ผลการใช้ชุดกิจกรรมการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองเพื่อส่งเสริมการควบคุมตนเองของเด็กปฐมวัย

บทคัดย่อ

เพื่อให้เด็กปฐมวัยสามารถดำรงชีวิตและเติบโตเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ทั้งด้านการดำรงชีวิตและการทำงานจำเป็นต้องเสริมสร้างให้เด็กปฐมวัยสามารถกำกับควบคุมความคิด อารมณ์ และพฤติกรรมของตนเองเพื่อไปให้ถึงเป้าหมายได้ ซึ่งการควบคุมตนเอง เป็นหนึ่งองค์ประกอบสำคัญในทักษะชีวิต และหนึ่งใน Soft Skills ที่ไม่สามารถเรียนรู้ผ่านการอ่านคู่มือหรือตำราได้ จำเป็นต้องผ่านกระบวนการเรียนรู้จากประสบการณ์เท่านั้น ดังนั้นการวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการใช้ชุดกิจกรรมการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองเพื่อส่งเสริมการควบคุมตนเองของเด็กปฐมวัย กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยคือ ผู้ปกครองของเด็กปฐมวัยที่มีอายุระหว่าง 5 – 6 ปี ระดับชั้นเด็กเล็ก โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร (ฝ่ายประถม) ที่กำลังศึกษาใน ภาคฤดูร้อน ปีการศึกษา 2566 จำนวน 8 ครอบครัว ระยะเวลาที่ใช้ในการทดลอง 7 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ประกอบด้วย 1) ชุดกิจกรรมการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองเพื่อส่งเสริมการควบคุมตนเองของเด็กปฐมวัย จำนวน 8 ชุด 16 กิจกรรม 2) แบบสังเกตพฤติกรรมการควบคุมตนเองของเด็กระหว่างการใช้ชุดกิจกรรมกับผู้ปกครอง 3) แบบสัมภาษณ์ความคิดเห็นผู้ปกครองเกี่ยวกับชุดกิจกรรมการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองเพื่อส่งเสริมการควบคุมตนเองของเด็กปฐมวัย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า เด็กปฐมวัยที่ได้รับการใช้ชุดกิจกรรมการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองเพื่อส่งเสริมการควบคุมตนเองของเด็กปฐมวัย มีพฤติกรรมการควบคุมตนเองเพิ่มขึ้น ได้แก่ ด้านการจำและนำไปใช้ พบว่า เด็กสามารถจำข้อมูลและอธิบายเชื่อมโยงเหตุการณ์หรือการกระทำได้อย่างเหมาะสม มีการจดจ่อ มีสมาธิในการทำงานของตนได้อย่างต่อเนื่อง และสามารถรับผิดชอบหน้าที่ของตนเองที่ได้รับมอบหมายจนสำเร็จ ด้านการยั้งคิด ไตร่ตรอง พบว่า เด็กสามารถตั้งเป้าหมายและวางแผนการทำงานของตนเองให้สำเร็จได้ด้วยตนเอง สามารถแสดงอารมณ์ของตนเองได้สอดคล้องกับสถานการณ์ ควบคุมความรู้สึกของตน แสดงพฤติกรรมในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสมและผู้ปกครองมีความพึงพอใจต่อรูปแบบกิจกรรมซึ่งมีความน่าสนใจ เหมาะสมกับสถานการณ์ในปัจจุบัน มีการจัดเตรียมสื่ออุปกรณ์ได้อย่างครบถ้วน มีคำอธิบายที่ชัดเจนทำให้ง่ายต่อการใช้ชุดกิจกรรม ปัญหาที่พบระหว่างการใช้ชุดกิจกรรมคือข้อจำกัดของเวลาในการทำกิจกรรมของผู้ปกครองซึ่งจัดกิจกรรมในช่วงเวลากลางคืน ทั้งนี้ผู้ปกครองมีความรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับการส่งเสริมพฤติกรรมการควบคุมตนเองของเด็กปฐมวัยมากขึ้น สามารถนำความรู้ที่ได้รับไปสอนลูกเพิ่มเติมในชีวิตประจำวันได้เป็นอย่างดี มีความประทับใจต่อชุดกิจกรรมก่อให้เกิดความสัมพันธ์ที่ดีภายในครอบครัว และได้เห็นการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการควบคุมตนเองของลูกดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง