รูปแบบการใช้หลักพรหมวิหาร 4 กับการบริหารบุคลากรในองค์กร

ผู้แต่ง

  • ศุภกิจ บุญเลี้ยง นักศึกษาระดับปริญญาเอกสาขาวิชาสันติศึกษา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย https://orcid.org/0009-0005-6907-7545

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2023.271451

คำสำคัญ:

หลักพรหมวิหาร 4; , การบริหารบุคลากร; , องค์กร

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การจัดการความหลากหลายทางวัฒนธรรม ความรู้สึก และความแตกต่างในที่ทำงานอาจเป็นปัญหา เมื่อไม่สามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่เปิดกว้างและรับรู้ความหลากหลายได้อย่างเหมาะสม นี่อาจส่งผลให้มีความขัดแย้งและข้อขัดแย้งในองค์กร บทความนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อสังเคราะห์แนวคิดเกี่ยวกับการปรับใช้หลักพรหมวิหาร 4 กับการบริหารบุคลากร โดยเห็นความสำคัญที่ทุกคนได้ตระหนักในการใช้การปรับใช้หลัก พรหมวิหาร 4 กับการบริหารบุคลากรเพื่อมาประยุกต์เข้ากับการบริหารหน้าที่ของผู้มีอำนาจทำให้ผู้ใต้บังคับบัญชาได้รับความเป็นธรรมและความเสมอภาค สามารถได้รับผลงานตามงานที่ตนทำได้อย่างเต็มที่ และได้รับความดีความชอบอย่างเป็นธรรมเป็นขวัญกำลังใจในอันที่จะ ทุ่มเทแรงกายแรงใจทำงานทำให้องค์การนั้นๆ เจริญก้าวหน้า

ระเบียบวิธีการศึกษา: การศึกษาครั้งนี้ใช้วิธีการวิเคราะห์เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ทำการวิเคราะห์เนื้อหาแล้วนำเสนอเชิงพรรณนาความตามวัตถุประสงค์การศึกษา

ผลการศึกษา:  พรหมวิหาร 4 ธรรมเครื่องอยู่อย่างประเสริฐ คุณสมบัติประจำใจสำหรับผู้ใหญ่โดย มุ่งธรรมสูงส่งดุจพรหม ประกอบด้วย 1) เมตตา ความรัก ปรารถนาดีอยากให้เขามีสุข มีจิต อันแผ่ไมตรีและคิดทำประโยชน์แก่มนุษย์สัตว์ทั่วหน้า 2) กรุณา ความสงสารคิดช่วยให้พ้น ทุกข์ ใฝ่ใจในอันจะปลดเปลื้องบำบัดความทุกข์ยากเดือดร้อนของปวงสัตว์ 3) มุทิตา ความยินดี ในเมื่อผู้อื่นอยู่ดีมีสุข มีจิตผ่องใสบันเทิง กอปรด้วยอาการแช่มชื่นเบิกบานอยู่เสมอ ต่อ สัตว์ทั้งหลายผู้ดำรงในปกติสุข พลอยยินดีด้วยเมื่อเขาได้ดีมีสุข เจริญงอกงามยิ่งขึ้น 4) อุเบกขา ความวางใจเป็นกลาง อันจะให้ดำรงอยู่ในธรรมตามที่พิจารณาเห็นด้วยปัญญา คือมี จิตเรียบตรงเที่ยงธรรมดุจตราชั่ง ไม่ลำเอียงด้วยรักและชัง พิจารณาเห็นกรรมที่สัตว์ทั้งหลาย กระทำาแล้ว อันควรได้รับผลดีหรือชั่ว สมควรแก่เหตุอันตนประกอบ

สรุปผล: พระพุทธศาสนาสร้างหลักธรรม 4 ธรรมเครื่องที่บ่งบอกถึงคุณสมบัติประจำใจสำหรับผู้ใหญ่ ซึ่งประกอบด้วยคุณลักษณะของเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ทั้งหมดมุ่งธรรมสูงส่งและมีจุดมุ่งหมายในการสร้างสิ่งที่ดีเพื่อผ่อนคลายทุกข์ยากของสัตว์ทั้งหลาย

เอกสารอ้างอิง

กรมการศาสนา. (2538). คู่มือการศึกษานักธรรมและธรรมศึกษาชั้นตรี. พิมพ์ครั้งที่ 5, กรุงเทพฯ : โรง พิมพ์การศาสนา.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2548). การพัฒนาคุณภาพการบริหารการศึกษาตามระบบคุณธรรม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว

กิตต์ นิรันต์พานิช. (2554). จากใจให้คุณครูและนักบริหารทั่วไป. กรุงเทพฯ : บริษัท เพรส. มีเดีย จำกัด.

กิติพันธ์ รุจิรกุล (2529). พฤติกรรมผู้นาทางการศึกษา. กรุงเทพฯ : โอ.เอส.พริ้นติ้งเฮ้าส์.

เจริญ ไวรวัจนกุล. (2523). การบริหารบุคลากรทางการศึกษา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์รุ่งเรืองรัตน์.

ชัยฤกษ์ วราวิทยา (2526). การบริหารโรงเรียนเบื้องต้น, กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์โอเดียนสโตร์.

ธงชัย สันติวงษ์. (2525). การบริหารบุคคล. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช.

บุรัญชัย จงกลนี. (2528), คุณธรรมของนักบริหาร. คณะศึกษาศาสตร์: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

พระครูวาปีจันทคุณ (อัศเจรีย์ พันธ์แก้ว). (2564). แนวทางการส่งเสริมหลักพรหมวิหารธรรมเพื่อสันติภาพ. วารสารเสฏฐวิทย์ปริทัศน์ 1(3),1-10.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2545). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพฯ : บริษัท สหธรรมิก จำกัด

พระราชวรมุนี (ประยุทธ์ ปยุตโต). (2528). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลคำศัพท์. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พิทูร มลิวัลย์ (2528). หลักธรรมสาหรับการปกครอง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์การศาสนา.

ไพฑูรย์ มาเมือง. (2564). การบริหารตามหลักพรหมวิหารธรรมขององค์การบริหารส่วนตำบลชัยพฤกษ์ ตำบลชัยพฤกษ์ อำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย. วารสารศรีล้านช้างปริทรรศน์, 7(1), 47-47.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-11-26

รูปแบบการอ้างอิง

บุญเลี้ยง ศ. . (2023). รูปแบบการใช้หลักพรหมวิหาร 4 กับการบริหารบุคลากรในองค์กร. Interdisciplinary Academic and Research Journal, 3(6), 257–268. https://doi.org/10.60027/iarj.2023.271451

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ