การพัฒนาหลักสูตรการวาดภาพระบายสีโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซันสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3

ปฤณวริทธิ์   ศิวะศรีรุ่งโรจน์; ปริญญภาษ  สีทอง

doi:10.60027/iarj.2024.275531

ผู้แต่ง

ปฤณวริทธิ์ ศิวะศรีรุ่งโรจน์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง https://orcid.org/0009-0002-1465-1245
ปริญญภาษ สีทอง มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง https://orcid.org/0009-0004-5902-3730

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2024.275531

คำสำคัญ:

การพัฒนาหลักสูตร; , การวาดภาพระบายสี; , รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน; , ความสามารถการวาดภาพระบายสี

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การวาดภาพระบายสีเป็นความสุขของคนหลายคน ซึ่งนอกจากประโยชน์ที่จะได้รับ คือ การฝึกฝนทักษะสายตา กล้ามเนื้อมัดเล็กความคิดสร้างสรรค์ และทักษะด้านศิลปะในตัวเองแล้ว ยังเป็นการผ่อนคลายและฝึกสมาธิ จากสภาพปัญหาปัจจุบันของการจัดการเรียนการสอนวิชาศิลปะ สาระทัศนศิลป์ จากการสัมภาษณ์ครูผู้สอนในวิชาศิลปะ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 พบว่า นักเรียนขาดทักษะการวาดภาพระบายสี หลักสูตรจึงเป็นหัวใจสำคัญในการจัดการศึกษา หลักสูตรนี้นักเรียนได้เรียนรู้ในความต้องการและความสนใจของตนเอง ท้าทายความสามารถของตนเองในการพัฒนาความสามารถการวาดภาพระบายสีแต่ละครั้งด้วยการฝึกปฏิบัติซ้ำๆ บ่อยๆ จนสามารถปฏิบัติได้เองจากขั้นที่ง่ายจนทำได้อย่างชำนาญ สามารถประยุกต์ใช้และพัฒนาความคิดริเริ่ม จินตานาการสร้างสรรค์ผลงานของตนเอง ดังนั้นการวิจัยเรื่องนี้จึงมีวัตถุประสงค์ของการวิจัยเพื่อ 1) สร้างและตรวจสอบคุณภาพของหลักสูตรการวาดภาพระบายสีโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 และ 2) ศึกษาผลการใช้หลักสูตรการวาดภาพระบายสีโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3

ระเบียบวิธีการวิจัย: หลักสูตรการวาดภาพระบายสีโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เป็นการวิจัยเชิงทดลองเบื้องต้น แบบแผนที่ใช้ในการทดลองครั้งนี้ คือแบบกลุ่มเดียวทดสอบก่อน-หลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3/3 ภาคเรียนที่ 2
ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนบ้านปงสนุก อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาลำปาง เขต 1 จำนวน 42 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ หลักสูตร คู่มือการใช้หลักสูตร แบบทดสอบวัดความสามารถการวาดภาพระบายสี มีค่าความยากง่าย อยู่ที่ 0.80 ค่าอํานาจจําแนกอยู่ที่ 0.21 ค่าความเชื่อมั่นใช้ได้อยู่ที่ 0.86 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าทีแบบไม่อิสระ

ผลการวิจัย: 1) หลักสูตรการวาดภาพระบายสีโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 มี 7 องค์ประกอบ ได้แก่ (1) ความเป็นมาและความสำคัญของหลักสูตร (2) หลักการของหลักสูตร (3) จุดมุ่งหมายของหลักสูตร (4) โครงสร้างเนื้อหาของหลักสูตร ประกอบด้วย 5 หน่วย ได้แก่ หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ดอกไม้แสนสวย หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 บ้านเราแสนสุข หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 สัตว์โลกน่ารัก หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เด็กน้อยหน้ากลม หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 สิ่งของชอบใจ (5) กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของหลักสูตร (6) สื่อ/แหล่งเรียนรู้ของหลักสูตร (7) การวัดและประเมินผลของหลักสูตร ในภาพรวมหลักสูตรมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด และคู่มือการใช้หลักสูตรในภาพรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด และ 2) นักเรียนที่เข้าร่วมการจัดการเรียนรู้ด้วยหลักสูตรการวาดภาพระบายสีโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 มีค่าเฉลี่ยความสามารถในการวาดภาพระบายสีหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

สรุปผล: หลักสูตรการวาดภาพระบายสีโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เป็นวิธีการจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมที่จะเสริมประสิทธิภาพการเรียนรู้วิชาศิลปะ รายวิชาทัศนศิลป์และพัฒนาทักษะการวาดภาพระบายสีได้เป็นอย่างดี เพราะนักเรียนได้เรียนรู้ในความต้องการและความสนใจของนักเรียน นักเรียนยังได้ท้าท้ายความสามารถของตนเองในแต่ละครั้งด้วยการฝึกปฏิบัติซ้ำๆ บ่อยๆ จนสามารถปฏิบัติได้เองจากขั้นที่ง่ายจนทำได้อย่างชำนาญ สามารถประยุกต์ใช้และพัฒนาความคิดริเริ่ม จินตานาการสร้างสรรค์ผลงานของตนเองให้มีความแตกต่างไปจากเดิม ทำให้นักเรียนมีความสุขในการเรียนรู้

เอกสารอ้างอิง

เพชรปาณี อินทรพาณิชย์ สําราญ กําจัดภัย และสมพร หลิมเจริญ. (2560). การพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อเสริมสร้างทักษะการคิดวิเคราะห์ สำาหรับนักเรียน ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนอนุบาลสกลนคร. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม. 7 (1), 99-106.

แพรวนภา อินทสิทธิ์. (2562). การพัฒนาแบบฝึกทักษะการวาดภาพ โดยการเรียนตามหลักการของเดวีส์ร่วมกับเทคนิคการเรียนรู้เชิงประสบการณ์ ที่มีผลต่อความคิดสร้างสรรค์ ความสุขในการเรียน และความรับผิดชอบ วิชาทัศนศิลป์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการวิจัยและพัฒนาการศึกษา : มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

กรมวิชาการ. (2540). แนวทางการสอนที่เน้นทักษะกระบวนการ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

กุลนิดา เหลือบจำเริญ. (2553). องค์ประกอบศิลป์. ปทุมธานี: สกายบุ๊กส์ จำกัด.

ขวัญชนก โพธิ์ศรี และ ปฤณัต นัจนฤตย์. (2565). การพัฒนาแบบฝึกทักษะการระบายสีไม้ด้วยเทคนิค 5’S สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาตอนต้นโรงเรียนชุมทางตลิ่งชัน. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปาก. 20 (1), 190-202.

จันทรรัตน์ จาดแห และปริญญภาษ สีทอง. (2565). การพัฒนาหลักสูตรส่งเสริมความสามารถในการอ่านจับใจความสำคัญ โดยใช้กลวิธีการสอนแบบดี อาร์ ที เอ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์. 8 (1), 153-164.

ชลูด นิ่มเสมอ. (2553). สายธารแห่งชีวิต (STREAM OF LIFE) - วาดเส้น (Drawing). กรุงเทพฯ: บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

ชวลิต ชูกําแพง. (2551). การพัฒนาหลักสูตร. มหาสารคาม: ทีคิวพี จํากัด.

ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2564). การพัฒนาหลักสูตร ทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. นนทบุรี : เอ็มดี ออล กราฟิก.

ณัชณิชา โพธิ์ใจ และวารีรัตน์ แก้วอุไร. (2562). การพัฒนาหลักสูตรเสริมสร้างคุณลักษณะด้านความรับผิดชอบตามแนวคิด คุณลักษณะศึกษาของลิคโคนา สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยนเรศวร. 21 (3), 61-74.

ทิศนา แขมมณี. (2552). ศาสตร์การสอน. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : ด่านสุทยาการพิมพ์จํากัด

นิฤมล โนวิชัยและปริญญภาษ สีทอง. (2565). การพัฒนาหลักสูตรส่งเสริมความสามารถการเขียนเรื่องตามจินตนาการโดยใช้แผนภาพ โครงเรื่องร่วมกับการให้ข้อมูลย้อนกลับสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน : มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง.

สุธน วงค์แดง ภาณุมาส เศรษฐจันทร และวีระพงษ์ สิงห์ครุฑ. (2561). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 สำหรับนักศึกษาครู มหาวิทยาลัยราชภัฏกลุ่มรัตนโกสินทร. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์. 13 (37), 75-87.

อนุตรา สุวคันธกุล. (2564). การพัฒนาทักษะสีน้ำ วิชาศิลป์จินตนาการ โดยใช้กระบวนการเรียนการสอนตามแนวคิดการพัฒนาทักษะปฏิบัติของซิมพ์ซัน. ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาศิลปศึกษา :มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

Oliva, Peter F. (1992). Developing the Curriculum. 3rd edition. New York: HarperCollins.

Taba, H. (1962). Curriculum development: theory and practice. New York, NY: Harcourt, Brace & World.