การบูรณาการศาสตร์คหกรรมกับการบริการวิชาการแก่ชุมชน: กรณีศึกษาชุมชนปิ่นเจริญ 1 เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร

กนกวรรณ  ทองตำลึง; พรดารา  เขตต์ทองคำ; เหมือนแพร  รัตนศิริ; จุฑาภรณ์ มาสันเทียะ

doi:10.14456/iarj.2023.103

ผู้แต่ง

กนกวรรณ ทองตำลึง คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง https://orcid.org/0009-0006-0467-5736
พรดารา เขตต์ทองคำ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง https://orcid.org/0009-0005-4281-1826
เหมือนแพร รัตนศิริ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง https://orcid.org/0009-0002-0679-8044
จุฑาภรณ์ มาสันเทียะ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง https://orcid.org/0000-0003-0117-0426

DOI:

https://doi.org/10.14456/iarj.2023.103

คำสำคัญ:

การบูรณาการ; , บริการวิชาการ; , ศาสตร์คหกรรม

บทคัดย่อ

การบริการวิชาการแก่ชุมชนเป็นหน้าที่ประการหนึ่งของคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหงที่ต้องสนับสนุนชุมชนให้เกิดความเข้มแข็งทางด้านวิชาการและเป็นศูนย์กลางในการให้บริการแก่ชุมชนเพื่อพัฒนาศาสตร์ทางคหกรรมศาสตร์ ส่งเสริมการเรียนรู้ แนวทางการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุด้วยกิจกรรมหลายรูปแบบที่เหมาะสมกับเพศ วัย ความสนใจ ความต้องการและโอกาส มีจุดมุ่งหมายให้เกิดความพึงพอใจทางร่างกาย อารมณ์ สังคม และจิตใจ รวมถึงพัฒนาทักษะทางสังคมและวิชาชีพที่ครอบคลุมทุกมิติทางคหกรรมศาสตร์เพื่อเสริมศักยภาพให้ผู้สูงอายุภาคภูมิใจในตนเองทั้งด้านสุขภาพ โภชนาการ และเทคโนโลยีการสื่อสาร ซึ่งงานวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาการบูรณาการศาสตร์คหกรรมกับการบริการวิชาการแก่ชุมชน : กรณีศึกษาชุมชนปิ่นเจริญ 1 เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร และ (2) ศึกษาผลของการบูรณาการศาสตร์คหกรรมกับการบริการวิชาการแก่ชุมชน ฯ กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ คณะกรรมการบริการวิชาการ จำนวน 3 คน อาจารย์ผู้รับผิดชอบรายวิชาในศาสตร์คหกรรม จำนวน 6 คน บุคลากรจากคณะศึกษาศาสตร์ที่เข้าร่วมกิจกรรม จำนวน 19 คน และประชาชนจากชุมชนปิ่นเจริญ 1 จำนวน 51 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม และแบบประเมินความคิดเห็นเรื่องการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้การวิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติบรรยาย ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า (1) การบูรณาการศาสตร์คหกรรมกับการบริการวิชาการแก่ชุมชนใช้การบรรยายร่วมกับการสาธิตโดยบูรณาการร่วมกับรายวิชาในหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาคหกรรมศาสตร์ จำนวน 3 กระบวนวิชา โดยนำเสนอขั้นตอนการทำทาโกะยากิ ในฐานที่ชื่อว่า “ทาโก๊ะ ทาโกะ” และ (2) ภาพรวมของการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้อยู่ในระดับมากที่สุด โดยเมื่อพิจารณาการนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในรายด้านพบว่าด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดใน 3 ลำดับแรกได้แก่ ด้านความรู้ที่ได้รับ ด้านการนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ได้จริง และด้านการนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน ตามลำดับ

เอกสารอ้างอิง

กนกวรรณ ทองตำลึง. (2564). คหกรรมศาสตร์กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ. วารสาร Journal of Roi Kaensarn Academi, 12(6), 369-386.

คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง. (2565). แผนปฏิบัติราชการประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566 คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง. Retrieved March 7, 2023, from: http://www.edu. ru.ac.th/images/edu_plan/plan-2566-003.pdf

จันทิมา องอาจ, บรรเจิด เจริญเวช และสนชัย ใจเย็น. (2561). การบริหารจัดการการบริการวิชาการแก่สังคม ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี. วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 5(1), 273-298.

จิรพรรณ โพธิ์ทอง. (2562). การจัดบริการวิชาการสำหรับผู้สูงอายุในชุมชน. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี, 2(2), 5-11.

ชยาวัฒ เกียรติกมลมาลย์ และ สุรเกียรติ ธาดาวัฒนาวิทย์. (2564). แนวทางการพัฒนารูปแบบการบริการวิชาการของสถาบันอุดมศึกษาเฉพาะทางด้านอุตสาหกรรมบริการ. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี, 15(1), 100-118.

ณัฐพล นันทภาณุวัฒน์, สุรพงษ์ หรรษา, ศิริพร สัตยานุรักษ์. (2558). การรับรู้และความคาดหวังของผู้สูงอายุในชุมชนที่มีต่อบทบาทการบริการวิชาการ คณะศิลปศาสตร์ สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตเชียงใหม่. การประชุมวิชาการระดับชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ครั้งที่ 12: ตามรอยพระยุคลบาท เกษตรศาสตร์กำแพงแสน. นครปฐม. 2558. หน้า 908-917 (2158 หน้า)

นนทลี พรธาดาวิทย์ และอมรรัตน์ อนันต์วราพงษ์. (2551). การพัฒนาภาพลักษณ์คหกรรมศาสตร์ในสังคมไทย. คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

นิอร ดาวเจริญพร. (2565). คหกรรมศาสตรศึกษาและการสร้างสมรรถนะผู้เรียนในอนาคต. Journal of Modern Learning Development, 7(7), 386-402.

เบญจวรรณ ทิมสุวรรณ และ กรกนก ลัทธนันท์. (2556). บริการวิชาการแก่สังคม : การพัฒนาคุณภาพเพื่อสร้างคุณค่า. วารสารการพยาบาลและการศึกษา, 6(3), 2-15.

สมจินดา ชมพูนุท และ วรรณเพ็ญ อินทร์แก้ว . (2560). การบูรณาการบริการวิชาการกับการจัดการเรียนการสอนวิชาปฏิบัติการพยาบาลเลือกสรร สาขาการพยาบาลอนามัยชุมชน. วารสารพยาบาลตำรวจ, 9(1), 24-36.

Erjavšek, M. (2021). Modern Aspects of Home Economics Education and Slovenia. Center for Educational Policy Studies Journal, 11(4), 33-62.

Haapaniemi, J., Venäläinen, S., Malin, A., & Palojoki, P. (2019). Home economics education: exploring integrative learning. Educational Research, 61(1), 87-104.

Parker, F.J. (1990). Home Economics: An Introduction to a Dynamic Procession (3nd Ed.). New York: Macmillan Publishing Co, Inc.

Pendergast, D. (2021). The Role of Home Economics Education in the 21st Century: The Covid-19 Pandemic as a Disruptor, Accelerator, and Future Shaper. C E P S Journal, 11(4), 13-32.