นวัตกรรมการเพิ่มมูลค่าเครื่องปั้นดินเผาตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงแบบบูรณาการโดยชุมชนมีส่วนร่วม บ้านเมืองน้อย จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: บ้านเมืองน้อย จังหวัดชัยภูมิ เป็นหมู่บ้านที่มีชื่อเสียงในผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่มีคุณภาพสืบทอดกันมาเป็นเวลาช้านาน จากการศึกษาข้อจำกัดทางการผลิต และการตลาด เพราะปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์อยู่เพียง 2 ชนิด ได้แก่ เตาหุงต้ม และ โทนเท่านั้น ผู้วิจัยจึงสนใจจัดกระบวนการการออกแบบนวัตกรรมพิมพ์นูนต่ำเพื่อเพิ่มมูลค่าเครื่องปั้นดินเผาในชุมชนบ้านเมืองน้อย จังหวัดชัยภูมิ เพื่อเพิ่มช่องทางการผลิตสินค้า ที่หลากหลาย ตรงกับความต้องการของผู้บริโภคในหลายกลุ่ม อาทิเช่น นักท่องเที่ยว นักเรียน นักศึกษา เยาวชน ฯลฯ ตัวอย่างสินค้าได้แก่ เครื่องประดับตกแต่ง ของใช้ในบ้าน ในสวน ของเล่นเด็ก ของฝาก ของที่ระลึกเป็นต้น โดยกระบวนการการออกแบบนวัตกรรมพิมพ์นูนต่ำได้บูรณาการความรู้ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (1) เพื่อศึกษาบริบทความเป็นมา และสำรวจปัญหาทางการผลิตเครื่องปั้นดินเผา ชุมชนบ้านเมืองน้อย จังหวัดชัยภูมิ (2) เพื่อออกแบบนวัตกรรมการเพิ่มมูลค่าเครื่องปั้นดินเผาตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง แบบบูรณาการ โดยชุมชนมีส่วนร่วม บ้านเมืองน้อย จังหวัดชัยภูมิ

ระเบียบวิธีการวิจัย: ประชากรที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ การสำรวจความคิดเห็นจากประชากรในจังหวัดชัยภูมิ 100 คน และผู้ผลิตเครื่องปั้นดินเผา จำนวน 10 คน เครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ (1) แบบสัมภาษณ์ปราชญ์ชาวบ้าน, (2) แบบสอบถามความคิดเห็นประชากร และ (3) แบบสอบถามความพึงพอใจในประสิทธิภาพนวัตกรรมการเพิ่มมูลค่าเครื่องปั้นดินเผาตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงแบบบูรณาการ ใช้สถิติเชิงพรรณนาในการวิเคราะห์ข้อมูล และการวิเคราะห์เนื้อหาในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ

ผลการวิจัย: นวัตกรรมพิมพ์นูนต่ำ สามารถสร้างแบบได้หลากหลาย สร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ที่แตกต่าง สร้างช่องทางการผลิตสินค้าอีกทางหนึ่งให้กับชุมชน กระบวนการการออกแบบนวัตกรรมพิมพ์นูนต่ำได้บูรณาการความรู้ และความร่วมมือของคนในชุมชนตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงมีส่วนร่วม ตั้งแต่ระดับ การรับรู้ การแสดงความคิดเห็น การเรียนรู้ การลงมือปฏิบัติ การรับผลประโยชน์ และร่วมรับผิดชอบ ก่อเกิดความช่วยเหลือเกื้อกูล รู้รักความสามัคคี สร้างความเข้มแข็งให้ครอบครัวและชุมชน ส่งเสริมเศรษฐกิจ เสริมสร้างความสัมพันธ์ชุมชนและอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่นให้ดำรงไว และเจริญรุ่งเรืองสืบไป นวัตกรรมพิมพ์นูนต่ำ ช่วยให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่หลากหลายรูปแบบ วัตถุดิบในการผลิตสามารถให้ได้ในท้องถิ่น ประหยัดเวลา และผลิตสินค้าได้เป็นจำนวนมาก สินค้ามีความงดงามด้านศิลปะ เหมาะสมในการเพิ่มมูลค่าเครื่องปั้นดินเผาของชุมชนบ้านเมืองน้อย ค่าความพึงพอใจในประสิทธิภาพนวัตกรรมพิมพ์นูนต่ำ จากผู้ผลิตเครื่องปั้นดินเผา มีค่าเฉลี่ย 4.06 ค่าเบี่ยงเมนมาตรฐาน 0.46

สรุปผล: นวัตกรรมพิมพ์นูนต่ำที่มีต้นทุนต่ำสามารถสร้างผลิตภัณฑ์หลากหลายและช่วยสร้างช่องทางการผลิตทางเลือกให้กับชุมชน การบูรณาการความรู้และความร่วมมือในทางเศรษฐกิจพอเพียงส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนและเข้าร่วมกันในการส่งเสริมทางวัฒนธรรมท้องถิ่น ทั้งนี้มีคะแนนความพึงพอใจสูงจากผู้ผลิตเครื่องปั้นดินเผาในพื้นที่