเติบโตไปเป็นบุคคลคุณภาพในสังคมต่อไปในอนาคต

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.

นภัทร สิทธาโนมัย. (2565). ทักษะอารมณและสังคมในเด็ก. กรุงเทพฯ: ราชวิทยาลัยกุมารแพทยแหงประเทศไทย.

นรรัชต์ ฝันเชียร. (2564). มาส่งเสริมการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคม (SEL) ให้กับนักเรียน 1 ธันวาคม 2564. Retrieved on November 7, 2023,fromhttps://www.trueplookpanya.com/education/content/90764

นิตยาสาร WAY (2017). การพัฒนาทักษะการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคมให้เด็กไทย. Retrieved on December 15, 2023, from: https://waymagazine.org/sel_skills/

วรนาท รักสกุลไทย และคณะ. (2560). การใช้ผังกราฟิก (Graphic Organizer) เพื่อพัฒนาเด็กปฐมวัย. กรุงเทพฯ: แปลนฟอร์คิดส์.

วรนาท รักสกุลไทย, ปนัดดา ธนเศรษฐกร, ธิดา พิทักษ์สินกุล, วิวรรณ สารกิจปรีชา, กรองทอง บุญประคอง, อัญจลา จารุมิลินท, และ สลิลดา ทศานนท์. (2561). การพัฒนาทักษะสมอง EF ด้วยการ “ให้โอกาส”. ใน สุภาวดี หาญเมธี, ธิดา พิทักษ์สินสุข และภาวนา อร่ามฤทธิ์ (บ.ก.), คู่มือพัฒนาทักษะสมอง EF Executive Function สำหรับครูปฐมวัย (น. 96-113). กรุงเทพมหานคร: เอกพิมพ์ไทย.

วัฒนา มัคคสมัน. (2554). การสอนแบบโครงการ. พิมพ์ครั้งที่ 3. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศรันภัทร โชติมนกุล. (2565). Social-emotional Learning การเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะทางสังคมและความ เข้าใจตนเอง. Retrieved on August 27, 2023, from https://www.thekommon.co/social-emotional-learning/

สิรมน กาญจนจิตกร. (2565) ทฤษฎีจิตสังคมของ Erik Erikson. Retrieved on August 24, 2023, from https://www.youdee.redcross.or.th/post/

Casel. (2018). Social and emotional learning (SEL) is an integral part of education and human development. Retrieved September 29, 2023, from https://casel.org/fundamentals-of-sel/

Chard, S.C. (1998). The project approach: Developing curriculum with children. Practical guide 2. New York: Scholastic.

Dewey, J. (1938). Experience and Education. New York: Macmillan Company.

McLeod, S. A. (2016). Bandura—Social Learning Theory. http://www.simplypsychology.org/bandura.html

Ministry of Education the Republic of Singapore. (2023).Nurturing Early Learners A Curriculum Framework For Preschool Education In Singapore. Singapore: Ministry of Education.

Pennsylvania Office of Child Development and Early Learning. (2014). Pennsylvania Learning Standards for Early Childhood. Retrieved from: https://www.pakeys.org/wp-content/uploads/2017/11/2014-Pennsylvania-Learning-Standards-for-Early-Childhood-PreKindergarten.pdf

Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Massachusetts: Harvard University Press.

World Economic Forum. (2016). Annual Report 2016-2017. Retrieved from: https://www3.weforum.org/docs/WEF_Annual_Report_2016_17.pdf