การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมความเป็นนวัตกรการศึกษาสำหรับนักศึกษาครู

กิตติยา  ปลอดแก้ว

doi:10.60027/iarj.2024.274101

ผู้แต่ง

กิตติยา ปลอดแก้ว สาขาวิชาคอมพิวเตอร์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง https://orcid.org/0009-0000-1674-3659

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2024.274101

คำสำคัญ:

รูปแบบการเรียนการสอน ; , การเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม; , นวัตกรการศึกษา

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนจำเป็นจะต้องมีแนวทางหรือรูปแบบเพื่อเป็นต้นแบบในการจัดกิจกรรมการหรือแนวทางในการจัดสิ่งแวดล้อมให้ผู้เรียนมีปฏิสัมพันธ์ร่วมกัน การวิจัยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อสร้างรูปแบบการเรียนการสอนแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมความเป็นนวัตกรการศึกษาสำหรับนักศึกษาครู 2) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมความเป็นนวัตกรการศึกษาสำหรับนักศึกษาครู

ระเบียบวิธีการวิจัย: เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) รูปแบบการเรียนการสอนแบบมีส่วนร่วม 2) แบบประเมินความเป็นนวัตกรการศึกษาสำหรับครู กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ นักศึกษาครู ที่ลงทะเบียนเรียนในรายวิชานวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศทางการศึกษา จำนวน 30 คน ได้มาด้วยการสุ่มอย่างง่ายโดยการจับฉลาก สถิติที่ใช้ใน การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและค่า t-test

ผลการวิจัย: 1) รูปแบบการเรียนการสอนแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมความเป็นนวัตกรการศึกษาสำหรับนักศึกษาครู ประกอบด้วย 1) องค์ประกอบของรูปแบบฯ ดังนี้ 1.1) แนวคิดหรือทฤษฎี 1.2) วัตถุประสงค์ของรูปแบบ 1.3) วิธีการจัดกิจกรรมกรรมการเรียนการสอน 1.4) การวัดและประเมินผล 2) กระบวนการเรียนการเรียนการสอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 การวิเคราะห์ ขั้นที่ 2 สะท้อนคิด ขั้นที่ 3 การวางแผน ขั้นที่ 4 การประเมินผล 3) ผลลัพธ์ คือ คุณลักษณะของนวัตกรการศึกษา ประกอบด้วย 3.1) ด้านความสามารถ 3.2) ด้านพฤติกรรม 3.3) ด้านทัศนคติ คุณภาพของรูปแบบ ฯประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญจำนวน 3 ท่าน มีคุณภาพอยู่ในระดับดีมาก มีค่าเฉลี่ย 4.43 คิดเป็นร้อยละ 88.57 2) ผู้เรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมความเป็นนวัตกรการศึกษาสำหรับนักศึกษาครู มีคะแนนประเมินความเป็นนวัตกรการศึกษาหลังเรียนสูงกว่าคะแนนก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

สรุปผล: รูปแบบการสอนและการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมที่ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมนวัตกรรมทางการศึกษาในหมู่นักเรียนครูครอบคลุมองค์ประกอบและกระบวนการที่สำคัญ ส่งผลให้มีผู้สร้างนวัตกรรมทางการศึกษาที่ได้รับคะแนนสูง การประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญเน้นย้ำถึงคุณภาพที่ยอดเยี่ยมของแบบจำลอง โดยมีระดับความพึงพอใจ 88.57% นอกจากนี้ การปรับปรุงที่มีนัยสำคัญทางสถิติในคะแนนนวัตกรรมด้านการศึกษาของนักเรียนหลังการมีส่วนร่วม ยังเน้นย้ำถึงประสิทธิภาพของแบบจำลอง

เอกสารอ้างอิง

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2544).รายงานการวิจัย เรื่อง การสร้างแบบประเมินทักษะชีวิตและผลการส่งเสริมทักษะชีวิตโดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน

กิดานันท์ มลิทอง. (2548). เทคโนโลยีและการสื่อสารเพื่อการศึกษา. กรุงเทพฯ : อรุณการพิมพ์.

ทิศนา แขมมณี. (2551). รูปแบบการเรียนการสอน : ทางเลือกที่หากหลาย. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธร สุนทรายุทธ. (2551). การบริหารจัดการเชิงปฏิรูป : ทฤษฎี วิจัย และปฏิบัติทางการศึกษา. กรุงเทพฯ : บริษัท เนติกุลการพิมพ์ จำกัด .

บุญชม ศรีสะอาด. (2553). การวิจัยเบื้องต้น. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ : สุวีริยาสาส์น.

ปิยนันต์ คล้ายจนัทร์ และ ประทุมทอง ไตรรัตน์. (2564). รูปแบบการเสริมสร้างความเป็นนวัตกรสําหรับหลักสูตรระดับปริญญาตรี ของมหาวิทยาลัยเอกชนในประเทศไทย. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6(8), 236-252.

พรทิพย์ ศิริสมบูรณ์เวช. (2547). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวรรณคดีไทย ตามทฤษฎี การตอบสนองของผู้อ่าน เพื่อเสริมสร้างความสามารถด้านการตอบสนองต่อวรรณคดี การอ่านเพื่อความเข้าใจ และการคิดไตร่ตรองของนิสิตระดับปริญญาบัณฑิต. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ภัทร์สุดา คมขำ. 2563. โครงการบริหารธุรกิจมหาบัณฑิตสำหรับผู้จัดการยุคใหม่. การค้นคว้าอิสระสาขาวิชาการบัญชี คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

วสันต์ สุทธาวาศ และ พิทักษ์ ศิริวงศ์. (2558). วิธีพัฒนาศักยภาพความเป็นนวัตกรการศึกษา. วารสารวิขาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University. 8 (2), 281-300.

วสันต์ สุทธาวาศ. (2559). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างศักยภาพความเป็นนวัตกรการศึกษา. วิทยานิพนธ์หลักสูตรปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร

สาธารณสุข, กระทรวง.กรมสุขภาพจิต. (2544). คู่มือฝึกอบรมแบบมีส่วนร่วม. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : วงศ์กมล โปรดักชั่น จำกัด.

สุมณฑา พรหมบุญ. 2540. ทฤษฎีการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม. กรุงเทพฯ: สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.

เสาวนีย์ เดือนเด่น และคณะ. (2558). การมีส่วนร่วมในการทำงานของบุคลากร. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง

อรุณี สถิตภาคีกุล. (2542). การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง. โครงการตำราวิชาการราชภัฏเฉลิมพนะเกียรติ เนื่องในวโรกาสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนพรรษา 6 รอบ. คณะครุศาสตร์ สถาบันราชภัฏนครศรีธรรมราช.

โอภาศ วุฒิเศลา, ชวนคิด มะเสนะ, วิสุทธิ์ราตรี (2560). การจัดการแบบมีส่วนร่วมในการจัดการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 11(2) ,110-119.

Cohen, J.M., & Uphoff, N.T. (1980). Participation’s Place in Rural Development: Seeking Clarity Throung. World Development.

Dyer, J.H., Gregersen, H.B., & Christensen, C.M. (2011). The Innovator's DNA: Mastering the Five Skills of Disruptive Innovators. Boston, MA: Harvard Business Press,

Eggen, P.D., & Kauchak, D.P. (2000). Educational Psychology Windows on classrooms. 5th edition. New York: Prentice Hall.

Joyce, B., Weil, M., & Showers, B. (1992). Model of teaching. 4th edition. Boston: Allyn and Bacon: A Divison of Simon & Schuster, Inc.

Kolb, D. A. (1984). Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.

Rogers, E.M. (1983). Diffusion of innovations. 3rd edition. The Free Press, A Division of Macmillan Publishing Co., Inc.

Saylor, J.G., Alexander, W.M., & Lewis, A.J. (1981). Curriculum Planning for Better Teaching and Learning. Holt, Rinehart and Winston, New York.