แนวคิดการส่งเสริมสุขภาพโดยใช้สุขศึกษาในโรงเรียนขนาดเล็กของประเทศไทยภายใต้บริบทการพัฒนาที่ยั่งยืน

วรรณา  วัดโคกสูง; วิษณุ สุทธิวรรณ

doi:10.60027/iarj.2024.273375

ผู้แต่ง

วรรณา วัดโคกสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบุ่งคล้า อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ ประเทศไทย https://orcid.org/0009-0009-5441-6064
วิษณุ สุทธิวรรณ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ จังหวัดปทุมธานี ประเทศไทย https://orcid.org/0009-0006-1792-0577

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2024.273375

คำสำคัญ:

การส่งเสริมสุขภาพ; , สุขศึกษา; , การพัฒนาที่ยั่งยืน

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การส่งเสริมสุขภาพเป็นเรื่องที่มีความจำเป็นอย่างยิ่งเพราะว่าปัจจุบันโลกมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วและมนุษย์ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงนั้น การมีสุขภาพที่ดีของมนุษย์นั้นมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย เช่น ปัจจัยส่วนบุคคล สิ่งแวดล้อม และสถานที่ทำงาน โรงเรียนเป็นสถานที่ที่มีความสำคัญแห่งหนึ่งที่มีบทบาทเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพของนักเรียนและชุมชน โดยเฉพาะการจัดกิจกรรมสุขศึกษาแก่นักเรียนซึ่งถือได้ว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการมีสุขภาพดี ดังนั้นการศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดการส่งเสริมสุขภาพโดยใช้สุขศึกษาในโรงเรียนขนาดเล็กของประเทศไทยภายใต้บริบทการพัฒนาที่ยั่งยืน

ระเบียบวิธีการศึกษา: การศึกษาครั้งนี้ทำการวิเคราะห์เอกสารทางวิชาการที่เกี่ยวข้อง จากนั้นจะทำการวิเคราห์เนื้อหาแล้วนำเสนอเชิงพรรณนาความ

ผลการศึกษา: ดังนั้นการจัดกิจกรรมสุขศึกษาควรได้รับการปรับเปลี่ยนเพื่อให้นักเรียนได้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมได้อย่างยั่งยืนและทันต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกในปัจจุบันโดยการส่งเสริมความรู้ ค่านิยม เจตคติ และความรับผิดชอบต่อสุขภาพของตนเองและกลุ่มบุคคลในชุมชน นอกจากนี้การมีส่วนร่วมของโรงเรียนกับหน่วยงานในชุมชนเป็นกุญแจสำคัญหนึ่งที่จะส่งเสริมสุขภาพดีให้กับนักเรียนและบุคคลในชุมชนได้

สรุปผล: การปรับเปลี่ยนกิจกรรมสุขศึกษาเพื่อสนับสนุนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของนักเรียนต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกในปัจจุบัน โดยเน้นการส่งเสริมความรู้ ค่านิยม เจตคติ และความรับผิดชอบต่อสุขภาพของนักเรียนและชุมชน การมีส่วนร่วมของโรงเรียนกับหน่วยงานในชุมชนมี perceptive สำคัญในการส่งเสริมสุขภาพที่ยั่งยืนและส่งผลดีต่อทั้งนักเรียนและชุมชนในระยะยาว.

เอกสารอ้างอิง

กรมอนามัย. (2558). คู่มือการดําเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ. สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 (ปรับปรุง พ.ศ. 2560). กระทรวงศึกษาธิการ. Retrieved from: https://academic.obec.go.th/images/document/1559878925_d_1.pdf

กระทรวงศึกษาธิการ. (2566). นโยบายและจุดเน้นของกระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567. กระทรวงศึกษาธิการ. Retrieved from: https://www.moe.go.th/360policy-and-focus-moe-fiscal-year-2024/

กระทรวงสาธารณสุข. (2559). แผนยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (ด้านสาธารณสุข). กรุงเทพฯ: สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข.

ทศพร กานติมาอัศจรรย์. (2561). สภาพและปัญหาการสอนพลศึกษาตามความคิดเห็นของครูผู้สอนพลศึกษา ในโรงเรียนประถมศึกษาจังหวัดกาญจนบุรี. สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตสุพรรณบุรี.

มิ่งขวัญ ศิริโชติ. (2562). การบริหารกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพในโรงเรียน. วารสารวิชาการ สถาบันวิทยาการจัดการแห่งแปซิฟิค, 5(2), 289–296.

โรงเรียนบ้านถ้ำน้ำบัง. (2557). โรงเรียนขนาดเล็กที่มีวิธีปฏิบัติเป็นเลิศ ประจำปี 2557. สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 1.

สมบัติ ธำรงธัญวงศ์. (2557). ปัญหาโรงเรียนขนาดเล็กที่ต้องเร่งแก้ไข. Retrieved from: https://www.facebook.com/Prof.SombatThamrongthanyawong/posts/787389251302068

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). หลักสูตรฐานสมรรถนะกลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา. Retrieved from: https://cbethailand.com

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา. (2563a). เกณฑ์อัตรากำลังครูและบุคลากรทางการศึกษาในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. สำนักปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. Retrieved from: https://otepc.go.th/images/00_YEAR2563/06_PB/circular_document/v23-63.pdf

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา. (2563b). หลักเกณฑ์และวิธีการสอบแข่งขัน เพื่อบรรจุและแต่งตั้งบุคคลเข้ารับราชการเป็นข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย. สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา. Retrieved from: https://circular62.otepc.go.th

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี. สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. Retrieved from: http://nscr.nesdc.go.th/ns/

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566-2570). สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. Retrieved from: https://www.nesdc.go.th/download/Plan13/Doc/Plan13_Final.pdf

Baumann, L.C., & Karel, A. (2013). Health Education. In M.D. Gellman & J.R. Turner (Eds.), Encyclopedia of Behavioral Medicine (pp. 917–918). Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-1005-9_320

Edwards, V.L. (2013). A theory of participation for 21st century governance. International Journal of Organization Theory and Behavior, 16(1), 1–28.

Egger, G. (1999). Health Promotion Strategies and Methods. In Health Promotion Strategies & Methods. McGraw-Hill Book Company.

Farin, E., Ullrich, A., & Nagl, M. (2013). Health education literacy in patients with chronic musculoskeletal diseases: Development of a new questionnaire and sociodemographic predictors. Health Education Research, 28(6), 1080–1091. https://doi.org/10.1093/her/cyt095

Jegede, O.J., & Taylor, P.C. (1995). The Role of Negotiation in Constructivist-Oriented Hand-On and Minds-On Science Laboratory Classroom. Annual Meeting of the American Educational Research Association (AERA) 1995. San Francisco, CA.

Mckinlay, J.B. (1975). A case for refocusing upstream: the political economy of health. In E. Javco (Ed.), Patients, physicians and illness. Basingstoke.

Mezirow, J. (2009). Transformative learning theory. In J. Mezirow, E.W. Taylor, & Associates (Eds.), Transformative learning in practice: Insights from community, workplace, and higher education (pp. 18–32). Jossey-Bass.

Nutbeam, D. (1998). Health promotion glossary. Health Promotion International, 13(4), 349–364.

Office of the National Economic and Social Development Council. (2016). Sustainable Development Goals (SDGs). Office of the National Economic and Social Development Council. https://sdgs.nesdc.go.th/

Scriven, A. (2017). What is health promotion? In Promoting Health: A Practical Guide. 7th ed., pp. 17–30). Elsevier.

Siti, D., Pg, N., & Besar, H. (2018). Situated Learning Theory: The Key to Effective Classroom Teaching? in HONAI: International Journal for Educational, Social, Political & Cultural Studies, Volume 1(1), May, pp.49-60. Bandung, Indonesia: Minda Masagi Press owned by ASPENSI and STISIP Amal Ilmiah, Wamena, Papua.

Taylor, P. C. (2014). Constructivism. In Encyclopedia of Science Education. Springer Netherlands. https://doi.org/10.1007/978-94-007-6165-0_102-2

Taylor, P.C., Fraser, B.J., & Fisher, D.L. (1997). Monitoring constructivist classroom learning environments. International Journal of Educational Research, 27(4), 293–302. https://doi.org/10.1016/S0883-0355(97)90011-2

Thai Alternative Education Council Association. (2011). Problems and Solutions: Merging of 7,000 small schools. Thai Alternative Education Council Association Press.

The United Nations Educational Scientific and Cultural Organization. (n.d.). Transforming Education: An urgent political imperative for our collective future. Retrieved October 21, 2023, from https://www.un.org/sites/un2.un.org/files/2022/09/sg_vision_statement_on_transforming_education.pdf

Tobin, K., & Tippins, D. (1993). Constructivism as a referent for teaching and learning. In K. Tobin (Ed.), The practice of constructivism in science education (pp. 3–21). AAAS Press.

UNESCO. (2022). Transformative Education. Retrieved from: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000246300

United Nations. (2015). Sustainable Development Goals (SDGs). Department of Economic and Social Affairs. Retrieved from: https://sdgs.un.org/goals

World Health Organization. (1986). Health Promotion. World Health Organization. Retrieved from: https://www.who.int/teams/health-promotion/enhanced-wellbeing/first-global-conference